From location theories to new economic geography


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2005

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: Serpil Kuzucu

Danışman: FATMA DOĞRUEL

Özet:

MEKAN TEORİLERİNDEN YENİ İKTİSADİ COĞRAFYAYA Mekan ve coğrafya iktisatçılar tarafından iktisat biliminin çoğu dallarında ihmal edildi. İktisatçılar coğrafyanın iktisadi süreçteki rolüne çok az ilgi duydular. Coğrafyanın iktisattaki yokluğu özellikle 1970’lerden sonra ülkeler arasındaki iktisadi ilişkilerin artmasıyla daha belirgin hale gelmeye başladı. Bu çalışma 1900’lerin geleneksel mekan teorileri ile 1990’larda ortaya çıkan yeni iktisadi coğrafya yaklaşımını iktisat bilimdeki yerleri açısından gözden geçirmektedir. 1900’lerin geleneksel mekan teorileri coğrafyayı içeren ilk teorilerdir. Ancak, bu teoriler coğrafi ilgiyi iktisadi teoriye dahil etmekte başarılı olamadılar. Bu gelişmenin en önemi nedeni piyasa yapısının eksik rekabetçi ve artan getiri ölçekli olmamasıydı. Piyasa yapısından kaynaklanan nedenlerle, geleneksel mekan teorileri iktisat biliminden kabul almak için geçerli bir ekonomik model kurmakta yetersiz kaldılar. 1970’lerin yeni ticaret teorisi ve Dixit-Stiglitz’in tekelci rekabet modeli artan getiri ölçekli ve eksik rekabetçi yapıyı içeren iktisadi coğrafya modeli kurmakta yardımcı oldular. İktisadi coğrafya modeli kurmakta en önemli katkı Krugman (1991a) tarafından çekirdek ve çeper modeli (core and periphery model) ile geldi. Bu çalışmadan sonra, coğrafya iktisatta önemli bir alan haline geldi ve yeni iktisadi coğrafya yaklaşımı ortaya çıktı. Yeni iktisadi coğrafya yaklaşımı ile, coğrafyanın iktisat bilimine dahil edilmesi amacına ulaşıldı ve yeni iktisadi coğrafya iktisat biliminde önemli bir çalışma alanı haline geldi.