Teknoloji politikası aracı olarak teknoparklar ve ekonomik etkileri: Türkiye örneği ve ODTÜ teknokent deneyimi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sema Çakır

Danışman: NURİ ALKAN SOYAK

Özet:

Çalışmanın temel amacı teknoparkların ekonomik etkilerini belirlemektir. Bu amaca yönelik olarak elde edilen teorik bilgiler, ODTÜ Teknokent’te yapılan alan çalışması ile desteklenerek, teknoparkların ekonomik etkileri, karşılaştırmalı bir biçimde ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Küreselleşmenin her geçen gün etkisini arttırdığı piyasa koşullarında, ayakta kalabilmenin tek yolu rekabet koşullarına bağlı olarak geliştirilen stratejilerdir. Günümüzde rekabet koşullarını belirleyen temel parametre; teknolojik anlamda yapılan yatırımlar ve bu yatırımlara bağlı olarak ortaya çıkan teknolojik yeniliklerdir. Teknolojik yenilik kavramı geniş perspektifte ülkelerin politikalarını şekillendiren bir unsur olarak karşımıza çıkarken, özünde ise işletmelerin ve kurumların rekabet silahlarının temelini oluşturmaktadır. Teknolojik yeniliğe dayalı olarak oluşturulan alt yapı çalışmalarının anlamlı bir şekilde geliştirilebilmesi için, üniversite-sanayi ve işletmeler arasındaki iletişim mekanizmasının sağlam temellere oturtulması bir zorunluluktur. Ulusal anlamda geliştirilen teknoloji politikalarının temelini teşkil eden, teknolojik yeniliğin oluştuğu en verimli alanlar teknoparklardır. Teknoparkların temel amacı, üniversite-sanayi arasındaki iş birlikteliğini arttırarak, uygulanabilir teknolojik yenilikler gerçekleştirmektir. Ülkemizde bu amaca yönelik olarak faaliyete geçen ilk teknopark ODTÜ Teknokentidir. ODTÜ’nün kampüs üniversitesi olması, teknokentin kuruluş hedeflerine bağlı olarak faaliyet gösteren işletmeleri bünyesinde toplamış olması ve nitelikli iş gücü konusunda gerekli alt yapıya sahip olmasından dolayı, Teknokent hedefleri doğrultusunda faaliyetlerini sürdürmektedir. ODTÜ Teknokent üzerinden, diğer teknoparkları da değerlendirmek amacıyla yapacağımız genellemeler maalesef çok doğru sonuçlar vermeyecektir. Alt yapı eksiklikleri, planlamadan kaynaklanan sorunlar ve devlet desteklerinin yetersiz olması nedeniyle, diğer teknoparkların genelinde başarılı sonuçlar alındığını söyleyemeyiz. Teknoparklardan beklenen teknolojik yenilik esasına dayalı olarak kalkınmanın sağlanabilmesi için, teknoparkların bulundukları coğrafya içerisindeki teknolojik yeniliğin diğer aktörleri ile ilişkilerini güçlendirmeleri, kuruluş hedeflerine sadık kalarak yapılanmaları, başarılı sonuçların alınmasına fayda sağlayacaktır. ABSTRACT The target of the study is determining the economical effects of the technoparks. In the study theoretical information are supported with the technopark visits and results are showed with comparative explanations. The new competition strategies are reshaping by the globalization effects. The only one way for the companies is, positioning their selves according to these strategies. The main parameter of the competition rules is amount of the R&D investments and innovations which are occurring according to these investments. In terms of the national economy politics, innovation has a vital importance on the other side; innovation is the most powerful tool for the competition in the market. Furthermore, the beneficial results are depended to the communication between universities and companies. The asperities between these two parameters are directly effected to the innovation depended applications. The national technology politics is depended to innovation. Technoparks are the most fertile areas for innovation. Main aim of tehcnoparks is improving the communication between universities and companies for creating applicable innovations in real life. The first tehcnopark in Turkey is established in METU campus, which is named METU Technokent. METU Technokent works efficiently because METU is a campus university, METU determines its target sectors very well at the beginning of the establishment, METU add innovative companies to its technopark, METU gives high level education in license and master degree. Unfortunately, generalizations which are depended to the METU technokent, for understanding economical effects of other technoparks in Turkey does not give us true results. Other technoparks in Turkey has some substructure problems and planning problems, for these reasons they could not create enough innovative projects. For the improvement which is depended to the innovation have some needs. The most important need is communicating with the other actors of the innovation in the technopark region. Creating new working fields with the companies in the region and other establishments will improve the technopark effectiveness.