Menkul kıymet borsalarının kalkınmadaki rolü ve Türkiye örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2005

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Arzu Kamış

Danışman: CENGİZ BAHÇEKAPILI

Özet:

Az gelişmiş ülkelerin karşılaştıkları en önemli problem, ekonominin genel dengesi içinde tasarrufların arttırılması ve artan tasarrufların etkin bir biçimde yatırımlara kanalize edilmesindeki güçlüktür. Bu ülkelerde yaşayan kişi ve kurumlar tasarruflarını genellikle atıl stoklar teşkil eden; gayrimenkul, altın ve döviz gibi araçlara yatırmaktadır. Bu yatırım araçlarında biriken stoklar, saklı kalarak ekonomiye kaynak sağlamada yararlı olmazlar. Az gelişmiş ülkelerde, kamu ve özel sektörün kaynak ihtiyacı, mali piyasanın büyük bir bölümünü teşkil eden para piyasasından karşılanır. Bunun başlıca sebebi ise, sermaye piyasalarının gelişmemiş olmasıdır. Para piyasasının başlıca kurumu bankalar, sermaye piyasasının ise menkul kıymet borsalarıdır. 91 sayılı KHK ( Kanun Hükmünde Kararname)'nin birinci maddesinde menkul kıymet borsaları için belirlenen amaç; sermaye piyasasının ekonomide etkin rol oynamasını sağlamaktır. Burada belirtilen amaç itibariyle de borsanın, ülke ekonomisine ve kalkınmaya etkisi dolaylı bir şekilde olmaktadır. Yani, sermaye piyasası, ulusal tasarrufları faydalı yatırım projelerine yönelten bir sistem, borsa ise sermaye piyasasının canlı bir şekilde işlemesini sağlayan, yeni fonlar ve ihraçlar yapılması için altyapı oluşturan en önemli özelliği itibariyle likit ve güvenilir bir piyasadır. Borsalar; ekonomiye kaynak yaratma, sermayeyi tabana yayma, ekonominin barometresi olma, menkul kıymetlerle ilgili bilgilere kolay ulaşma, sanayide yapısal değişikliği kolaylaştırmayı da sağlarlar. Bu görevlerini başarılı ve etkin bir şekilde yerine getirmeleri, öncelikle ülkenin makro ekonomik göstergelerine, enflasyonun ve faizlerin aşağıya çekilmesine, politik istikrara, dengeli büyümeye bağlı gözükmektedir. Borsamız, düyadaki diğer menkul kıymet borsalarıyla birlikte, teknolojik yenilikler ve hukuksal olarak, küreselleşen finansal piyasalara entegre olmaya çalışmakta, yaşanan hızlı gelişmeler ve rekabet sonucu, kâr peşinde koşan anonim şirketler olarak örgütlenmeye gitmektedir. GENERAL KNOWLEDGE İsim ve Soyadı : Arzu Kamış Anabilim Dalı : Economics Programme : Development Economics and Economic Growth Supervısor : Assistant Professor Cengiz Bahçekapılı Degree Awarded and Date : Master - October 2005 Keywords : Stock Exchange, Capital Sector ABSTRACT THE ROLE OF STOCK EXCHANGE ON THE DEVELOPMENT AND AN EXAMPLE : TURKEY The most important problem that less developed countries meet is increasing the savings and the diffuculity of shifting the increasing savings to invesment. The people and institutions that live in less developed countries invest their savings in immovable, foreign money and gold. The savings that accumulated in those invesment goods, don't benefit to the economiy. The need of money of private and public sector in less developed countries, meet with money sector. The reason of that is undevelopment of capital sector. The main institutions of money sector banks and the main institutions of capital sector is stock exchnage. Lows say that the aim of stock exchange is making capital sector succesfull in the economy. So that stock exchange influence the economy indirectly. When the duty of capital sector is shifting national savings to efficent invesment, the stock exchnage help to the success of capital sector, creat infrastructure of exporting of new new fonds. And the stock exchange is very secury and liquid market. The duty of stock exchange; to creat the source to economy, to base capital, to become barometre of the economy, to reach the information of stock easily, to help to do structural change in the industry. The stock exchange can perform that duty is under the affect of several national structure. They are macro economic indicators, decrease of enflation and interes rate, political stabilite and balanced growth. Lots of stock exchange survave entegrating with other stock exchanges in the global wort