İlköğretim 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarının niteliğinin ve bununla ilgili öğretmen-öğrenci görüşlerinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2005

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ALİYE YILDIZ

Danışman: Ali Yılmaz

Özet:

Bu araştırmada 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitapları incelenmiş, yapılan anket ve mülakat çalışmaları ile birlikte 7. sınıf öğrencilerinin okudukları, sosyal bilgiler öğretmenlerinin de okuttukları sosyal bilgiler ders kitapları hakkındaki görüşleri tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular şu şekilde özetlenebilir: Literatür taramaları yapılarak ders kitaplarının eğitim ve öğretimdeki yeri ve önemi açıklanmaya çalışılmış, sosyal bilgiler ders kitapları üzerinde yapılan inceleme çalışmaları sonucunda halen okullarda okutulan ders kitaplarındaki bazı eksiklikler ortaya konulmuştur. Yapılan anket çalışması sonucunda; Öğrencilerin ders kitaplarına fazla olumlu yaklaşmadıkları ortaya çıkarken, özellikle kız öğrencilerin ders kitaplarına daha olumsuz baktığı görülmüştür. Bu durum kız öğrencilerin ders kitabına daha eleştirel bir gözle bakmalarının bir sonucu olabilir. Öğrencilerle yapılan mülakat çalışması sonuçlan da anket çalışması sonuçlan ile paralellik göstermektedir. Öğrencilerin yapılan mülakat çalışması sonucunda ders kitaplarım sıkıcı buldukları, daha kısa ve net cümlelerden oluşan, görsel öğelere ve eğlendirici çalışmalara yeterince yer verilen, renkli, kaliteli kağıda ve cilde sahip bir ders kitabı istedikleri görülmüştür. Öğretmenlerle yapılan anket ve mülakat çalışmaları sonuçlan da paralellik göstermektedir. Bu çalışmalar sonucunda öğretmenlerin de öğrenciler gibi ders kitabına fazla olumlu yaklaşmadıkları görülmüştür. Öğretmenlerin büyük çoğunluğu ders kitabı kodlanmanın bir zorunluluk olduğunu, ders kitabının kalitesinin eğitimdeki başarıyı doğrudan etkileyeceğini düşünmekle birlikte ders kitaplarında bazı eksiklerin ve hataların bulunduğunu, ders kitaplarını öğrenme açısından yeterli bulmadıklarını ifade etmişlerdir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda okutulmak üzere piyasaya sürülen 7.sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarının bazı eksiklerinin bulunduğu, öğretmen ve öğrencilerin büyük kısmının da bu durumun farkında oldukları söylenebilir. Ders kitaplarının en önemli eğitim- öğretim aracı sayıldığı ülkemizde daha nitelikli, kaliteli kitaplar yazılması hem öğrencinin derse ilgisini artıracak hem de eğitimdeki başarıyı olumlu yönde etkileyecektir. Bu yorumlar doğrultusunda sosyal bilgiler öğretmenleri, ders kitabı yazarları ve yayınevleri, M.E.B ve alanda araştırma yapacaklara önerilerde bulunulmuştur.