Devletçilik liberalizm tartışmaları ve İstanbul Tüccar Derneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2004

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MURAT SEVER

Danışman: Murat Koraltürk

Özet:

İkinci Dünya Savaşı ve sonrasında yaşanan gelişmeler Türkiye'nin ekonomik ve siyasi yapısında önemli değişiklikler meydana getirmiştir. Siyasal anlamda yaşanan en büyük değişiklik, çok partili yaşama geçilmesi olmuştur. Ekonomik anlamda yaşanan değişiklik ise 1930'lu yıllardan beri uygulanmakta olan devletçilik etkisini yitirerek yerini daha liberal uygulamalara bırakmıştır. Devletçiliğin etkisinin azaltılması konusunda uğraş veren kurumlardan birisi de İstanbul Tüccar Derneği olmuştur. Ticaret sermayesinin sesini duyurmak için 1947 yılında kurulmuş olan İstanbul Tüccar Derneği başta dış ticaret, devletçilik ve devlet müdahalesi ve vergi konusu olmak üzere birçok konuda kurmuş olduğu komisyonlar aracılığıyla önemli çalışmalar yapmıştır. İstanbul Tüccar Derneği'nin en önemli çalışmalarından biri de toplanmasına öncülük ettiği 1948 Türkiye iktisat Kongresidir. Kongre resmi otorite dışında toplanmış olması açısından bir ilk olma özelliğini taşımaktadır. İstanbul Tüccar Derneği görüşlerini yaymak amacıyla 1948 yılından itibaren Türkiye İktisat Mecmuasını yayınlamaya başlamıştır. Türkiye İktisat Mecmuası; dönemin Türkiye'sinin ekonomik ve sosyal yapısını yansıtmış ve yaklaşık 8 yıl boyunca 90 sayı yayınlanmıştır. Dergide başta İstanbul Tüccar derneği faaliyetleri olmak üzere dönemin önemli bilim adamlarının yazılarına yer verilmiş, ekonomiyle ilgili haberler yayınlanmıştır. The developments which took place during and after the World War II brought about considerable changes in the economic and political conditions of Turkey. The most important development in political field was the transition into multi-party system, and that in economic field the substution of etatism which was loosing its effect on economy with liberal policies. One of the establishments which was engaged in reducing the impact of etatism in economic field was İstanbul Merchant Association. İstanbul Merchant Association was founded in 1947 for the purpose of giving a voice to the merchant capital. It mainly worked on such issues as foreign trade, etatism and state intervention, and taxation by setting up comissions. It leaded the congregation of Turkish Economic Congress in 1948, which was a first that the congress was under no offical authority. In order to spread its views, İstanbul Merchant Association began to publish a periodical called "İktisat Mecmuası" in 1948. The journal reflected the current economic and social conditions of Turkey in those years, and was published for almost 8 years at a number of 90. In the journal, it was given place to the articles of scientists, and to the news of economy.