Türkiye'de yetişkinlerin informel ortamlarda bilim öğrenimine yönelik durum çalışması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖZAY YAŞAR

Danışman: Gönül Sakız

Özet:

Bu çalışmada, Türkiye'de informel ortamlarda yetişkinlere yönelik bilim öğrenimi etkinlikleri ve programlarının durumunun araştırılması amaçlanmıştır. Etkili olabilmek için, bilim öğrenimi potansiyeli sunan tasarlanmış ortamlardaki etkinlik ve eğitimler değerlendirilmiştir. Bu araştırma ile elde edilen bulguların; bilim okuryazarlığı ve informel ortamlarda bilim öğrenimi kavramlarının tartışılması ve geliştirilmesine katkıda bulunacağı; ve yetişkinlere yönelik ya da yetişkinlerin de faydalanabildiği informel bilim öğrenimi ortamlarının ve programlarının güçlendirilmesi ve yaygınlaştırılabilmesi için sistematik ve kurumsal düzeyde öneriler geliştirilmesine yardımcı olacağı düşünülmüştür. Nitel bir durum çalışması olan araştırma kapsamında; tanınırlılık, kapsam çeşitliliği, büyüklük ve yetişkinlere yönelik düzenlenen etkinlikler kriter alınarak seçilen yedi kurum ile görüşme formu ve eğitim değerlendirme formları aracılığıyla yarı yapılanmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Yapılan görüşmeler ve gözlemlerle söz konusu ortamlarda gerçekleştirilen bilim öğrenimi etkinliklerinden yetişkinlerin faydalanma düzeyleri ve yetişkinlerin katıldığı eğitim ve etkinliklerin bilim öğrenimi unsurları açısından değerlendirilmesi saptanmaya çalışılmıştır. Elde edilen bulgulardan nitel çözümlemelerle çıkarılan temel sonuç; Türkiye’de bilim öğrenimi potansiyeli taşıyan öğrenme ortamlarından yetişkinlerin yararlanma düzeyinin çok düşük olduğu yönündedir. Doğrudan değerlendirilmiş olmasa da bu ortamların tasarımlarında da yetişkinlerin yeterince gözetilmediğinin belirtileri bulunmaktadır. Bu araştırma; yetişkinlerin bilim öğrenimini destekleyecek anlayış ve programların geliştirilmesi ile mevcut bilim öğrenimi ortamlarından yetişkinlerin daha sistematik ve yaygın olarak faydalandırılması yönünde ipuçları sunmaktadır. -------------------- The purpose of this study was to investigate the activities and programs for science learning in informal environments for adults in Turkey. In order to make this study effective and to keep it manageable, the activities and the trainings in designed settings offering a potential for science learning were evaluated. It was expected that the findings of this research would contribute to the discussion and development of the concepts of science literacy and science learning in informal environments; and would help to develop systematic and institutional recommendations for strengthening and disseminating science learning in informal environments and programs for adults. As a qualitative case study; a semi-structured interviews were conducted with seven selected institutions on the basis of the recognition, scope diversity, size and activities organized for adults. Through the interviews and the observations, it was attempted to determine the level of benefit for adults from the activities of science learning carried out in these environments, and to evaluate the quality of education and of the activities in terms of science learning elements in which the adults participated. The major result obtained by the qualitative analysis of the findings was that the utilization level of the environments holding potential for science learning for adults in Turkey was too low. Although not directly evaluated, there were indications that adults were not adequately considered in the design of these settings. The current study provides clues in order to develop more programs to support adults for science learning and to make more systematic and widespread use of the existing informal environments for science learning.