İstanbul ili trafik sıkışıklığı ve park probleminin fizik dersleri bağlamında işbirlikli problem çözme sürecinde incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Salim Gür

Danışman: ZEYNEP GÜREL

Özet:

Bu araştırmada ilk aşamada işbirlikli problem çözme yaklaşımı yöntemi kullanılarak gerçek yaşam deneyimine dayanan bir problemin nasıl oluşturulduğuna ve bu probleme ait çözüm önerilerinin nasıl ortaya çıktığına dair işbirlikli problem çözme sürecinin incelenmesi amaçlanmıştır. İkinci aşamada ise ortaya konan problemin problem çözme alanyazınında yeralan problem çözme basamaklarında nasıl evrimleştiği incelenmiştir. Bu araştırmada incelenen problem İstanbul ilindeki farklı ilçelerde trafik sıkışıklığı ve park problemi (TSPP) olarak adlandırılmıştır. Problemin oluşturulması süreci üç farklı fazda gerçekleştirilmiştir; ilk fazda problem Kağıthane ilçesi Gültepe Mahallesine ait TSPP çözme süreci, ikinci fazda Kadıköy ilçesi Moda Semtindeki işbirlikli çalışma grubuna ait TSPP durumunun gerçek verilere dayanan çözüm önerilerinin ortaya konması, üçüncü fazda Kadıköy ilçesi Merdivenköy Mahallesi TSPP durumunun uydu aracılığı ile coğrafi verilerle ilişkilendirilip problem çözme sürecine dahil edilmesidir. Araştırmanın ilk iki fazı Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Anabilim Dalı Fizik Öğretmenliği bilim dalında yüksek lisans derslerini almakta olan oniki öğrenci ile 2016-2017 yılında bir dönemlik Probleme Dayalı Öğrenme Yöntemleri dersi kapsamında işbirlikli nitel bir eylem araştırması olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın üçüncü fazında ise 2018-2019 yılında gönüllü bir Fizik Öğretmenliği yüksek lisans öğrencisi ile öğrencinin okula geliş güzergahında okula yakın bölgede olan Kadıköy ilçesi Merdivenköy Mahallesinde problem durumu farklı koşullarda tekrarlanmıştır. Araştırmacı ve katılımcı arasında karşılıklı işbirliği ile problem çözme sürecine devam edilmiştir. Sonuçlar farklı durumlarda elde edilen verilerden problem çözümünün evrimleşmesine dair sürecin açıklanmasına dayandırılmıştır. Evrimleşme şu şekilde gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada problem çözme basamaklarının yarı yapılandırılmış bir problemden ampirik olarak niceliksel bir probleme dönüştürme etkinliği yapılmıştır. Amaç işbirlikli problem çözmeye ampirik yani gözlem ve deneye dayanan niceliksel verileri katarak TSPP durumlarına uyarlamaktır. Araştırma sonunda her üç aşamanın sonuçlarından yararlanarak TSPP durumunun fizik dersleri müfredatlarına transfer edileceği işbirlikli problem sürecine ait bulgular elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlarla problem çözme alan yazınına gerçek yaşamdan katkıda bulunmak amaçlanmaktadır. -------------------- In this research, in the first stage, it is aimed to examine the collborative problem solving process about how to create a problem based on real life experience and how the solution proposals of this problem emerge by using collborative problem solving approach method. In the second stage, how the problem posed evolved in the stages of problem solving literature was examined. It has been named as traffic jam and parking problem (TSPP) in different districts of Istanbul. The process of producing the problem has been carried out in three different stages; in the first stage, the problem solving process of TSPP belonging to Gültepe Neighborhood of Kağıthane district, in the second stage, to propose solutions based on real data of the TSPP status of the collaborative working group in the Moda District of Kadıköy district, in the third stage, the Merdivenköy Neighborhood of Kadıköy district is connected to the geological data via satellite and included in the problem solving process. The first two phases of the research were carried out as a collaborative qualitative action research within the scope of Problem Based Learning Methods course in 2016-2017 with twelve students who are taking graduate courses in Physics Teaching Department of Secondary Science and Mathematics Education Department of Marmara University Institute of Educational Sciences. In the third phase of the research, the problem situation was repeated in Kadıköy district of Merdivenköy Neighborhood, which is located near the school on the route of coming to school with a volunteer Physics Teacher graduate student in 2018-2019. The problem-solving process continued with mutual cooperation between the researcher and the participant. The results are based on the explanation of the evolution of problem solving from data obtained in different situations. Evolution was carried out as follows. In the first stage, the conversion problem solving steps was performed from a semi-structured problem to a empirically quantitative problem. The aim is to integrate empirical quantitative data based on observation and experiment to collborative problem solving. At the end of the research, the findings of the collaborative problem process in which the TSPP status will be transferred to the physics courses syllabus were obtained by using the results of all three stages. With the results obtained, it is aimed to contribute to the field of problem solving in real life.