Ortaöğretim coğrafya ders kitaplarında öğrenciye görelik ilkesinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe Ve Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SULTAN ÖZUYGUN

Danışman: Mehmet Ünlü

Özet:

Ortaöğretim Coğrafya Ders Kitaplarında Öğrenciye Görelik İlkesinin İncelenmesi Bu çalışma da Ortaöğretim coğrafya ders kitaplarının öğrenci seviyesine uygun olmadığına dair araştırma yapılmıştır. Eğitim-öğretim ortamında öğrenciye kılavuzluk eden ders kitapları formal eğitim uygulamalarının en önemli araçlarından biridir. Öğrencilerin ders içi ve ders dışı öğrenme süreçlerinde öğrencilere rehberlik eden ders kitaplarındaki öngörülen hedeflerin öğrencilerin yaşına ve beklentilerine uygun olması büyük ders kitaplarının içeriğinin öğrencilerin ilgisini çekmesi, ders kitaplarının yapılandırılmasında önemli unsurlardır. Araştırmamız 2009-2010 eğitim öğretim yılı Rize İli İyidere ilçesinde bulunan İyidere Lisesi lise 1. 2. 3. ve 4. sınıflarından toplam 152 öğrenciye anket uygulaması yapılmıştır. Çalışmada araştırmacı tarafından geliştirilen başarı testi veri toplama aracı olarak kullanılmış ve veriler, SPSS (Statistical Package for Social Sciences) versiyon 15.0 programında analiz edilerek değerlendirilmiştir. Bu çalışmanın amacı coğrafya ders kitaplarının öğrencilerin yaşına, seviyesine, ilgisine yönelik olup olmadığını araştırmaktır. Fen Bilimleri grubundan 11 öğrenci, Türkçe-Matematik grubundan 49 öğrenci, Sosyal Bilimler grubundan 37 öğrenci ve lise 1.sınıf öğrencilerinden ise toplam 55 öğrenci araştırmaya katılmıştır. Öğrencilerin coğrafya ders kitabına karşı olan bakış açılarını gösteren anket sonuçları şu şekildedir. Öğrencilerin yaklaşık yarısı ders konularını ağır bulmakta ve azaltılması gerektiğini düşünmektedirler. Öğrencilerin yaklaşık yarısı ders kitaplarının ezbere yönelttiğini belirtirken öğrencilerin % 71’i coğrafya ders kitaplarındaki dilin anlaşılır, Açık olduğunu belirtmişlerdir. Öğrencilerin çoğunluğu ders konularını ilk okuduklarında anladıklarını belirtmişlerdir. Ders kitabında bulunan kavram haritaları öğrencilerin konuyu anlamalarında büyük oranda yardımcı olmaktadır. Öğrencilerin % 70’i bu konuda hem fikirdirler. Coğrafya ders kitabında bulunan kavramlar örneğin fön rüzgârlarının fön makinesine benzetilmesi öğrencilerin konuları daha iyi anlamasına yardımcı olmaktadır. Öğrencilerin bildikleri, günlük hayatlarında kullandıkları terimlerin ders sırasında kullanılması dersleri daha iyi anlamalarında büyük etkendir. Coğrafya ders kitaplarında güncel olaylara yer verilmesi öğrencilerin derse olan ilgilerinin arttığı anlaşılmıştır. Ders kitabındaki etkinlikler öğrencilerin yapabileceği düzeydedir. Öğrencilerin çoğunluğu ders kitabındaki etkinlikleri yapabileceği düzeyde olduğunu belirtmiştir. Koyu renkte yazılan kelimeler öğrencilerin dikkatini çekmekte ve dersi daha iyi anlamalarında yardımcı olmaktadır. Ders kitabında bulunan ünite sonlarındaki ölçme ve değerlendirme soruları öğrencilerin yorum yapma, düşünme gibi becerilerini geliştirmektedir. Öğrenciler ders kitabından ders çalışırken kitabın eksik geldiğini ve başka kaynaklardan (öğretmenin not tutturduğu defterden) yaralandıklarını belirtmişlerdir. Öğrenciler ders kitabının arkasında buluna sözlüğü yetersiz bulmuşlar ve daha fazla kelimenin anlamını yer almasını istemektedirler. Günümüz teknolojisi ne kadar gelişirse gelişsin yazı tahtasına ve ders kitabına bağımlılık kaçınılmazdır. İyidere Lisesi öğrencilerine sorulan soruda da dersi hangi araçla işliyorsunuz? Sorusuna öğrencilerin % 77,6’sı yazı tahtası ve ders kitabı ifadesini işaretlemiştir. Bundan dolayı öğrenciler ders kitabının kendi seviyelerine uygun olması için konular hafifletilmiş olmalı, yeni ve güncel olmalı, ders konuları dikkatimizi çekecek şekilde hazırlanmalıdır. ABSTRACT The Study of Principle of Student’s Relativity In Secondary Education Geography Lesson Books Secondary education geography lesson’s books which is or nor right for student has been invastigated in this study. In atmosphere of training and education lesson books that guide students are one of the most important tools of formal education practices. In and out of the class learning process of students, to be suit for student age, expectation of derigueur targets of lesson books that guide to students and to attract attention of students are important component in being formed. In our research the survey has been applied for total 152 students from 1. , 2. , 3. And 4. Classes in Iyidere High School of Rize Country ıyidere district in 2009 – 2010 training and education year. In this study achivement test which was developed by researcher was used as data collection tool and datas were evaluated by analysing in SPSS (Statistical Package for Social Sciences) Demand 15.0 Program. The purpose of this study is to investigate whether geography Lesson Books appropriate or not for students age, level and interest. 11 students from applied sciences group, 49 students from Turkish-mathematics group, 37 students from social sciences group and 55 students from 9. Class were involved to research. Conclusions of survey that shows viewpoint of students to geography lesson books are like that. About half of students find heavy topics of lesson and they consider that topics are required to lessen. While about half of students has clarified that lesson books direct to memorization, % 71 of students has clarified that language in the geography lesson books is understandable and clear. Most of students has clarified that they understand lesson’s topics when read first time. Concept maps in lesson books are helper for students understanding topic in a big ratio. In this topic % 71 of students have the same idea. To explain concepts in the geography lesson books with samples as blows are likened to blow dryer helps to students to understand topics well. Using of term which students know and use in their daily life during the lesson have a big effect on student can make them. Most of students has expressed that they have level which can make activities in the lesson book. Dark colorued writings attract attention of students ang help for them to understand the lesson well. Measuring and evoulation questions in the unity and in the lesson book have developed students abilitiy of thinking and interpretation. When student study from lesson book, they expressed that they find the book is not enough and benefit from another soruces (notebook from lesson). Students found the dictionary which is back of book is not enough and wanted to be more vocabulary in this dictionary. Despite today’s technology has changed, dependence on writing board and lesson book has continued. In maded research student were asked “Which tool do you use your lesson ?” question. % 77,6 of students have signed statement of writing board and lesson book. Students general sights about geography lesson books are that: The topics should be lighten and current to appropriate for tehmselves level of lesson book, the lesson topics which attract their attention are prepared.