Gazânâme-i Halîl Paşa 1595-1623 (Tahlil ve Metin)


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Meltem Aydın

Danışman: AHMET ŞİMŞİRGİL

Özet:

Gazânâme-i Halîl Paşa XVII. yüzyıl Osmanlı devlet adamlarından Halil Paşa’nın gazalarını anlatan bir eserdir. Kaynak kişi olarak bizzat Halil Paşa’yı kullandığı için orijinal ve güvenilir tarihî bilgiler içerdiği düşünülen yazma eserin, günümüz araştırmacılarının hizmetine sunulması amaçlanmıştır. Topkapı, Süleymaniye ve Viyana Milli Kütüphaneleri’nde tespit edilen üç nüsha, Viyana nüshası esas alınmak suretiyle karşılaştırmalı olarak bir metin haline getirilmiştir. Eserde Halil Paşa’nın çakırcıbaşı iken katıldığı Eğri seferi, yeniçeri ağası olarak Celâlîlerle mücadelesi, kaptanıderya olarak Akdeniz ve Karadeniz’deki faaliyetleri ile veziriâzam ve serdar olarak katıldığı İran (Erdebil) seferi anlatılmıştır. Bu çalışmanın giriş kısmında Halil Paşa’nın hayatı ile eserin özellikleri ele alınmıştır. ABSTRACT Gazânâme-i Halîl Paşa is a work of art about the holy wars (gazas) of Halil Paşa who is one of the most important Ottoman statemen of the XVII. century. In this thesis, it is aimed to present this important manuscript, which is thought to contain original and reliable historical knowledge becaus it used Halil Paşa as the original source, to the use of contemporary researchers Three texts which are determined in Topkapı, Süleymaniye and Vienna Libraries are established together by comparing and taking Vienna text as the main source. In the text the campaign of Eğri is told which Halil Paşa participate as a falconer, the conflicts with the Celâlî Rebels as a commander of in chief of Janissaries, the activities at Black Sea and Mediterrean and the campaign of İran (Erdebil) which Halil Paşa participate as a Grand vizier and military chief. In the introduction of this study the life of Halil Paşa and features of the manuscript are told.