Bozkurt-Lotus Davası (basına göre)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen - Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HASAN KAYA

Danışman: SÜLEYMAN BEYOĞLU

Özet:

3 Ağustos 1926'da Türk Bozkurt Vapuru ile Fransız Lotus Vapuru, Midilli açıklarında Sığrı Burnu’nda çarpışmış ve bu kaza sonucunda Bozkurt Vapuru batmıştır. Lotus Vapuru, Bozkurt’tan kurtarılan mürettebatı da alarak İstanbul’a gelmiştir. İstanbul’da yapılan tahkikat sonucu Fransız Kaptan Jan Demons, sekiz Türk’ün ölümüne sebebiyet vermekten dolayı tutuklanmıştır. Fransa, açık denizlerde meydana gelen bir kazadan dolayı Türkiye’nin bir Fransız vatandaşını yargılama yetkisi olmadığını ileri sürmüştür. Türkiye, Lozan Antlaşması’nın 28. maddesine göre yargılama yetkisinin olduğunu belirterek Fransa’nın baskılarına rağmen Kaptan Demons’u yargılamış ve dikkatsizlik neticesinde, ölüme sebebiyet vermekten tutuklamıştır. Kazadan sonraki yargılama süreci ve Fransa’nın adlî, siyasî ve ekonomik kapitülasyonları devam ettirmek istemesi, davayı uluslararası bir alana taşımıştır. La Haye Adalet Divanı’nda görüşülen dava, dönemin Adliye Vekili Mahmut Esat Bey’in savunması sonucunda Türkiye’nin lehine sonuçlanmıştır. Türkiye’nin kazandığı bu dava, kapitülasyon sisteminin kaldırıldığını uluslararası bir mahkemeye bir kere daha tescil ettirmiştir. ABSTRACT On the 3 rd August 1926 Turkish Bozkurt Ship and Franch Lotus Ship crahed at Cape of Sığrı on Midilli shores. In the result of this accident Bozkurt Ship capsized. Lotus Ship came to İstanbul, taking crew who got rid of the Bozkurt. In the result of enguiry Franch captain Jan Demons was arrested, due to causing death of eight Turks. France claimed that Turkey hadn't authority to judge a Franch countryman, because of an accident that occured in open seas. In spite of France's presure Turkey -acclaiming that according to article 28 of Lozan Agreement it had authority to judge- judged Captain Demons and arrested due to causing death. The period of judging after accident and desire of France to maintain judicial, potical and economic caputilations took the trail to international area. Justice Court of Hague came to a conclusion in favour of Turkey out of defence of Mahmud Esad Bey who was Deputy of Justice of the time. The trial which Turkey won one more time made an international court confirm that caputilation system was abolished.