Stoklarda firenin oluşumu ve vergisel açıdan denetimi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İşletme Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BİLAL KESELİ

Danışman: DOĞAN ARGUN

Özet:

STOKLARDA FİRENİN OLUŞUMU VE VERGİSEL AÇIDAN DENETİMİ Üretim ve ticaret işletmeleri, stoklarında miktar dengesini sağlamak durumundadırlar. Bu dengeyi bozabilecek tek unsur, üretim veya alım-satımın her aşamasında ortaya çıkabilecek normal firedir. Teknolojik gelişmeler, çalışanların eğitim seviyeleri, makine parkurunun yeniliği ve kalitesi gerçekleşecek fire miktarını azaltabilmekle birlikte tamamen ortadan kaldıramamaktadır. Gerçekleşen firelerin vergi matrahını etkiliyor olması nedeniyle vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar fire miktarları üzerinde önemle durmaktadırlar. Bu nedenle işletmeler gider yazılabilen veya yazılamayan fire kavramını iyi ayırt etmeli, gider yazabilmek için takdir komisyon kararı gibi ilave kararlar gerekiyorsa temin etmelidirler. Aynı şekilde fire incelemesi yapanlar da her işletmede aynı oranların geçerli olamayacağı, her işletmenin kendine has durumları nedeniyle farklı fire oranlarına sahip olabileceği anlayışına sahip olmalıdırlar. Fireler vergi kanunları açısından önem arz etmekle birlikte işletmelerin kendi verimliliklerini kontrol edebilmeleri için de önemli faydalar sağlamaktadır. Dolayısıyla fire oranları sadece dış denetim değil aynı zamanda iç denetim açısından da önemli sonuçlar doğurmaktadır. ABSTRACT OCCURENCES OF WASTAGE IN STOCK AND CONTROL OF WASTAGE IN RELATION TO TAX Product and trading institutions must establish a balance of quantity in their stocks. The only variable that can alter that balance is the normal wastage that can occur during every phase of the transaction. Advances in tecnology, the education level of the employees, quality and age the production line can all minimize possible wastage but cannot entirely eliminate it. Because wastage can affect tax bases, tax controllers lay great emphasis on it. Therefore establishments should carefully make a distinction between reportable and not reportable wastage and to be able te report them they should get the Approval Board’s permission should there be the requirement to do so. Likewise, wastage controllers should be aware of the fact that the same rations may or may not apply to unique establishments as they show varying properties under same circmstances. The wastages have important benefits for both tax laws and for controlling their own productivity. So, wastages are important not only for outer control but also for internal control.