Bir propaganda aracı olarak tarihi diziler: “Diriliş Ertuğrul” ve “Filġnta” örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Süleyman Erman

Danışman: GÖKSEL AYMAZ

Özet:

İnsanlık konuşmayı öğrendiği günden bu yana propagandayı pratik olarak bilinçli veya bilinçsiz bir şekilde uygulamıştır. Tarih boyunca bilim dünyasındaki gelişmelere paralel olarak gelişen propaganda, kitle iletişim araçlarının modern insanın hayatına girmesiyle birlikte etki gücünü, alanını ve yöntemlerini alabildiğine ilerletmiştir. Bu süreçte kitle iletişim araçlarından televizyon, propagandanın en önemli aygıtlarından birisi olarak karşımıza çıkmıştır. Televizyonun, tarihi egzotik görsellerle bireylere sunabilmesi, propaganda için çok önemli bir fırsat olarak ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada, tarihin televizyonlardaki sunum formlarından birisi olan tarihi diziler ile propaganda ilişkisi iki örnekle ele alınmış ve “medya-iktidar-ideoloji” bağlamında, dizilerdeki propaganda unsurları ortaya konulmuştur. Ele alınan ‘Diriliş Ertuğrul” ve “Filinta” dizilerinin ilk sezonunu oluşturan 26’şar bölüm, toplamda 52 bölüm izlenmiştir. Öncelikli olarak TRT 1 kanalında yayınlanan bu dizilerin karakterleri ve konuları anlatılmış, ardından “propaganda” kavramı ve “propaganda türleri” ele alınmıştır. Propaganda irdelenirken konuya, 20. yüzyılın başında Edward Bernays tarafından belirlenen ve Sosyal Bilimler’de genel kabul gören “Propaganda Türleri, Teknikleri ve Kuralları” açısından yaklaşılmış, özellikle Fransız entelektüel Jean Marie Domenach’ın Politika ve Propaganda isimli kitabından faydalanılmıştır. Devamında ise söz konusu dizilerde yer alan propaganda unsurları irdelenmiş ve örnekler ortaya konulmuştur. Son olarak da bu unsurlar ile iktidarın politik söylemleri ve Osmanlı İmparatorluğu’na yaklaşımı arasında ihtiyaç duyulan bağlantı kurulmuştur. Anahtar Kelimeler: Diriliş Ertuğrul, Filinta, Propaganda, Propaganda Teknikleri, Propaganda Türleri, Propaganda Kuralları, Osmanlı İmparatorluğu ABSTRACT From the day that people have learned language to this day propaganda has been happening in one form or another. Throughout history the progress in the world of scholarship has corresponded to progress in propaganda; together with the entrance of the means of mass media into the life of modern man, the power, breadth, and means of the impact of propaganda has exponentially increased. From this progression of mass media, television, one of propaganda’s most important tools, has come to us. Television’s ability to present history to individuals with exotic visuals has emerged as a most important opportunity for propaganda. In this present study, two examples of the relationship between propaganda and history shows, which has been one of television’s forms of presentation of the past, will be given; and in the context of “media-ruling power-ideology”, components of propaganda shows will be introduced. First, the shows “Diriliş Ertuğrul” and “Filinta”, which are broadcast on TRT’s Channel 1, will be explained; the subsequent “propaganda” concept and “propaganda types” will be given. while examining propaganda and its details, the subject was approached from the viewpoint of “Propaganda Types, Techniques and Rules” which was defined by Edward Bernays in the beginning of the 20th Century and which is generally accepted in the Social Sciences [Liberal Arts]. French intellectual Jean Marie Domenach's book called “Politics and Propaganda” was especially useful. After that the components of the propaganda appearing in the shows under discussion will be scrutinized and examples will be supplied. Finally with these components the needed connection will be established between ruling-party political rhetoric and their attitude toward the Ottoman Empire. Key Words: Dirilis Ertugrul, Filinta, Propaganda, Propaganda Techniques, Propaganda Types, Propaganda Rules, Ottoman Empire