Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Esranur Oral
Danışman: İLHAN KUTLUER
Özet:Alman asıllı Yahudi felsefeci Leo Strauss’un siyaset felsefesinin temelinde pozitivizm ve tarihselcilik eleştirisi yer almaktadır. Siyaset felsefesi siyasi şeylerin evrensel doğasını araştırdığı için tarihsel olamaz, en iyi ve doğru siyasi yönetimin ölçütünü aradığı için de değerden bağımsız olamaz. Bu anlamda Strauss’un siyaset felsefesi tasavvuru, Fârâbî’nin siyaset felsefesi anlayışıyla tam bir uyumluluk içindedir; zira Fârâbî Medîne’yi erdem kriterine göre değerlendirmiştir. Strauss, pek çok antik dönem filozofu gibi Fârâbî’nin de eserlerini kaleme alırken esoterik bir dil kullandığını iddia etmiştir. Bu çalışmanın amacı, Strauss’un siyaset felsefesi tasavvurunun Fârâbî okumalarına yansıyan yönlerini aydınlatmak ve bu okuma tarzının, Strauss’un genel siyaset felsefesi söyleminin gölgesinde ne derece başarılı olduğunu metin mukayesesi bağlamında tartışmaktır. Strauss’un iddiasına göre; felsefenin meşruiyetinin tartışıldığı bir dönemde, İslam toplumu içerisinde yaşayan Müslüman bir filozof olarak Fârâbî, gerçek düşüncelerini hem felsefeyi halk nezdinde meşrulaştırmaya yarayacak hem de asıl söylemek istediğini yalnızca felsefecilere anlaşılır kılacak bir yazım tarzı geliştirmiştir. Buna göre Fârâbî, iki farklı kitleyi muhatap aldığı eserlerinde iki farklı felsefe ortaya koymuştur ve eserlerindeki farklılıklar ilk okuyuşta çelişki gibi görünse de daha titiz bir okuyuşla semboller çözülüp esoterik öğreti açığa çıkacaktır. Böylece hem gerçek felsefesi ehli olmayanın eline geçmekten kurtulmuş olacak hem de filozof, olası toplumsal baskı ve kısıtlamalara karşı kendini güvenceye almış olacaktır. Strauss’un teklif ettiği yöntem, bizce fazlaca sübjektif olup, kolaylıkla maksatlı bir niyet okumaya dönüşebilecek mahiyettedir. Ayrıca Fârâbî’nin eserlerini bu tür bir tasnife tabi tutarak anlamaya çalışmak, felsefesindeki tutarlı bütünlüğü kaçırılmasına sebep olacaktır. SUMMARY Criticism of positivism and historicism takes place on the basis of German-born Jewish philosopher Leo Strauss’s political philosophy. Political philosophy cannot be historical because it investigates the universal nature of things, it cannot be independent of the value for the search for criteria of the best and truest political governance. In this sense, Strauss’s political philosophy concept is in full compliance with al-Fârâbî’s understanding of political philosophy, because al-Fârâbî evaluated the city according to criterion of virtue. Strauss claimed that al-Fârâbî used an esoteric language in his works like any other ancient period philosophers. Aim of this study is to enlighten the reflections of Strauss’s political philosophy concept to his al-Fârâbî readings and to discuss how this reading manner succeeded under the shadow of Strauss’s general discourse of political philosophy in the context of text comparison. According to Strauss, in a period when the legitimacy of philosophy was argued, al-Fârâbî as a Muslim philosopher who lived in Islamic society improved a writing manner that would legitimate philosophy in the eyes of people and make what he really said understandable just by philosophers. Accordingly al-Fârâbî, revealed two different philosophies in his works which he addressed to two different audiences and although the differences in his works may seem like a contradiction at the first reading, esoteric doctrine would release and the symbols would be solved with a more rigorous reading. So that non-philosopher could not attain his real philosophy and he would secure himself from potential pressures and restraints of society. The method that Strauss offered, according to us, is extremely subjective and in a nature which could easily turn into a purposeful intention reading. Besides, trying to understand al-Fârâbî’s works in such a classification will cause to miss the consistent integrity in his philosophy.