Seul'de metropoliten yönetimi ve İstanbul ile bir karşılaştırma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Çetin Poyraz

Danışman: BURAK HAMZA ERYİĞİT

Özet:

SEUL’DE METROPOLİTEN YÖNETİM VE İSTANBUL İLE BİR KARŞILAŞTIRMA Dünya, son yıllarda küreselleşme süreci ile birlikte her zamankinden daha hızlı bir şekilde değişmektedir. Dünya nüfusunun yarısından fazlası şehirlerde yaşamaktadır. Şehirler, bölgesel anlamda ekonomik, siyasi ve kültürel güç merkezleri olarak birbirleriyle yarışmaktadır. Bu nedenle halka en yakın hizmet birimi olan yerel yönetimlerin önemi gittikçe artmaktadır. Gelişmekte olan ülkeler kategorisinde yer alan Türkiye'nin ekonomik kalkınma düzeyi ve üniter siyasi yapısı daha çok Güney Kore’ye benzetilmektedir. Bu çalışmada küresel kentler bağlamında ele alınan metropoliten yönetim olgusu, Seul ve İstanbul ölçeğinde değerlendirilmektedir. İlk olarak dünyada metropoliten yönetim kavramının tarihi akış içerisindeki gelişimi ve metropoliten yönetim modelleri incelenmektedir. Sonra Seul ve İstanbul metropoliten yönetimlerinin tarihsel gelişimi ve bugünü ele alınmaktadır. Her iki metropoliten yönetimin bütçesi, öz gelirleri, akıllı şehir planlaması, kültürel planlaması ve küresel şehir endekslerindeki konumları karşılaştırılmaktadır. Sonuç olarak; Güney Kore’de Yerel Özerklik Yasası ile anayasal güvece altında olan Başkent Seul’un özel metropoliten şehir statüsüne sahip olduğu, İstanbul’a göre siyasi yetkilerinin daha geniş olduğu, mali açıdan öz gelirlerinin daha çok olduğu ve küresel şehir endekslerindeki konumunun da daha iyi olduğu görülmektedir. İÇİNDEKİLER Sayfa No. TABLO LİSTESİ…...………………………………………………………………….vi ŞEKİL LİSTESİ……………………………………………………………………... vii KISALTMALAR…...………………………………………………………………...viii SİMGELER…………………………………………………………………………….ix GİRİŞ……………………………………………………………………………………1 1. DÜNYADA METROPOLİTEN YÖNETİMİN GELİŞİMİ 1.1 Metropoliten Kent Kavramı ve Yerinden Yönetimlerin Gelişimi……………...4 1.2 Küresel Kentler ve Metropoliten Yönetimler…………………………...…….11 1.3 Metropoliten Yönetim Yaklaşımları…………………………………………..15 1.4 Metropoliten Yönetim Modelleri……………………………………………...20 1.5 Metropoliten Yönetimlerde Mali Yapı………………………………………..22 1.6 Metropoliten Yönetimlerin Merkezi Yönetimle İlişkileri…………….............24 2. GÜNEY KORE’DE METROPOLİTEN YÖNETİM VE SEUL 2.1 Güney Kore’ye Genel Bakış ……….……………..……………………….….32 2.2 Güney Kore’de Metropoliten Yönetimlerin Gelişimi………………...............35 2.2.1 Güney Kore’de Metropoliten Yönetimlerin Mali Yapısı………….….38 2.2.2 Güney Kore’de Metropoliten Yönetimlerin Görevleri……………….43 2.2.3 Güney Kore’de Metropoliten Yönetimlerin Organları…………….…45 2.2.3.1 Metropoliten Belediye Başkanı ve Görevleri……….............45 2.2.3.2 Metropoliten Belediye Meclisi ve Görevleri…………….….45 2.2.4 Güney Kore’de Metropoliten Yönetimler ve Demokratik İşleyiş….....46 2.2.5 Güney Kore’de Metropoliten Yönetimler ve Denetlenme Süreci..…...47 2.3 Seul Metropoliten Yönetiminin Gelişimi……………………………..............50 2.4 Seul Metropoliten Alanının Gelişimi……………………………....................50 2.5 Seul Metropoliten Yönetimi Bütçesi……………………………………….....56 2.6 Seul Metropoliten Alanında Akıllı Şehir Planlaması……………....................59 2.7 Seul Metropoliten Alanında Kültürel Planlama…………………....................61 3. TÜRKİYE’DE METROPOLİTEN YÖNETİM VE İSTANBUL İLE SEUL’UN MUKAYESESİ 3.1 Türkiye’ye Genel Bakış………………………………………….....................63 3.2 Türkiye’de Metropoliten Yönetimlerin Gelişimi……………………………..64 3.2.1 Türkiye’de Metropoliten Yönetimlerin Mali Yapısı………….............68 3.2.2 Türkiye’de Metropoliten Yönetimlerin Görevleri…………………....70 3.2.3 Türkiye’de Metropoliten Yönetimlerin Organları…………...………. 71 3.2.3.1 Metropoliten Belediye Başkanı ve Görevleri……….............72 3.2.3.2 Metropoliten Belediye Meclisi ve Görevleri……………..…73 3.2.3.3 Metropoliten Encümeni ve Görevleri…………………….…74 3.2.4 Türkiye’de Metropoliten Yönetimler ve Demokratik İşleyiş…………75 3.2.5 Türkiye’de Metropoliten Yönetimler ve Denetlenme Süreci……...….76 3.3 İstanbul Metropoliten Yönetiminin Gelişimi………………………………...77 3.4 İstanbul Metropoliten Alanının Gelişimi………………………………...........78 3.5 İstanbul Metropoliten Yönetimi Bütçesi…………...........................................85 3.6 İstanbul Metropoliten Alanında Akıllı Şehir Planlaması……………..............86 3.7 İstanbul Metropoliten Alanında Kültürel Planlama……………………..........87 3.8 İstanbul ve Seul’un Küresel Şehir Endekslerindeki Yeri……..………………89 3.8.1 Küresel Güç Şehri Endeksinde Seul ve İstanbul………...…...............89 3.8.2 Numbeo Yaşam Kalitesi Endeksinde Seul ve İstanbul..……………..90 3.8.3 İESS Şehir Endeksinde Seul ve İstanbul...………………...…………90 3.8.4 Küresel Finans Merkezleri Endeksinde Seul ve İstanbul…......……...91 3.8.5 Küresel Şehirler Endeksinde Seul ve İstanbul...……..……….………92 3.8.6 Küreselleşme ve Dünya Şehirleri Endeksinde Seul ve İstanbul...........92 3.8.7 Mercer Yaşam Kalitesi Sıralamasında Seul ve İstanbul……..……….93 3.8.8 Küresel Metropol Kategorisinde Seul ve İstanbul………......………..94 SONUÇ……………………………………………………………………...................95 KAYNAKÇA ………………………………………………………………………..101 -------------------- THE METROPOLITAN ADMINISTRATION IN SEOUL AND A COMPARISON WITH ISTANBUL The world changes rapidly more than ever by the globalization process in recent years. More than half of the world population live in cities. Cities compete against each other as economical, political and cultural power centers regionally. Therefore the significance of local governments which are the closest service unit for the general public increases. The economical progress level and the unitary structure of Turkey, accepted among the developing countries is mostly likened to South Korea. In this study, the metropolitan government case which is discussed in terms of global cities is analyzed in regard to Seoul and Istanbul. Firstly the development of metropolitan government concept and metropolitan government models are examined in this study. Afterward historical developments and today's conditions of Seoul and Istanbul are discussed. The budget, self-incomes, smart city planning, cultural planning and positions in respect of global city index of these both metropolitan government are compared. As a conclusion, it is clearly seen that the Capital Seoul under constitutional guarantee with Local Self-Government Law in South Korea has s statue of special metropolitan city; a wider political authorization, a more self-income and better position in respect of global city index than Istanbul.