Alt solunum yolu enfeksiyonu ile başvuran 0-5 yaş arası çocuklarda vitamin D seviyelerinin ölçümü


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kartal Dr.Lütfi Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesi , Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nahide Haykır

Danışman: Engin Tutar

Özet:

Erişkin ve çocukların yaklaşık %50’si D vitamini eksikliği açısından yüksek risk altındadır ve bu nedenle D vitamini eksikliği artık dünya çapında bir epidemi olarak kabul edilmektedir. Ayrıca çocuklar D vitamini eksikliğinin sıklık ve sonuçları açısından erişkinlere göre daha yüksek bir riske sahiptir. D vitamininin kemik metabolizmasındaki major rolü dışında, D vitamini eksikliğinin glukoz toleransında bozulma, insülin direnci, şişmanlık, erken başlangıçlı tip 2 diyabet ve koroner kalp hastalığı gelişimi ile ilişkili olduğu, bunun yanı sıra yeterli D vitamini düzeyinin tip 1 diyabet, romatoid artrit ve multipl skleroz gibi otoimmün hastalıklar, pek çok kanser tipi, şizofreni ve kan basıncı yüksekliği gelişmesini ise önlediğine dair araştırmalar yayınlanmıştır. Son yıllarda yapılan çalışmalara göre, sağlıklı bir yaşam sürmek için sadece raşitizm ya da osteomalasiden korunacak kadar D vitamini alınması yeterli değildir.

            D vitamininin, çocukluk çağındaki alt solunum yolu enfeksiyonu (ASYE) hastalıklarının oluşumunu önlediği, eksikliğinin ise bu hastalıkların ortaya çıkmasını kolaylaştırdığı ileri sürülmektedir.  Vitamin D’nin immun sistem ve ASYE hastalığı ile ilişkisi üzerine birçok çalışma bulunmasına karşın, literatürde henüz, ASYE olan çocuklarda D vitaminini alternatif bir tedavi seçeneği olarak sunacak yeterli kanıt yoktur.                    

          Dr.Lütfü Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi (KEAH)  Çocuk Kliniği Genel Çocuk Polikliniği ve Acil Çocuk Polikliniği’ne başvuran ve ASYE tanısı alan 0-5 yaş arası, ayaktan veya yatırılarak tedavi edilen hastalarda kan D vitamini düzeylerine bakılmış ve sağlıklı çocuklarla karşılaştırılmıştır. Ayrıca hastaların kan D vitamini düzeyleri ile hastalığın şiddeti arasındaki ilişki irdelenmiştir. D vitamini düzeyi ölçümünde kan 25(OH)D vitamini düzeyi kullanılmıştır. Ek olarak hastaların kalsiyum, fosfor, alkalen fosfataz düzeyleri ölçüldü ve sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırıldı.

         Çalışma sonucunda ASYE olan hastalardan oluşan çalışma grubunun D vitamini ortalamaları kontrol grubundan istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük bulundu (p:0.0001). Çalışma grubunun kalsiyum ve fosfor düzeyi ortalamaları kontrol grubundan istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük, lökosit ve CRP değerleri ise yüksek bulundu. D vitamini yetersizliği olan hastalar değerlendirildiğinde ise, ağır D vitamini yetersizliği (D vitamini <10 ng/ml) olan grupta ASYE enfeksiyonu olan hastalar ağırlıklı idi.

          Sonuç olarak çalışmamız verilerine göre D vitamini eksikliği, ASYE geçiren hastalarda daha belirgindir. Ancak sağlıklı çocuklardaki düzey de normal değerlerin altında bulunmuştur. Hastaların D vitamini düzeyinin düzeltilmesi, kemik metabolizmasındaki olumlu etkilerinin yanı sıra enfeksiyon açısından da olumlu katkılarda bulunacaktır.