Inflationsbereinigter jahresabchluss im rahmen der IAS 29 und seine anwendbarkeit in der Turkei anhand eines beispiels


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2002

Tezin Dili: Almanca

Öğrenci: Mehmet Korhan Dengiz

Danışman: METİN SAĞMANLI

Özet:

Bu çalışmanın konusu yürürlükte bulunan Türk Ticaret Kanunu ve Vergi mevzuatı çerçevesinde enflasyon ortamında oluşturulan mali tabloların şirketin planlamaya yönelik kararlar vermesinde, yabancı yatırımcılar ve analistlerin bilgi ihtiyacınının karşılanmasında yetersiz kalması ve bu sorunların giderilmesine yönelik ulusal mevzuatta alınan önlemler ile uluslararası alanda mevcut olan yöntemlerdir. Son yıllarda tüm dünyada geçerliliği olan ortak bir muhasebe sisteminin oluşturulmasına yönelik çalışmalar hız kazanmıştır. Bazı şirketler konsolide mali tablolarını bağlı bulundukları ulusal mevzuatlar dışında Amerikan Muhasebe Prensiplerine (US-GAAP), bazıları ise Uluslararası Muhasebe Standartlarına göre düzenlemektedir. Mali tabloların bu standartlara göre çıkarılmasında belli başlı sebepler şunlardır: a) Yabancı yatırımcılar ve analistlerin uluslararası şirket topluluklarının finansal yapısını daha kolay analiz edebilmelerini sağlamak, b) Şirketin varlık, finansal ve gelir yapısı hakkında tüm üçüncü şahıslara gerçek ve adil (true and fair view) bir fikir vermek, c) Muhasebe sistemine uluslararası bir birlik ve şeffaflık sağlamak. Londra 'da bulunan Uluslararası Muhasebe Standartları komitesi bu hedefleri gözönünde bulundurarak uluslararası alanda kabul görmesi muhtemel standartlar oluşturmaktadır. Bu standartlar uluslararası kabul görmüş bir muhasebe sisteminin oluşmasına büyük katkıda bulunmaktadır. Enflasyonun etkileri Türk finansal tabloları üzerinde etkilerini olumsuz yönde göstermektedir. Bilançoyu enflasyondan arındırmak için varolan yöntemler tam olarak etkin bir arındırma yapılmasına imkan vermemekte, ayrıca bu yöntemler yabancı uzmanlar tarafından tam olarak anlaşılamamaktadır. Bu çalışmada bu hedef ve sorunlar gözönünde bulundurularak, Türk mevzuatına göre oluşturulan mali tablolarda enflasyon dolayısıyla ortaya çıkan olumsuzluklar Uluslararası Muhasebe Standartı (UMS) 29 "Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Raporlama" yardımı ile düzeltilmeye çalışılmış ve ortaya çıkan farklar analiz edilmiştir. Das Thema dieser Arbeit ist die fehlende Aussagefähigkeit die nach HGB und entsprechenden Steuergesetzen erstellten türkischen Abschlüsse für die inländischen und ausländischen Adressaten bei inflationärem Umfeld. Die Arbeit umfasst auch die Gegensteuerungsmassnahmen, die die türkische und internationale Rechnungslegung bietet. Es verstärkt sich die Notwendigkeit nach einer internationalen Harmonisierung der Rechnungslegung. Um die Erwartungen auf der internationalen Ebene zu erfüllen, erstellen die ausländischen Unternehmen ihre Kozernabschlüsse entweder nach US-GAAP oder IAS. Als Grund für die Erstellung dieser Abschlüsse können folgende Punkte erwähnt werden: a) Den Adressaten und Analysten die Analyse und Vergleichbarkeit der Ergebnisse ermöglichen, b) über die tatsächliche Vermögens-, Finanz- und Etragslage des Unternehmens ein klares Bild gestalten, c) in der internationalen Rechnungslegung eine Einheit und Klarheit schaffen. Das International Accounting Standards Committee (IASC) mit Sitz in London hat die Aufgabe übernommen, Rechnungslegungsstandards zu entwickeln, die weltweit Anerkennung finden können. International Accounting Standards haben weltweit viel zur Verbesserung und Harmonisierung Rechnungslegung beigetragen. Die meisten Posten der türkischen Bilanz unterliegen wegen der hohen Inflation einer Wertminderung. Die in den türkischen Steuergesetzen nieder-geschriebenen Gegensteuerungsmassnahmen gegen die Inflation sind nicht sehr effektive und von den ausländischen Adressaten nicht leicht verständlich. In dieser Arbeit wurde unter diesen Gesichtspunkten ein türkischer Abschluss mit Hilfe der IAS 29 angepasst und die Differenzen analysiert. Istanbul, Dezember 2001