Ebu’l-Fadl er-Râzî ve kıraat ilmindeki yeri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sibel Bayrakcı

Danışman: Mehmet Emin Maşalı

Özet:

Bu çalışmada döneminin önde gelen isimlerinden olan Ebû’l-Fadl er-Râzî, kıraat tarihi ve kıraat ilminin temel meseleleri bağlamında tanıtılmaya çalışılmıştır. Bu bakımdan çalışmamızın birinci bölümünü, Râzî’nin hayatı ve ilmi kişiliği oluşturmaktadır. Söz konusu bölümde Râzî’nin ilmî serüvenine ve bu yolculuğunun nüvesi olan eserlerine, kaynaklarda yapılan atıflar esas alınmak suretiyle yer verilmiştir. İkinci bölümde Râzî’nin kıraat tarihindeki konumu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede kıraatlerin zuhur etmesinin başlıca âmili sayılan ahrufu’s-seb’a/yedi harf ruhsatının, Râzî’deki karşılığı olan yedi vecih görüşü ile diğer görüşlere de temas edilmiştir. Ayrıca Râzî’nin kıraat tarihine dair mülahazaları, özellikle de İbn Mücâhid konusundaki çizgisi ele alınmıştır. Son bölümde ise kıraat ilminin temel meseleleri olan fezâilü’l-Kur’ân, vakf ve ibtida, tecvîd konuları noktasında Râzî’nin görüşlerine değinilmiştir. Fezâilü’l-Kur’an sahasında Râzî’nin müstakil bir eserinin mevcut olması söz konusu başlık için doğrudan Râzî’nin değerlendirmelerine ulaşmamızı sağlamıştır. Diğer iki başlık için sâir bölümlerde izlenen yöntem uygulanmış, kaynaklarda yapılan atıflar dikkate alınmak suretiyle Râzî’nin sahadaki konumu ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bu bakımdan çalışmamız aslında sadece Râzî’yi değil aynı zamanda Râzî’nin alana getirdiği yenilikleri de gözler önüne sermeyi hedeflemektedir. -------------------- Ebû’l-Fadl er-Râzî was one of the leading scholars of ilm al-qıraat. In this study, he has been introduced in the context of the history and the main issues of ilm al-qıraat. His place in ilm al-qıraat is examined with literature review method. The first part of our study consists of Râzî’s life and scientific personality. The scientific adventure of Râzî, his works and scholarly activities are given on the basis of the references. In the second part of thesis, Râzî's place in ilm al-qıraat is tried to be revealed. In this respect, it’s included Râzî's seven aspects views in the context of the ahrufu’s-seb’a/seven letter license which is regarded as the main authority of the occurrence of qıraats, and other views. In addition, Râzî's considerations regarding the history of ilm al-qıraat and views about especially Ibn Mujahideen issue. In the last chapter, it has touched upon the views of Râzî on fedâilü’l-Qur'an, waqf and ibtida, tecvid issues which are the main issues of ilm al-qıraat.