Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DUYGU KOCATÜRK
Eş Danışman: ELİF BENZER, HALE BAYRAM
Özet:ÇEVRE SORUNLARINI VE EYLEMLERİNİ ARAŞTIRMA VE DEĞERLENDİRME MODELİNE DAYALI ÖĞRETİM YÖNTEMİNİN 7. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÇEVRE OKURYAZARLIĞINA VE KAVRAM ÖĞRENMELERİNE ETKİSİ KOCATÜRK, Duygu Yüksek lisans, Fen Bilgisi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı Tez Danışmanları: Prof. Dr. Hale BAYRAM, Öğr. Gör. Dr. Elif BENZER Nisan, 2016, 167 Sayfa İnsan ve çevre birbirleriyle sürekli etkileşim halindedir. Çevrenin doğal ya da insani müdahalelerle değişmesi o bölgede bulunan canlı ve cansız tüm doğal faaliyetleri etkilemektedir. Dolayısıyla çevre sorunlarının ortaya çıkmasında büyük bir etkisi olan insanoğlunun çevre bilincine ulaşabilmesi çevrenin tüm öğelerini kavraması ve çevre okuryazarlık düzeyini geliştirmesi ile mümkün olabilir. Bu ise anlamlı öğrenmeyi sağlayacak öğrenciyi bilgi hamallığından kurtaran, aktif hale getiren ve öğrencinin bilişsel becerilerini geliştiren öğretim yaklaşımlarının kullanılmasını gerekli hale getirmektedir. Bu çalışmada ortaokul 7. Sınıf öğrencilerinin çevre okuryazarlığına, çevreye yönelik eleştirel düşünme becerilerine, kavram öğrenme ve kavramsal gelişimleri üzerine çevre sorunlarını ve eylemlerini araştırma ve değerlendirme (ÇSEAD) modeline dayalı öğretim yönteminin etkisini incelemek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmanın problem cümlesi “ÇSEAD modeline dayalı öğretim yönteminin ortaokul 7. Sınıf öğrencilerinin çevre okuryazarlık düzeyine, çevreye yönelik eleştirel düşünme becerilerine, kavram öğrenmelerine ve kavramsal gelişimlerine etkisi var mıdır?” olarak belirlenmiştir. Çalışmada ön test son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Çalışma grubu deney ve kontrol gruplarında 23’er kişi olmak üzere 7. Sınıfta öğrenim gören toplam 46 öğrenciden oluşmaktadır. Deney grubunda uygulama ÇSEAD modeline dayalı öğretim yöntemine göre hazırlanan ‘İnsan ve Çevre’ ünitesi etkinlikleriyle yapılırken, kontrol grubunda ‘İnsan ve Çevre’ ünitesi Fen ve Teknoloji programında mevcut olan öğretim yöntemi ile sürdürülmüştür. Her iki gruba da uygulama öncesinde ve sonrasında çevre okuryazarlığını değerlendirmek için İlköğretim Çevre Okuryazarlığı Anketi (İÇOYA), çevreye yönelik eleştirel düşünme becerisini değerlendirmek için Çevre Eğitiminde Eleştirel Düşünme Testi (ÇEEDT) uygulanmıştır. Kavramsal öğrenmeyi değerlendirmek için İnsan ve Çevre Ünitesi’nde bulunan kazanımlar dikkate alınarak araştırmacı tarafından hazırlanan 21 açık uçlu sorudan oluşan kavram testi (KT); kavramsal gelişimlerini değerlendirmek için kavram gelişim metni (KGM) uygulanmıştır. Çevre okuryazarlığının değerlendirilmesinde ilişkili ilişkisiz grup t testleri ve wilcoxon testi kullanılmıştır. Çevreye yönelik eleştirel düşünme becerisinin değerlendirilmesinde iki grup arasında ön test ve son test puanlarının karşılaştırılmasını sağlayan Mann Whitney U Testi kullanılmıştır. Açık uçlu soruların değerlendirilmesinde Abraham ve diğerlerinin (1992) kavrama düzeyi gruplandırması kullanılmıştır. Elde edilen bulgular grafik ve tablolar yardımıyla yorumlanmıştır. KGM’ ye verilen cevaplar ise metnin içinde bulunan çevre sorunlarıyla ilgili öğrencilerin bulduğu kavramlar ve bu kavramların doğru, eksik veya yanlış tanımlanmalarına göre puanlandırılarak tablolar halinde sunulmuştur. Çalışma sonucunda; çevre okuryazarlığı ve ÇEEDT analizlerinin sonucunda ÇSEAD modeline dayalı öğretim yöntemi lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Deney ve kontrol grubunun KT sorularına verdikleri cevaplar incelendiğinde, deney grubu öğrencilerinin kavram öğrenmedeki başarısının kontrol grubuna göre daha fazla olduğu, daha az kavram yanılgısı yaptıkları bulunmuştur. Benzer şekilde deney grubundaki öğrencilerin çevre konusundaki kavram gelişimlerinin kontrol grubundan daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Ön test ve son testler hariç dört hafta süren bu uygulamayla öğrencilerin kendilerini ‘İnsan ve Çevre’ ünitesindeki çevresel sorun ve eylemlerin bir parçası olarak gördükleri, bu sebeple uygulama boyunca merak ve ilgi isteklerinin arttıkları gözlemlenmiştir. Bu çalışmanın çıktıları da göz önünde bulundurulduğunda ÇSEAD modeline dayalı öğretim yönteminin çevre konularında uygulanması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Çevre eğitimi, Çevre sorunlarını ve eylemlerini araştırma ve değerlendirme modeli, Çevre okuryazarlığı, Çevreye yönelik eleştirel düşünme, Kavram öğrenme, Kavramsal gelişim ABSTRACT THE EFFECTS OF TEACHING METHOD BASED ON "INVESTIGATING AND EVALUATING ENVIRONMENTAL ISSUES AND ACTIONS" MODEL ON 7TH GRADE STUDENTS' ENVIRONMENTAL LITERACY AND CONCEPTUAL LEARNING KOCATÜRK, Duygu Master Thesis, Department of Science Education Supervisors: Prof. Dr. Hale BAYRAM, Öğr. Gör. Dr. Elif BENZER April, 2016, 167 Pages A continuous interaction exists between humans and environment. Changes in environment arising from by natural or human interventions influence activities of all living beings in the affected area. In order for Humankind, playing a significant part in the occurrence of environmental problems to reach a true environmental consciousness, they will need to understand all the components of the environment and improve the level of environmental literacy. This requires the adoption of those educational approaches which will enable a meaningful learning, save students from an overload of information, activate them and improve their cognitive skills. This study aimed to analyze the effects of teaching method based on "investigating and evaluating environmental issues and actions" model on Secondary School 7th grade students' environmental literacy, environment-oriented critical thinking skills, conceptual learning and conceptual development. For this purpose, the problem statement selected for the study was "Does the teaching method based on ÇSEAD model have any effect on 7th grade students' learning of concepts, environmental literacy, environment-oriented critical thinking skills and their conceptual development?" The pretest-posttest control-group design was utilized in the study. The study group consisted of 46 7th grade students including 23 each in the experimental and control groups. The application in the experimental group was performed by activities of ‘Humans and Environment’s unit that were prepared according to the teaching method based on ÇSEAD model while ordinary curricular education was proceeded with in the control group. Before and after the application, both of the groups were administered 21 open-ended questions that were prepared based on the gains contained in the course unit of Environment and Humans in order to assess conceptual learning and a short written story on environment was utilized in order to assess their conceptual development. Both of the groups were administered environmental literacy survey in order to assess their environmental literacy levels and the critical thinking test in environmental education in order to assess environment-oriented critical thinking skills. Paired, independent sample t test and wilcoxon test were used in order to assess environmental literacy. Mann Whitney-u which enabled us to compare the pretest-posttest scores of both groups, was used in order to assess environment-oriented critical thinking skills. The comprehension level grouping of Abraham et al. (1992) was used to assess open-ended questions. The data obtained was graphed for evaluation. The answers given to the conceptual development text, on the other hand, were scored before tabularization based on correct, deficient or incorrect answers of the students regarding the concepts contained by the text. As a result of the environmental literacy survey and the critical thinking test in environmental education, a significant difference was found in favor of teaching method based on ÇSEAD model. In the end of the study, when the answers given by the experimental and control groups to the open-ended questions were analyzed, the success of the experimental group students in learning concepts was found to be higher and that they made less conceptual errors when compared with the control group students. It was determined, similarly, that the conceptual development of the experimental group regarding environment was higher than that of the control group. It was observed based on this application that lasted for 4 weeks that students considered themselves as a part of the environmental problems and activities discussed in the "Human and Environment" unit, and that, therefore, their curiosity, interest and enthusiasm increased during the application. Taking the results of this study into consideration, we suggest that the teaching method based on ÇSEAD model should be applied to the environmental issues. Keywords: Science education, Investigating and Evaluating Environmental Issues and Actions, Environmental literacy, Environment-oriented critical thinking, Conceptual learning, Conceptual development.