İslam Hukuku'nda istisna akdi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ALİ OSMAN ÇAKMAK

Danışman: HASAN HACAK

Özet:

İSLAM HUKUKUNDA İSTİSNA AKDİ İstisna akdi en genel haliyle bir kişinin, nitelikleri önceden belirlenmiş bir eseri imal etmesi için yapılan sözleşme anlamına gelir. Özellikle Hanefi fıkhında mülkiyeti nakleden akid türlerinden biri olarak görülür. İstisna akdi; hukuki niteliği, müstakil bir akid olup olmadığı, benzer akidlerle olan ilişkisi, akdin neyi konu aldığı, şartları ve bağlayıcı bir akid olup olmadığı hakkında, bilhassa Hanefi mezhebi içinde geniş tartışmalara konu olmuştur. Daha çok istisna akdinin klasik kaynaklarda nasıl ele alındığına yönelik olarak yapılan bu çalışmada, akdin teorik boyutu, analitik bir biçimde ortaya konmaya çalışılmıştır. Buradan hareketle, sayılan tartışma alanlarında oluşan sorulara cevaplar aranmıştır. İstisnaya, konusu ayn ve menfaatten oluşan, icare ve satım akidlerinin karması olan yeni bir akid türü olarak yaklaşılmasının, söz konusu tartışma alanlarına daha net cevaplar verebilecek bir yaklaşım tarzı olduğu görülmüştür. İstisna akdinin bağlayıcılığı meselesi ise, örfün istisna akdindeki yeri ve örfün değişkenlik özelliğiyle yakından ilgilidir. ABSTRACT CONTRACT OF WORK IN ISLAMIC LAW Contract of work, in its broadest definition, defines an agreement made with a person who is paid for manufacturing a work, the qualifications of which are specified beforehand. It is considered as one of the contracts which transfers the ownership of property to other parties, especially in Hanefi sect. It is widely discussed particularly in Hanefi sect for its legal qualifications, its relationship with other similar contracts, the subjects and terms it focuses on and whether it is a substantive and binding contract. This paper which mainly focuses on how contract of work is discussed in classic sources tries to show it from a theoretical perspective, and in doing so, it tries to answer the questions and discussions raised above. To handle contract of work as a new kind of contract, the subject of which consists of ayn and menfaat and which covers both selling and locatio, is definitely a better approach which will give more precise answers to the questions asked above. As for its being binding, the contract of work is closely related with the place of customs in it and the variability of the customs as well.