Lise öğrencilerine tarih kavramlarının kazandırılma düzeyinin incelenmesi ve tarih felsefesi açısından değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YUSUF ARSLAN

Danışman: ORHAN AKINOĞLU

Özet:

0 Bu araştırma, 9. sınıflarda ( Lise 1) ‘’ Tarih Kavramlarının Kazandırılma Düzeyi ve Tarih Felsefesi Açısından Değerlendirilmesi ‘’ amacıyla yapılmıştır. Araştırma İstanbul ili, Kadıköy ilçesinde yer alan devlet okullarında okuyan 9.sınıf öğrencileriyle sınırlandırılmıştır. Araştırmada, amaca ve konuya uygun olarak; nicel araştırma tekniklerinden anket, nitel araştırma tekniklerinden de açık uçlu /yapılandırılmış soru formları kullanılmıştır. Nicel ve nitel araştırma teknikleri bir arada kullanıldığından, araştırmamız çoklu yöntemin bir örneğidir. İstatistiksel değerlendirmelerde frekans ve yüzdeler hesaplanmış ve sonuçlar grafik şekline getirilerek yorumlanmıştır. Bu araştırma sonucunda, ana kaynak kavramı, kültür kavramı, Türk kavramı, tarihsel zaman kavramı, vatan kavramı, derebeylik kavramı, göç kavramı, tudun kavramı; eski çağlarda Türkiye ve çevresinin bilgisi(mekan kavramı), Türk destanlarının bilgisi, Türklerin Orta Asya’dan göç etmelerinin bilgisi’’ gibi kavram ve bilgilerin öğrenilmesinde öğrencilerin hangi yöntemlere başvurdukları, tarih derslerinde karşılaştıkları güçlüklerin neler olduğu ayrıca kavramların kazandırılma düzeyinin hangi durumda olduğu ile ilgili sorulara verdikleri cevaplarda istatistiksel açıdan farklılıklar görülmüştür. Bu farklılıkların esas nedeninin, tarihsel kavram ve tarihsel bilgi eksikliğinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu farklılıkların bir diğer nedeni ise öğretmenlerin öğrencinin ilgisini çekecek şekilde ders ve etkinlikler yapmamasıdır. Bu araştırmadan elde edilen bir başka sonuç ise, öğretmenlerin tarih öğretimi sırasında okul dışı ortamları, müzeleri, tarihi yerleri hiç kullanmadıkları anlaşılmıştır. Bu nedenle öğrencilerde ‘’ mekan’’ kavramı ve ayrıca tarih düşüncesi gelişememektedir. Bu araştırmanın en önemli sonuçlarından biri de, kimi akademisyenlerin çabalarına rağmen tarih öğretiminin ne yazık ki, hala disiplindışı amaçlara hizmet ettiğinin tespitidir. Bütün bu olumsuzluklar bir araya gelince kavram öğretimine gereken önem verilememekte ve öğrencide tarih düşüncesi gelişememektedir. Sonuç olarak, tarih dersinde kavram öğretimine önem verilmesinin, sorgulayan -eleştiren yöntem ve tekniklerin kullanılmasının, öğrencilere tarihi mekanları gezdirmenin öğrencilerin başarısını arttıracağı tespit edilmiştir. ABSTRACT This research is objected to “Acceptance level of historical concepts and criticize of historical concepts in context of historical phylosopy” for 9.class students. Due to this research a hundred and eightyfive students of ninth class at public schools in Kadıkoy administrative district within Istanbul city, have taken into consideration. Due to the object and the subject of this research, a quantitative research technique, poll and a qualitative reseach technique, open ended questionary have used. Because of this reason our research is multi-directional. Frequencies adn pursantages are calculated from statistical datas and results are shown as graphics. As a result of this research, it has seen that, there are statistical differences between the answers of the students. To questitions about; how much have students became familiar with concepts, difficulties of history lessons and methods which students use whenever they are studying on Turkey, environment of Turkey in historic ages, Turk epics, emigration of Turks from Middle Asia, concepts such as; main source, culture, Turk, historic age, feudality, emigration, etc. It is thought that the main reason of these differences is defective of historical knowledge. An other reason is methods of teachers. An other result of this research is that theachers never use places outside of school such as museums and other historic areas. So the knowledge of area and idea of history isn’t being improved at students. As a conclusion, it has been established that to increase success of students, teachers must consider importance of concepts in history lessons, they must use interrogational-critical teaching methods and techniques and they must plan turistic travels to historic places.