Donanımlı dalış süreci için derinlik kontrol otomasyonunun tasarımı ve oluşturulacak dalış modeli üzerinde simülasyonu


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEVAN KATRANCIOĞLU

Danışman: Hasan Erdal

Özet:

DONANIMLI DALIŞ SÜRECİ İÇİN DERİNLİK KONTROL OTOMASYONUNUN TASARIMI VE OLUŞTURULACAK DALIŞ MODELİ ÜZERİNDE SİMÜLASYONU Özel ekipmanlarla yapılan donanımlı dalış, doğası gereği hayati riskler taşıyabilen bir aktivitedir. Su altında gerçekleştirilen dalışlar, insan bedeni için aykırı bir ortam teşkil etmekte ve dalgıcı çeşitli yönlerde zorlamaktadır. Konsantrasyonun oldukça önemli olduğu süreçte dalgıca düşen bir çok görev bulunmaktadır. Dalışın asıl amacının yanı sıra dalgıç, derinlik kontrolünü de kendi sağlamalıdır. Derinlik kontrolünün hassas bir şekilde gerçekleştirilmesi fazlaca özen gerektiren bir durumdur. Bu amaçla dalgıç için hayati önem taşıyan derinlik kontrolünün otomasyonu, büyük kolaylık sağlayacaktır. Bu çalışmada, dalışla ilgili otomasyon tekniklerinin gerçekleştirilebilmesi için bilgisayar ortamında, denemelerin üzerinde yapılabileceği, bir model geliştirilmiştir. Dalış üzerinde etkili olan parametrelerin belirlendiği ve görsel programlama ile oluşturulan model sayesinde otomasyon teknikleri oluşturulabilmiştir. Referans dalgıçlar üzerinde sınanan model sayesinde, farklı bileşenlerin etkilerinin denenebileceği uygun bir ortam oluşturulmuştur. Kontrolörün temel görevi olan dalış derinlik kontrolü, belirli sağlık sınırları çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Çeşitli kontrol algoritmaları ile kontrol edilebilen model, kontrol başarımı açısından geliştirilmeye müsaittir. Çalışmalarda elde edilen kontrolör algoritması dalgıç için uygun otomasyonu sağlayabilmektedir. Simülasyon ortamında gerçekleştirilen kişi bazlı kontrol denemeleri de dalış konusundaki insan ve simülasyon etkileşim başarımını ortaya koymuştur. ABSTRACT DESIGNING DEPTH CONTROL AUTOMATION FOR SCUBA DIVING PROCESS AND SIMULATION ON CREATED DIVING MODEL SCUBA diving is a life threatening activity because of its physical environment. Diving underwater results in some difficulties on diver. Diver has many responsibilities during diving process in which concentration is very important. Besides the main goal of diving, diver has to control depth by own too. Controlling dept accurately is a serious duty under water. From this perspective, automation of depth control, which is vital, will provide significant convenience. In this thesis, a model is created on computer environment to perform automation techniques. Owing to the visual program based diving model, which is based on parameters effected in diving process, automation techniques are created. Dept control, main task of the controller, is designed by considering health issues. Designed control algorithm has achieved success on depth control. On the other hand, many algorithms are suitable as a controller. Different algorithm can be created to achieve more successful automation. Another finding of this thesis is about computer and human interaction. Simulation based control experiments showed the interaction between computer and human differs the success of control.