Cevap ve düzeltme hakkı

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Özel Hukuk Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ABDULLAH GÜZEL

Danışman: SERAP HELVACI

Özet:

Matbaanın icadı ile yazının basımında seri baskıya başlanılması, basın denilen olguyu bir daha çıkmayacak üzere toplum hayatına sokmuştur. Teknolojinin gelişimi ile radyo ve televizyon yayını nihayetinde internet yayıncılığı ile kitle iletişim araçlarının toplum üzerindeki etkileri iyice artmaktadır. Özellikle internet denilen ve sınırlar ötesi özelliği ile tüm dünyayı sarmalayan bilgisayar ağının oluşturduğu sistem neticesinde bilgiye ulaşmak kolaylaşmakta fakat bir o kadar da kasıtlı, yalan veya yanıltmaya yönelik bilgi de yaygın hale gelmektedir. Kişiler aleyhine yapılan, şeref ve haysiyetlerine dokunan veya kişiler hakkında doğru olmayan yayınlara karşı hem kitle iletişim özgürlüğünü, hem de kişilik haklarını koruyacak mekanizmalardan en önemlisi ise denge sağlayıcı özelliği olduğunu düşündüğümüz cevap ve düzeltme hakkıdır. Zira kitle iletişim özgürlüğü uygar bir toplum için ne kadar şartsa, bunun suiistimaline karşı tedbirleri almak da bir o kadar gereklidir. Özellikle kişi hak ve özgürlüklerinin korunması açısından cevap ve düzeltme hakkı, kitle iletişim özgürlüğü karşısında kişileri koruyan –aynı olanaklarla cevap vermesini sağlayan- etkin bir korumadır. Bilimsel çalışmamız; ilki cevap ve düzeltme hakkının kavramı, tanımı, tarihçesi, sistemleri, hukuki niteliği, tarafları, koşulları ve etik ilkeleri; ikincisi hakkın kullanılmasını sağlayan yasal imkânlar; üçüncüsü hakkın kullanıldığı diğer imkânlar ve sonuncusu ise nazari ve tatbiki öneriler olmak üzere dört ana başlık üzerinden gerçekleştirilmiştir. Bu bilimsel eserle hedeflenen gaye, tüm kitle iletişim araçlarına karşı, ülkemizde cevap ve düzeltme hakkını içeren düzenlemelerin tümü ile nazari ve tatbiki anlatımı ihtiva eden, hakkın bütün boyutlarını kapsayan bir çalışmayı ortaya çıkarmaktır. ABSTRACT The invention of printing press leading to mass production was the reason media irreversibly entered into public sphere. With the advancement of technology, radio and television broadcasting, and finally internet solidified the effects of mass media on society. Specifically, accessibility of information became easier through the internet which transcends boundaries through its world-wide networks; yet, intentionally false, misleading, and deceptive information became prevalent as well. Rights of reply and refutation are stabilizing mechanisms that allow both securing personal rights and freedom of press against speculations and ungrounded attacks damaging people’s honor and respectability. While freedom of mass communication is mandatory for a civilized community, measures taken against its abuse are also essential. Rights of reply and refutation, especially ensuring personal rights and freedom, are efficient shield as means to protect people against freedom of mass communication by providing ways to respond with the same opportunities. This thesis covers four main topics, with the first section explaining the concept, definition, history, systems, legal nature, parties, terms and ethical principles of the right of reply and refutation, the second section describing the legal opportunities to use this right, the third section discussing the other opportunities to use this right, and last section providing theoretical and practical suggestions. The goal that of this thesis is to describe all legal regulations related to the right of reply and refutation against all types of mass media in our country by defining theoretical and practical aspects of this right with portraying all its dimensions.