Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Şirin Çelik Gürkan
Danışman: HATİCE YILDIZ
Özet:LİSE ÖĞRENCİLERİNDE CİNSEL/ÜREME SAĞLIĞI SORUNLARI ve RİSK DAVRANIŞLARI Araştırma, İstanbul İli Kadıköy İlçesinde öğretim gören lise öğrencilerinin Cinsel/Üreme Sağlığı mevcut durumu, konuya ilişkin sorunları ve risk davranışlarının belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı ve cinsiyetler arası karşılaştırmalı olarak planlanıp uygulanmıştır. Rastgele sayılar tablosuna göre İstanbul Kadıköy İlçesindeki 24 devlet lisesinden 6 lise belirlenmiş ve uygulamayı kabul eden 4 lisede çalışmaya katılıma gönüllü olan 735 kız, 808 erkek olmak üzere toplam 1543 öğrenci örneklem kapsamına alınmıştır. Veriler kız öğrenciler için 46, erkek öğrenciler için 38 sorudan oluşan veri toplama formları ve Ergen Sağlığı ve Gelişim Envanteri (ESGE) ile elde edilmiştir. Bu çalışmada ESGE’nin 10 alt ölçeği kullanılmıştır. Sonuçlar SPSS 16.0 (Statistical Program For Social Sciences) kullanılarak P<0.05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Çalışmamızda kız öğrenciler örneklemin %47.6’sını, erkek öğrenciler ise %52.4’ünü oluşturmuş ve yaş ortalamaları 16.21 0.99 olarak bulunmuştur. Her iki grubun da cinsel/üreme sağlığını (CS/ÜS) “sağlıklı cinsellik” olarak tanımladıkları, yaşadıkları CS/ÜS sorunlarını tanımlayamadıkları ve yeterli “çözüm” bulamadıkları belirlenmiştir. Kız öğrencilerin %41.1 ile en fazla vajinal akıntı şikayetlerine ilişkin sorun yaşadıkları, erkek öğrencilerin ise daha çok riskli davranışlar gösterdiği; özellikle erken yaşta cinsel ilişkiye girme davranışının %39.5 ile yüksek olduğu görülmüştür. CS/ÜS ilişkin bilgi ve sorunların çözümüne yönelik doğru kaynaklardan bilgi ve hizmet almadıkları saptanmıştır. ESGE alt ölçek sonuçlarına göre öğrencilerin CS/ÜS sorunları ve risk davranışları, bilgi, deneyim ve gereksinimlerinin; sağlığa verilen değer, problem davranışların sağlıkla ilgili algılanan sonuçları, erken yaşta cinsel ilişki deneyimi, risk alma eğilimi, stres ve depresyon düzeyleri, aile, arkadaş ve öğretmenlerin desteği gibi birçok faktörden etkilendiği belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Lise öğrencileri, Cinsel/Üreme sağlığı gereksinimleri, CS/ÜS sorunları, risk davranışları. SEXUAL/REPRODUCTIVE HEALTH PROBLEMS AND RISK BEHAVIORS IN HIGH SCHOOL STUDENTS ŞİRİN ÇELİK GÜRKAN SUMMARY This research is planned and applied to find out the level of knowledge and the needs of high school students about Sexual/Reproductive Health issues and problems in İstanbul Kadıköy district schools. The research is planned to be descriptive and comperative between genders. According to the table of random numbers 6 high schools were selected for research from total 24 high schools in Kadıköy district. 4 of the schools approved to participate to the research. The research sample is 735 girls and 808 boys total 1543 students volunteered and approved from that 4 high schools in Kadıköy district in İstanbul. The data were collected with the tests which are 46 items for girls, 38 items for boys and Adolescent Health and Development Inventory (AHDI) for both. 10 subscales of the AHDI were used. The data is evaluated with SPSS 16.0 (Statistics Program for Social Sciences Software) at a significance level of p<0.01. The girls are %47.6 and boys are %52.4 of the sample. The age average of the students are16.21 0.99. Both group are defining sexaual/reproductive health as “healthy sexuality” and they are unable to define their Sexual/Reproductive health problems. They also can not find adequate solutions for their sexual/reproductive health issues. %41.1 of the girls are having trouble about vaginal discharge and boys are having risk behaviors especially %39.5 of the boys have sexual intercourse at an early age which is a high percentage. There was not accurate information or service about their Sexual/Reproductive health problems. According to the Adolescent Health and Development Inventory subscale results the Sexual/Reproductive health problems, risk behaviors, experiences, needs and knowledge of students are affected by many factors such as health results of obtaining information, early age to experience sexual intercourse, risk-taking trends, stress and depression levels, support of teachers, family and friends. Key Words: High school students, Sexual/Reproductive Health knowledge and needs, risk behaviors.