Şehirleşme ve din: Diyarbakır’da kadın dindarlığı

---

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Esra Aslan

Danışman: TALİP KÜÇÜKCAN

Özet:

GENEL BİLGİLER İsim ve Soyadı: Esra Aslan Anabilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Programı: Din Sosyolojisi Tez Danışmanı: Prof. Dr. Talip Küçükcan Tez Türü ve Tarihi: Doktora-Mart 2014 Anahtar Kelimeler: Zorunlu Göç, Şehirleşme, Sosyal Değişme, Kadın Dindarlığı ŞEHİRLEŞME VE DİN: DİYARBAKIR’DA KADIN DİNDARLIĞI Şehirleşme ve sosyal değişme birtakım süreklilikleri de içinde barındıran farklılaştırıcı ve aslında çeşitlendirici bir süreç olarak sosyologların ilgi alanlarına girmiştir. Fiziksel yer değişimi olmak yanında beraberinde köklü dönüşüm ve uyum süreçleri getiren şehirleşme hem gelenler açısından yeni imkânlar yaratması hem de şehrin kendisini ve sakinlerini de dönüştüren yönleriyle zengin karşılaşmalara sahne olmaktadır. Bu evrilme hali, insan davranışlarının birçok alanında olduğu gibi dinsel hayatta da karşılıklarını bulmaktadır. Dinsellik hayatın tamamına etki eden yapısıyla kültürün önemli bir ayağını oluştururken kültürel dönüşümün, kendisinden bağımsız analiz edilemeyecek bir bileşeni de olmaktadır. Zorunlu göç, şehirleşme, sosyal değişme gibi birbirini yeniden oluşturan dinamiklerin dinsel hayattaki yansımalarını kadın cinsi özelinde incelemeyi amaç edinen bu çalışma, bu konular etrafındaki teorik tartışmalar ekseninde değerlendirilen saha çalışması verilerine dayandırılmıştır. Buna göre gündelik hayatın önemli bir bileşeni olan dinsel algı, tutum ve davranışların kültürle iç içe geçmiş yapısı, şehirleşme ortamının sunduğu yeni imkânlar ekseninde birbirinden farklı dozda görünüm ve anlamlar kazanırken bunu, kültürün ve değişimin en belirgin taşıyıcıları olan kadınlar bağlamında analiz edilebilmek uzun süren derinlikli bir anlama çabasını zorunlu kılmıştır. Dinsel hayatın, daha çok anlamak ve yorumlamayı gerektiren yapısı nedeniyle nitel araştırma tekniklerine ağırlık veren bu çalışmada, özellikle derinlikli görüşmeler yoluyla elde edilen hayat hikâyeleri ekseninde Diyarbakır’da kadının dinsel hayatla ilişkisi yorumlanmaya ve analiz edilmeye çalışılmıştır. GENERAL KNOWLEDGE Name and Surname: Esra Aslan Field: Philosophy and Religious Studies Programme: Sociology of Religion Supervisor: Professor Talip Kücükcan Degree Awarded and Date: PhD-March 2014 Keywords: Forced Migration, Urbanization, Social Change, Woman Religiosity URBANIZATION AND RELIGION: WOMAN RELIGIOSITY IN DIYARBAKIR ABSTRACT The interest in reference to sociology is a process that requires differentiation, diversification of study subjects, urbanization and social change that is not a constant but rather an ongoing endeavor. In this context, urbanization is the most important processes in social change. Urbanization, especially forced migration is not just changing the physical space but causes radical transformation and adaptation. It creates opportunities for migrants but also alters the inhabitants and the city itself. This study examines the dynamics as well as reflections which reconstitute and influence one another such as forced migration, urbanization, social changes as a result of, differentiation and modernization in regards to women and their religiosity as they live their day to day. This is based on fieldwork data collected and interpreted within the framework of theoretic approaches and thorough research about these women and the role religion plays in their daily lives. This research also took into account religious perceptions, and subsequent behaviors that dictate and are important components of everyday living. The natural engagement with culture and the different meanings we assign to it in different rates were analyzed in the context of the lives of the women who are essentially the carriers of culture and change. This required a long and an in depth efforts and research. Study weighs heavily on qualitative research methods because religious life required the understanding and interpretation of practice. This research mainly analyzed the women of Diyarbakir's daily religious routines through observation and interviews.