Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BURCU DEMİRBAŞ NEMLİ
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Sefer Ada
Eş Danışman: Zeliha Nurdan Baysal
Özet:
| Bu araştırmanın genel amacı; ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin karar verme beceri düzeylerinin geliştirilmesine yönelik bir modelin geliştirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda aşağıda yer verilen sorulara yanıt aranmıştır: 1. "İlkokul Öğrencileri için Marmara Karar Verme Beceri Algısı Ölçeği"nin geçerliği ve güvenirliği ne düzeydedir? 2. "Marmara Üç Aşamalı Bilişsel Karar Verme Becerilerini Geliştirme Modeli"ne ihtiyaç duyulma nedeni, modelin amacı nedir, modelin oturumları ve problem konuları nelerdir, modelin aşamaları nelerdir, modelin standartları ve standart soruları nelerdir, modelin işleyişi nasıldır ve model nasıl ölçülüp değerlendirilmiştir? 3. "Marmara Üç Aşamalı Bilişsel Karar Verme Becerilerini Geliştirme Modeli" uygulanmadan önce öğrencilerin karar verme beceri algıları ile ilgili mevcut durum nedir, model uygulandığı öğrencilerde ne tür değişimler ve gelişmeler sağlanmıştır, modelin işleyişinde karşılaşılan sorunlar nelerdir, bu sorunlar nasıl çözülmüştür? 4. Öğrencilerin karar verme beceri algıları araştırma sonrasında öncesine göre nasıl değişmiştir? Araştırmada ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin karar verme beceri düzeylerini geliştirmek için bir model ortaya konması ve hazırlanan programın sınıf içi uygulama sürecinin nasıl işlediğinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu nedenle çalışma eylem araştırması biçiminde desenlenmiştir. Çalışma, İstanbul İli Arnavutköy İlçesi'ndeki bir devlet okulunun dördüncü sınıflarından birinde yürütülmüştür. Araştırmaya 2016-2017 eğitim öğretim yılında ilkokul dördüncü sınıfta öğrenim gören yaşları 9-11 arasında değişen, 14'ü kız, 15'i erkek olmak üzere toplam 29 öğrenci katılmıştır. Uygulama süreci her biri dört ders saat olan ve her oturumda farklı bir problemin ele alındığı toplam üç oturum (1. Tema Konusu: Kirlilik Kaynaklı Sorunlar, 2. Tema Konusu: Trafik Kaynaklı Sorunlar ve 3. Tema Konusu: Akran Kaynaklı Sorunlar) şeklinde planlanmıştır. Oturumlarda ele alınan problemler uygulama sınıfının öğrencileri tarafından belirlenmiştir. Araştırmada araştırmacı tarafından geliştirilen "İlkokul Öğrencileri için Marmara Karar Verme Beceri Algısı Ölçeği", "Ali Sorunuyla Başa Çıkıyor Vaka Analiz Formu" ve "Marmara Üç Aşamalı Bilişsel Karar Verme Becerilerini Geliştirme Modeli" kullanılmıştır. Ölçek geliştirme ile ilgili elde edilen verilerin analizinde kapsam geçerlik oranı (KGO) ve kapsam geçerlik indeksi (KGİ) hesaplanmış, faktör analizi yapılmış ve Cronbach Alfa değeri hesaplanmıştır. Uygulamadan elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmada, yüzde ve frekans değerleri, aritmetik ortalama, standart sapma, bağımsız örneklem t-testi analiz tekniklerinden yararlanılmıştır. Elde dilen bulgular şunlardır: 1. Yapılan geçerlik ve güvenirlik hesaplamalarına göre "İlkokul Öğrencileri için Marmara Karar Verme Beceri Algısı Ölçeği" geçerli ve güvenilir bir ölçme aracıdır. 2. Alanda ilkokul öğrencileri için "Marmara Üç Aşamalı Bilişsel Karar Verme Becerilerini Geliştirme Modeli"ne benzer bir modelin bulunmaması ve karar verme becerisinin öğrencilere kazandırılmasında eksikler görüldüğü için ihtiyaç duyulmuştur. Model ile karar verme sürecinin tanıtılması ve karar verebilmeye yardımcı olunması amaçlanmakta ve model; kirlilik, akranlar ve trafik kaynaklı sorunları içeren üç oturumdan (on iki ders saati) oluşmaktadır. Oturumların her biri; problemi hissetme, sınırlandırma ve tanımlama, bilgi toplama, alternatif çözüm seçenekleri üretme, karar verme ile kararı uygulama ve değerlendirme basamaklarından oluşmuştur. Her oturum ve basamak için standart sorular belirlenerek uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Modelin etkileri geliştirilen ölçek ve vaka analiz formu ile değerlendirilmiştir. 3. Ölçekten elde edilen öntest sonuçlarına göre öğrencilerin karar verme beceri algıları orta düzeyin üzerinde, vaka analiz formundan elde edilen öntest sonuçlarına göre ise oldukça düşüktür. Süreçte her oturumda öğrencilerin karar verme becerilerinin geliştiği görülmekle beraber, işleyişte problemin unutulması, öğrencilerin sıkılması, birbirleri ile iletişim kurmaması ve derse katılmakta çekingen davranması gibi sorunlarla karşılaşılmıştır. Karşılaşılan sorunlar için çözüm önerileri geliştirilerek uygulanmıştır. 4. Ölçeğin uygulanması sonunda sontest puanları lehine ,05 düzeyinde anlamlı bir faklılık görülmüştür. Vaka analiz formu öntest ve sontest frekans ile yüzdeleri karşılaştırıldığında yine ölçekte elde edilen bulguyu desteklediği ve her bir basamağın sontest frekans ve yüzdelerinin daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca model uygulanmadan önce öntestte öğrenciler iki ve üç seçenek üretirken son testte hem üretilen seçenek sayısı artmış hem de seçenek üreten öğrenci sayısı artmıştır. | |||