Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Kenan Abi
Danışman: NURİYE GARİPAĞAOĞLU
Özet:İKLİM DEĞİŞİKLİKLERİNİN BURSA’NIN SICAKLIK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE YANSIMALARI Özellikle sanayi devrimi sonrasında sera gazı üretiminin artmasıyla başlayan ve 20. yüzyılın sonlarında dünya için büyük bir tehdit haline gelerek, canlı hayatı bütünüyle etkileyen aynı zamanda iklim değişikliğinin en önemli sonucu olan, ortalama sıcaklıklardaki değişimin (küresel ısınma) tespiti bu çalışmanın asıl konusudur. Çalışma alanı olarak Bursa İli seçilmiş, il sınırları içerisinde kalan alan homojen bir yüzey olarak ele alınmış ve bu alanda sıcaklık artışının olup olmadığı tespit edilmiştir. Öncelikle “Thiessen” yöntemi ile çalışma alanını etkileyen meteoroloji istasyonları tespit edilmiş ve bu istasyonların etki derecesine göre “ağırlıklı sıcaklık” tabloları oluşturulmuştur. Daha sonra bu tablolar kullanılarak sıcaklık değerlerinde herhangi bir artış ya da azalmanın olup olmadığı istatistiki yöntemlerle tespit edilmiştir. Sıcaklık trendinin tespiti amacıyla Mann-Kendall Testi kullanılmış, trendin miktarının tespiti için ise Sen Eğim Testi kullanılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre; 32 yıllık (1975-2006) süreç içerisinde Mann-Kendall testi, aylık ortalama sıcaklıklardan, temmuz ve ağustos aylarında artış saptamıştır. Aylık maksimum sıcaklıklara bakıldığında da ağustos, eylül ve ocak aylarında artışlar tespit edilmiştir. Minimum sıcaklıklarda ise temmuz ve ağustos aylarında artış görülmekle birlikte nisan ve aralık aylarında azalmalar dikkat çekmektedir. Mevsimlik ortalama sıcaklıklara göz atıldığında diğer mevsimlerde herhangi bir artış ya da azalma olmamakla birlikte, yaz mevsiminde % 99,9 olasılıkla bir artış söz konusudur. Olasılığı daha düşük olmakla birlikte mevsimlik maksimum (% 95) ve mevsimlik minimum (% 99) sıcaklıklarda yine yaz mevsiminde artışlar söz konusu olup diğer mevsimlerde herhangi bir trend yoktur. Yıllık sıcaklıklarda ise ortalama sıcaklıklar ve maksimum sıcaklıklarda artış söz konusu olup minimum sıcaklıklarda herhangi bir trend söz konusu değildir. Bursa İli’nde yaz aylarında bir sıcaklık artışı söz konusudur. Diğer mevsimler için ise istatistiki olarak herhangi bir yorum yapılamaz. Bu da Bursa’nın küresel ısınmadan etkilendiğini ortaya koymakla beraber, yılın her mevsiminde ısınmanın olmaması gelecek adına ümit vericidir. Sıcaklık artışının henüz tam anlamıyla geri dönülemez olumsuz sonuçlarının ortaya çıkmayışı tedbir almak için hala yeterli sürenin bulunduğu anlamına gelebilir. Anahtar Sözcükler: İklim değişikliği, sıcaklık artışı, Mann-Kendall test, Bursa. ABSTRACT EFFECTS OF CLIMATE CHANGE ON TEMPERATURE FEATURES OF BURSA PROVINCE Determination of temperature increase (global warming) as a result of climate change, started after industrial evolution with production of greenhouse gases and became a tremendous threat for all living things, is the aim of this study. Bursa province is selected as the study area. The area inside the borders of Bursa province was thought as a homogenous surface and temperature increase in this area was determined. First meteorological stations affect study area were defined by Thiessen polygons and according to impact degree of these stations “weighted temperatures” determined. After that temperature increase is calculated by statistical methods using those tables. Mann-Kendall test was used to determine if there is a trend in temperature and Sen’s slope estimation used for the amount of the trend. According to results of the study Mann-Kendall test results show increase in average monthly temperature in july and august in 32 (1975-2006) years. There is a temperature increase in monthly maximum temperature in august, september, and january. There are increases in july and august and decreases in april and december in minimum temperatures. There is an increase in seasonal average temperature with 99,9% rate while there is no trend in the other seasons. Furthermore there are increases in seasonal maximum temperature (95%) and seasonal minimum temperature (99%). There is no trend in the other seasons in average, maximum, and minimum temperatures. While there are an increases in average and maximum temperatures, there is no trend in minimum temperatures in annual temperatures. According to results of the study there is a temperature increase in Bursa province in summer season. It cannot be said anything about temperature trends for the other seasons statistically. This shows that Bursa is affected from global warming. The hopeful thing is that there is no trend in the other seasons. This result indicates that global warming didn’t reach the final point and there is still time for precautions. Keywords: Climate change, temperature increase, Mann-Kendall test, Bursa.