Sosyal Bilgiler öğretiminde işbirliğine dayalı öğrenme yönteminin ilköğretim 4. sınıf öğrencilerinin bilişsel erişi düzeylerine etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2002

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Barış Çetin

Danışman: CEMİL ÖZTÜRK

Özet:

Bu araştırma sosyal bilgiler öğretiminde işbirliğine dayalı öğrenme yönteminin kullanılmasının öğrencilerin bilişsel erişi düzeylerine etkisini ortaya koymak amacı ile yapılmıştır. Deneme modeline uygunluk gösteren araştırma 2000-2001 öğretim yılı İstanbul ili, Maltepe İlçesi, Ataköse İlköğretim Okulu 4. sınıflarından seçilen 72 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Yapılan araştırma kapsamında Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Okulu Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında yer alan "Tarih, İlk Yurdumuz ve Tarihte Anadolu" ünitesi seçilmiştir. Seçilen ünite araştırma sürecinde kontrol grubunu oluşturan 38 öğrenciyle geleneksel öğretim yöntemi ile, deney grubunu oluşturan 38 öğrenciyle ise işbirliğine dayalı öğrenme yöntemi kullanılarak işlenmiştir. Öğrencilerin araştırma süreci sonunda ne gibi bir farklılaşma gösterdiklerini tespit etmek için araştırmacı tarafından bir bilgi testi hazırlanmıştır. Hazırlanan bu bilgi testi her iki gruba konunun işlenmesinden önce ön test, konunun işlenmesinden sonra son test 1 ve öğrenmede kalıcılığın belirlenmesi amacı ile üç hafta sonra son test 2 olarak uygulanmıştır. Ayrıca öğrencilerin bilişsel erişi düzeylerine; cinsiyetin, anne ve babanın eğitim durumu, anne ve babanın mesleği, ailenin aylık gelir durumunun etkisini, belirlemek üzere, 6 sorudan oluşan kişisel bilgi formu hazırlanmıştır. Araştırma kapsamında toplanan verilerin işlenmesi ve istatistiksel çözümlemeleri SPSS paket programı kullanılarak yapılmıştır. Araştırma verilerin istatistiksel olarak değerlendirilmesi "t" testi ve tek yönlü varyans analizlerinden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda şu bulgulara ulaşılmıştır: 1. Sosyal Bilgiler derslerinde, işbirliğine dayalı öğrenme yönteminin kullanılmasının öğrencilerinin bilişsel erişi puanlarını olumlu yönde artırdığı, 2. Sosyal Bilgiler derslerinde, işbirliğine dayalı öğrenme yöntemlerinin kullanılmasının öğrencilerdeki kalıcılık düzeyine olumlu yönde etkilediği, 3. Sosyal Bilgiler derslerindeki başarı, cinsiyet değişkenine göre farklılaşmadığı, 4. Sosyal Bilgiler derslerindeki başarı, anne ve babanın eğitim durumuna göre farklılaşmadığı, 5. Sosyal Bilgiler derslerindeki başarı, anne ve babanın mesleki durumuna göre farklılaşmadığı, 6. Sosyal Bilgiler derslerindeki başarı, ailenin aylık gelir durumuna göre farklılaşmadığı bulunmuştur. ABSTRACT This study which is experimental was conducted to examine the impacts of cooperative learning methods on the children's cognitive attainment levels in Social Studies Course. The study was executed with 72 fourth class children at Ataköse Elementary School in Maltepe-İstanbul. The unit of " History, Our First Country and Anatolia in History" was selected from Social Studies Curriculum of Primary Schools of National Ministry of Education. The unit was taught through traditional teaching method with 36 students from control group and 36 students from experimental group through cooperative learning method. In order to determine the differences between the groups an "information test" was prepared. This test was given to two groups before and after lessons as pre-test and post-test-1, and after 3 weeks, to determine acqusition level of information the same test was given to the all students as post-test-2 . In addition, a "demographic information form" was given to the all students to determine effects of sex of children, the education level, occuptional stutus and income level of parents per mounth to students'cognitive attainment levels. The data was analysed with SPSS packet program. The istatistical analysis of t-test and One way- Anova were conducted on data.. The following results were obtained; 1. The use of cooperative learning method in Social Studies Course increased cognitive attainment level of students. 2. Implementation of cooperative learning methods in Social Studies Course let students acquire long lasting information . 3. The cognitive achievement level of students in Social Studies Course did not change according to the sex. 4. The achievement level of children in Social Studies Course didn't change according to the educational levels of parents. 5. Occupational status of parents didn't let any change on children's achievement level in Social Studies Course. Attainment levels of children in Social Studies Course didn't change according to income levels of parents.