38 Numaralı Balat Şer'iyye Sicili (H.1154-1155/M.1741-1742) (Transkripsiyon-Değerlendirme)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Bilgi ve Belge Yönetimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BÜŞRA ORDULU

Danışman: Filiz Dığıroğlu

Özet:

Bu tezde Osmanlı mahkeme kayıtlarını içeren ve çeşitli dava konularını barındıran şer'iyye sicil defterlerinden Balat Şer'i Mahkemelerine ait H.11541155/M.1741-1742 yıllarına ait 38 numaralı Balat şer'iyye sicil defteri çalışılmıştır. 31 varaktan oluşan defterde 114 adet hüccet ve 46 adet i'lâm kaydı bulunmaktadır. Defter günümüz Türkçesine transkript edilerek ihtiva ettiği belgeler konularına göre tasnif edilmiş ve değerlendirmesi yapılmıştır. Bu çalışma ile başta sosyal tarih olmak üzere çeşitli disiplinlerde yapılacak olan çalışmalara birincil kaynak kullanımını kolaylaştırmak ve hızlandırmak amaçlanmıştır. Bu nedenle defterin tamamı basit transliterasyon kurallarına göre latinize edilerek hükümler özetlenmiş ve indekslenmiştir. Ayrıca defterdeki hükümler Osmanlı tarihinin çeşitli alanları üzerinden incelemeye tabi tutulmuş, analitik açıdan değerlendirilip bilgiler sistematize edilmiştir. Kozmopolit yapısı gereği Müslim ve gayrimüslim toplum yapısının bir arada olduğu Balat'ta mahkemeye yansıyan satış, miras, köle azadı, boşanma, sulh, veraset, alacak, mehir ve nafaka gibi davalar incelenmiştir. -------------------- In this thesis, the Balat Court Register Book No. 38 from 1741 and 1742 (AH 1154-1155) among Balat Shar'i Court registers that include Ottoman court records and various other matters in dispute. The book consists of 31 documents, 114 hujjat, and 46 court decrees. The transcript of the book was translated into modern Turkish, and the documents included were classified and evaluated according to their subjects. The aim of this study is to facilitate and increase the use of primary resources in future studies to be conducted in various disciplines, particularly in social history. Therefore, the whole book was latinized according to simple transliteration rules, and the provisions were summarized and indexed. Moreover, the provisions in the book were analyzed based on different areas of the Ottoman history, evaluated analytically, and the information obtained were systematized. Cases such as sales, successions, slave liberation, divorce, conciliation, inheritance, receivables, mahr, and nafaqa (alimony) brought to the court in Balat were analyzed because of the cosmopolitan structure of Balat where Muslims and non-Muslims lived together.