Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, İktisat Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2002
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HAZAR BEŞİROV
Danışman: UĞUR SELÇUK AKALIN
Özet:Bu çalışma 1991 yılında bağımsızlığını kazanan , merkezi ve dışa kapalı bir sistemden , dışa açık piyasa ekonomisine geçiş için gerekli reformları yaparak ekonomik dönüşümünü gerçekleştirmeye çalışan Azerbaycan'da , geçen süre zarfında toplumsal yaşamın bütün alanlarında köklü değişimi zorunlu kılan reformları ve sosyo-ekonomik sonuçlarını inceleme amacıyla yapılmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde Azerbaycan'ın tarihsel gelişimi , idari , siyasi , coğrafi ve demografik yapısı ve geçiş sürecinde bu yapıda ortaya çıkan değişim ele alınmıştır . İkinci bölümde geçiş süreci öncesi durum ve geçiş sürecinde uygulanan reformlar ayrıntılı biçimde incelenmiştir . Üçüncü bölümde ise genel ekonomik yapı ve geçiş sürecinde uygulanan reformların sonuçları , eksik yönleri , sosyo-ekonomik hayat üzerindeki etkisi ve problemlerin çözüm yolları çeşitli kaynaklarla ortaya koyulmuştur. Azerbaycan'da geçiş sürecinin ilk beş yılında hiperenflasyon ve yıllık ortalama %16'ya ulaşan ekonomik daralma yaşanmıştır . Savaşın , siyasi istikrarsızlığın ve sürekli üretim düşüşünün yaşandığı bu dönemde , yapılması gereken reformların temelini oluşturan yasal düzenlemelerin büyük oranda tamamlanmasına rağmen , gerçek anlamda reform uygulamalarına 1995 yılında başlanmıştır . Büyüme sürecinin başladığı ve enflasyonun kontrol altına alındığı bu dönemde yapılan reformlar sonucunda ekonomide özel sektörün payı sürekli artmış ve 1999 yılında %65'e ulaşmıştır . Bu dönemdeki olumlu gelişmelere rağmen , 2000 yılı tarımsal üretim miktarı 1990 yılı üretiminin %62.9'una , sanayi üretim miktarı ise 1990 yılı üretiminin %31,9'una ulaşabilmiştir. Gelir dağılımının bozulması , sosyal sınıflaşmanın keskinleşmesi , yoksulluk sınırının altında yaşayanların sayısındaki hızlı artış , işsizlik , nüfus yapısındaki olumsuz değişim , önemli boyutlara ulaşan rüşvet ve yolsuzluğun temelini oluşturan kayıtdışı ekonominin büyümesi , ülkenin çözüm bekleyen öncelikli problemleridir . This stady was done to aim to examine socioeconomic result of , at Republic of Azerbaijan which got its independence 1991 , trying to do necessary reform in order to transform from central planning and closed economy to free market and open economy , reform which is required radical changes in all aspect of social life . In the first chapter of study , historical improvement , administration , politic , geographical and demography structure of Azerbaijan and changes which come into existence in these structure in transition period are examined .In second chapter , situation before trnsition process and reform after transition period are taken up in details . In third chapter , general economic structure , result of reform put into practice in the transition period , its lacking , defective component , impact on socioeconomic life and solving methods of problems are explained and demonstrated with various source . First five years of transition period in Azerbaijan , hyperinflation and annual average %16 recession are observed and taken place . At this stage which war , politic instability and decreasing production had lived . Despite highly percent completed and carried out legal regulation which is basic of reform , reform application truly was started in 1995 .Because of reform carried out , share private sector in general economy continously increase at this term which is started growing and controling inflation , and reached %65 in 1999 . In despite of positive and consuctive signal in that term , 2000 agricultural production is just %62.9 of 1990 . İndustural production could merely reach at %31.5 of 1990 . Loss in other sectors couldnt made up for . Although national economy has grown over annual average %7 in 1996-2000 era , unfair in income distrubution , increasing faster population who are poverty , unemployment , mass corruption , underground economy are still among important problems which is wait for solving .