Eserleri ve fikirleri ile Cevat Rifat Atilhan


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: CELİL BOZKURT

Danışman: Ali Satan

Özet:

1912 yılında İstanbul Harp Okulu’ndan mezun olan Cevat Rifat Atilhan, katıldığı Balkan, Birinci Dünya ve İstiklal Savaşları’nda gösterdiği cesaret ve kahramanlıkla dikkat çekmiş ve üstleri tarafından daima takdir edilmiştir. Atilhan, parlak bir sicil bırakarak henüz yüzbaşı rütbesindeyken askerlikten ayrılmış ve yaşamının sonuna kadar sürecek olan mücadele dolu bir hayata atılmıştır. 1930’larda basın hayatına giren Atilhan, yayımladığı birçok kitap, broşür ve sayısız makaleyle Türk kamuoyunu derinden etkilemiştir. Özellikle, Yahudi ve Mason aleyhtarlığının kamuoyunun milliyetçi muhafazakâr kesiminde kökleşmesinde etkisi büyük olmuştur. Atilhan, 1945’te başlayan çok partili hayatın ilk partisi olan Milli Kalkınma Partisi’nin kurucuları arasında yer almış, ardından Türk Muhafazakâr Partisi, Büyük Doğu Cemiyeti ve İslam Demokrat Partisi’nde faaliyet göstermiş bir siyasetçidir. 1951’de kurduğu ve sonradan mahkeme tarafından kapatılan İslam Demokrat Partisi’yle, İslam’ın siyasallaşmasında ve Türk siyasetinde yer almasında liderlik yapmıştır. Bu araştırmada; Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, Genelkurmay Başkanlığı ATASE Arşivi, Milli Savunma Bakanlığı Arşivi gibi devlet kurumları ile kütüphanelerin kitap ve süreli yayınlar bölümleri ve Atilhan’ı tanımış şahıslardan faydalanılmıştır. Bu tez, Cevat Rifat Atilhan’ın; askerlik, basın ve siyasi hayatını ele almakta ve Türk fikir hayatına olan etkilerini tartışmaktadır. ABSTRACT Cevat Rifat Atilhan who graduated from İstanbul College in 1912 attracted attention with his courage and bravery in Balkan Wars, the First World War and War of independence and he was always appreciated by his superiors. Atilhan leaving brilliant record departed the military service as he was at the rank of captain. In 1930s Atilhan joined pres life, the Turkish public opinion was deeply impressed by many of his boks, brochures and countless articles. In particular, he had a great influence at the establishment of Anti-Judaism and Anti-Masonry on nationalist and conservative part of the public. Atilhan had a place among the founders of the national Development Party which was the first party of multi-party life started in 1945. He was a politician that continued to be active in the Conservative Party of Turkey, Great Eastern Association and Islam Democratic Party. Whith the Islam Islam Democratic Party which he founded in 1951 and then was closed by the court Atilhan took the raising Islamic awareness of the public into consideration and he led the Islam making a political way in Turkish Policy. In this research, the public archive of the Prime Ministry, the archive of General Staff ATASE, Ministry of Defence, State Offices and boks&periodicals esctions of the libraries were used and memories of the people who had known Atilhan were interviewed. This thesis deals with military, pres and political life of Atilhan and discusses his influences on the frame Turkish thoughts.