Banka hisse senedi getirilerinin makro ekonomik göstergelerle ilişkisi: BİST üzerine bir uygulama


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ABDULLAH BULANIK

Danışman: İCLAL ATTİLA

Özet:

Sermaye piyasası, finansal sistemi oluşturan en önemli unsurlardan biridir. Sermaye piyasalarında yatırımcıların en fazla yatırım yaptıkları piyasa hisse senedi piyasasıdır. Bu çalışma Borsa İstanbul’daki banka hisse senedi getirilerinin makroekonomik göstergelerle ilişkisini araştırmaktadır. Ocak 2006 ile Aralık 2015 arası dönemi kapsayan araştırmada bağımlı değişken olarak Borsa İstanbul Bankacılık Endeksi (XBANKA) kullanılırken, bağımsız değişken olarak enflasyon, altın fiyatları, faiz, tüketici güven endeksi, döviz kuru, para arzı, işsizlik oranı, dış denge ve petrol fiyatları kullanılmıştır. Çalışmada, Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi ile bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişki açıklanmaya çalışılmış ve ADF testi ile de değişkenlerin birim kök sınamaları yapılmıştır. Son olarak, değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisini belirlemek için Granger Nedensellik Testi kullanılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, XBANKA üzerinde bağımsız değişkenlerden tüketici güven endeksi, M1 para arzı, ham petrol fiyatları, mevduat faiz oranı, dolar/TL kuru ve altın fiyatlarının etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca bankacılık endeksinden tüketici güven endeksi, M1 para arzı, dolar/TL kuru, mevduat faiz oranı ve külçe altın fiyatlarına doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi bulunmuştur. SUMMARY Capital market is one of the most important factors that form financial system. Stock market is the one that investors trade the most in capital markets. This study researchs the relationship between the stock returns of banks in Istanbul Stock Exchange (ISE) and macroeconomical indicators. Inflation, gold prices, interest rate, consumer confidence index, exchange rate, money supply, unemployment rate, external balance and oil prices were in use as independent variables while ISE Banking Index (XBANKA) was used as dependent variable between January 2006 and December 2015. In this research, it was studied to explain the relationship between the dependent and independent variables via Multilinear Regression Analysis and examined the unit root of the variables by ADF test. Ultimately, Granger Causality Test was used to designate the causality relationship amongst the variables. According to the findings of the study, XBANKA was influenced by the independent variables of consumer confidence index, M1 money supply, crude oil prices, interest rate on deposits, USDTRY and gold prices. Also, a linear causality relationship was discovered from XBANKA to consumer confidence index, M1 money supply, interest rate on deposits, USDTRY and bullion prices.