Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: SİNAN OSMAN TURHAN
Danışman: SEROL BULKAN
Özet:Bilişim Teknolojileri Yatırımlarının Verimliliğe Etkisi Hangi sektörde olursa olsun, büyük, orta ve küçük ölçekli firmaların ortak yanı küçük ya da büyük, basit ya da karmaşık bir Bilişim Teknolojisi (BT) altyapısına sahip olmasıdır. Firmaların BT ürünlerine yaptıkları yatırımların firmalara geri dönüşü oluyor mu sorusu bu tezin ana konusunu oluşturmaktadır. Bu tez BT sistemlerinin firmalar için oluşturduğu değeri ve bu değerin nasıl ölçüldüğünü incelemektedir. Tez çalışması kapsamında BT yatırımlarının değerlendirilmesi ve verimliliğe olan etkilerini araştıran çalışmalar incelenmiş, değişik yaklaşımlar ve modellemeler taranmış ve sonrasında elde edilen verilerin Türkiye’deki yansımaları araştırılmıştır. Yapılan literatür araştırmasının sonrasında iki temel yaklaşımın öne çıktığı görülmüştür. Bunlardan ilki ekonomik değer analizi ile BT sistemlerini matematiksel modellerle modelleyip kantitatif sonuçlara varılabileceğini savunur (Motohashi, 2003, Aral and Bryjolfsson, 2006 Fisher, 1997). Diğer yaklaşımsa stratejik yaklaşım olarak isimlendirilebilir (Tallon, 2004, Devaraj & Kohli, 2002). Bu yaklaşım BT yatırımının, her ne kadar belli ölçülerde ekonomik olarak ifade edilebilse bile, matematiksel modellerle ifade edilemeyecek getirileri olduğunu savunur. Bu yaklaşım başarılı bir BT yatırımı yapabilmek için yöneticilerin şirketin iş ve süreçleri ile ilgili detaylı analizler yapmalarının, başarılı bir değişim yönetimi sergilemelerinin ve BT sistemlerini şirket kültürünün bir parçası haline getirmelerinin en önemli etkenler olduğunu ileri surer. Literatür araştırmalarının sonrasında, öne çıkan yaklaşımların Türkiye için ne kadar geçerli olduğu bir anket çalışması ile araştırılmıştır. Anket çalışması İstanbul Sanayi Odasının 2007 yılında yayınladığı en büyük ilk 500 firma listesindeki firmaların BT yöneticilerine gönderildi. “Survey Study” bölümünde, hazırlanan anket ve uygulanan metodolojinin açıklamaları verilmiştir. “Results” bölümünde anket çalışmasının sonuçları incelenmiş ve literatür araştırmasının sonuçları ile karşılaştırılmıştır. “Discussions and Evaluations” bölümünde araştırmaya katılan firmalar yerli ve çok uluslu olarak iki kategoriye ayrılmış ve bu firmaların BT yönetim stratejileri ve öncelikleri karşılaştırılmıştır. ABSTRACT Relationship between IT Investment and Productivity One thing in common among all of the companies, in which sector they operate or in what scale they are, is investing in Information Technology (IT). The main objective of this study is to investigate whether there is a return on such investments or not. This return can be tangible, intangible or both. This study is investigating the value of IT for companies. A literature survey has been conducted about the IT investment evaluations and its relationship with productivity. Different approaches and models were investigated and summarized in the “general background” part. In the light of literature survey, we classify the studies into two main approaches. First approach based on economic value calculation. It states that any kind of IT systems or investments can be modeled mathematically and as a result, quantitative results can be taken from these models. Second approach is the strategic approach. It states that although IT investments can be expressed as mathematical equations in some ways, it is a strategic decision rather than an economic necessity. It states that to benefit from an IT investment, managers should make good insights to their companies and make IT the part of the company culture. After the theoretical background about the topic has been summarized, we will investigate whether the results are valid for Turkey’s market conditions or not. A questionnaire is prepared including the results of the two main approaches. We have sent the questionnaire to the chief information officers (CIO) of first 500 companies declared by İstanbul Chamber of Industry in 2007. In the “Survey Study” section the methodology of the survey study and the structure of the questionnaire are expressed. The findings of the survey study are tabulated in the “Results” part of the study. In this part, we compare the findings of the survey study and the literature survey and state the similarities and differences between them. In the “Discussions and Evaluations” part detailed analyses of the results of the survey study are expressed. Classifying the participating companies into two groups as local companies and global companies, we also investigate the differences in managerial approaches between them.