Milli Mücadele yıllarında Amasya


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ŞENOL SUSOY

Danışman: Ali Satan

Özet:

Amasya, Kurtuluş Savaşı sırasında Sivas Vilayetine bağlı bir sancak idi. Amasya Sancağı’nda Rum ve Ermeni azınlıklar da yaşamaktaydı. Ermeniler, bir Ermeni devleti kurmak istiyorlardı. Rumlar ise Pontus devleti kurmak için faaliyet yapıyorlardı. Kurtuluş Savaşı döneminde azınlıkların bu faaliyetlerini önlemek için Merkez Ordusu kuruldu. Merkez Ordusunun karargahı Amasya oldu. Kurtulış Savaşı’nda Amasya’da Türk Tarihi için önemli olaylar oldu. Mustafa Kemal Paşa Amasya Genelgesini de burada yayınladı. Böylece halkı bağımsızlığa davet için önemli bir adım attı. Anadaolu’daki milli harekete karşı olan İstanbul Hükümeti temsilcisi Salih Paşa ile Heyet-i Temsiiliye arasındaki görüşmeler de burada yapıldı. Amasya halkı Kurtuluş Savaşı’na katkılarda bulundu. Bunda Amasya Müftüsü Hacı Hafız Tevfik Efendi ile Amasya Vaizi Abdurrahman Kamil Efendi’nin çok büyük etkisi oldu. İsyancı ve ayrılıkçılara karşı kurulan Samsun İstiklal Mahkemelerinin merkezi de yine Amasya’dır. Amasya İstiklal Mahkemesi de deniliyordu. Bu mahkemenin kararlarıyla bir çok ayrılıkçı ve isyancı cezalandırıldı. Amasyalı kadınlar da örgütlenerek Milli Mücadeleye katkıda bulunup bağımsızlık için çalıştılar. Amasya’da yayın hayatlarını sürdüren gazeteler de Milli Mücadele için yapılan çalışmalara yaılarıyla destek verdiler. ABSTRACT During the ındependence war, Amasya was a state which was bound to Sivas province. In State Amasya Greeks and Armenians were living too. Armenian’s wanted to establish on Armenian Government. On the other hand Greeks were strunggling to establish Pontus State , The centre army was founded to prevent minority’s these activities in the period of ındependence War. The centre army’s headquarters was in Amasya . Alsa Amasya was the centre of Samsun Inthdependence Courts tese, founded against rebels and separatists. For this reason ıt was also called as Amasya ındependence court, With the dicisions of these courts, many rebels and seperatists were punished During the Independence War, many ımportant incidents happened ın Amasya. Mustafa Kemal Paşa published the Amasya circular here. thus he progressed on important step to invite the citizens for ındependence. Nego tiations were hold here between the Heyet-i Temsiliye and Salih Paşa, the agent of İstanbul Government, who was against Notional movement. Amasya citizens contributed Independence War. There was a big inflvence of Hafız Tevfik Efendi, the Mufti of Amasya and Abdurrahman Kamil Efendi, the governor of province Amasya on this. Also the women from Amasya struggled for ındependence by organısıng. The journals published ın Amasya broadcorsted news for this way.