Bosna Hersek, Sırbistan ve Hırvatistan örnekleri üzerinden Batı Balkanlar basınının Türkiye’deki 15 temmuz darbe girişimini sunuşu = Reporting of Western Balkan press on the july 15 coup attempt in Turkey through the samples of Bosnia and Herzegovina, Serbia and Croatia


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: Selma Alıc

Danışman: MEHMET ÖZÇAĞLAYAN

Özet:

Medya söylemleri, sosyal aktörlerin kamusal yaşamdaki baskınlığını sağlamakta çok önemli bir rol oynamaktadır. Bu nedenle, medya söylemlerine eleştirel bir yaklaşımın olması önemlidir, böylelikle bu söylemlerin altında yatan imalar anlaşılabilir. Medya söyleminde neyin baskın olacağına karar verme yetkisiyle, medya aynı zamanda belirli bir konuda kamuoyu oluşturmaktadır. Dahası, bir grup insan veya liderleri hakkında belirli bir söylem yaratarak etkilerini ve onlara yönelik tutumları kontrol gücü de kazanmaktadır. Bu bağlamda, Türkiye'nin Bosna-Hersek, Hırvatistan veya Sırbistan medyasında sunuluş biçimi, bu ülkelerde Türkiye'ye karşı tutum ve kamuoyunu, hatta potansiyel müdahalesini de şekillendirmektedir. Bu nedenle, medya araştırmaları bizim için üzerinde yaşadığımız dünyayı daha iyi anlayabilmemizi sağlamak anlamında önemlidir. Medya söyleminin incelenmesi, medyanın ve toplumun politik ve sosyal meselelere bakış açısını anlamaktır. Medyanın somut olaylarla ilgili açıklamaları olayı ve onun aktörlerini nasıl algıladığımızı etkilediği gibi, ayrıca zihinsel modellerimizi de önemli ölçüde etkilemektedir. Zihinsel modeller, söylem, algı veya hayal gücünün idrakinin bir sonucudur. Belirli bir olayı, hatta bir grubu, anlama yolunu, genellikle etkileşim içinde olduğumuz medya ve toplum tarafından yaratılmış olan kamusal söylemden öğreniriz. Kamusal söylem gerçeklik algımızı etkiler ve zihinsel modeli şekillendirir. Hangi bilgilerin baskın olarak sunulacağı, yalnızca kamusal söylemi yaymakta olanlara -yani medyaya- bağlıdır. Sosyal bilim teorisi Gündem-belirleme yoluyla açıklandığı gibi, medya bize “ne düşüneceğimizi veya konuşacağımızı” öğretmez daha çok bizi "ne düşüneceğimiz veya konuşacağımız konusunda" yönlendirmektedir. Bu nedenle, media, kamu söylemine kişisel katkımızı da etkilemektedir. Bu bakımdan, medya baskın bilgiyi seçerken genellikle farklı güç kaynaklarından etkilenir. Batı ile Doğu arasında bulunan bir devlet olarak Türkiye hemen hemen her jeopolitik konuda önemli bir faktördür. Bu nedenle, Türkiye için önem taşıyan olaylar, bölgesel ve küresel düzeyde de önemli addedilir. Sürekli çevre ülkelerle iyi ilişkiler kurma ve bunların koruma mücadelesi vermenin yanında iç işlerinde yaygın toplumsal söylemi anlamak da Türkiye için önemlidir. Araştırma nicel analizler, başlıkların analizi, haber konularının yönlendirilmesi, sosyal aktörlerin temsil biçimine dair makro önermeler yoluyla eleştirel söylem analizi üzerine kurulmuştur. -------------------- Media discourse plays a crucial role in producing the dominance of social actors in public life. Therefore, it is important to have a critical approach to media discours so we could understand its political and social connotation(s). With its power to decide what will be dominant in the media discourse, at the same time media is forming a public opinion on specific topic. Moreover, by creating a certain discourse about one group of people or their leader, media gains the power to control their influence and treatment towards them. In this respect, the way Turkey is represented in the media of Bosnia and Herzegovina, Serbia and Croatia also shape the attitude and public opinion towards Turkey in those countries, or even its potential interference in them. Hence, media research is important for us so that we could have a better understanding of the world we are interfering with. Examining media discourse is a kind of understanding over the perspective of the media and society on the events of political and social life and how media report on concrete events which affect our understanding of that event and its actors, moreover, their influence on our mental models as well. Mental models are a result of comprehension of discourse, perception or imagination. The way of understanding of some certain occurrence or even certain groups of people, we usually learn from public discourse created by media and society that we are interacting with. Public discourse influences our understanding of reality and shapes our mental model. Which information will be presented as the dominant one, depends only on the disseminators of public discourse – as it’s explained through the social science theory Agenda-setting, media is not “teaching” us “what to think or talk”, much rather it directs us on “about we are going to think or talk”. Therefore, media is influencing our personal contribution to the public discourse. In this respect, in choosing the dominant news media is usually influenced by different sources of power. As a state located between East and West, Turkey is an important factor in almost every geopolitical subject. Hence, the events of importance for Turkey can also be evaluated and understood within its regional and global importance. Besides of being constant challenge of creating and saving good relations with surrounding states, it is important for Turkey to understand what the general social discourse reflected by their media regarding the domestic events of Turkey’s. The research is based on the critical discourse analysis applied through the quantitative analysis, analysis of news headlines, thematic orientation of the news and representation of social actors with macro-propositions through the selected newspapers of Bosnia and Herzegovina, the Republic of Croatia and the Republic of Serbia.