The relationships among life demands, resource allocation, work-family conflict, and early maladaptive schemas


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme (İngilizce) Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: ASİYE USTA KABUL

Danışman: Ayşe Alev Torun

Özet:

Anahtar Kelimeler : Yaşam talepleri, Kaynakların Dağılımı, İş-aile çatışması, Erken dönem uyumsuz şemaları ÖZ YAŞAM TALEPLERİ, KAYNAKLARIN DAĞILIMI, İŞ-AİLE ÇATIŞMASI VE ERKEN DÖNEM UYUMSUZ ŞEMALAR ARASINDAKİ İLİŞKİLER Bu çalışmanın amacı, kişisel kaynakların dağılımının yaşam talepleri ile iş- aile çatışması arasındaki ilişkide ara değişken rolünü incelemektir. Bunun yanısıra, erken dönem uyumsuz şemalarının yaşam talepleri ile kişisel kaynakların dağılımı arasındaki ilişki üzerinde şartlı değişken etkisi incelenmiştir. Araştırma modeli 126 erkek ve 86 kadın olmak üzere toplamda 212 katılımcıya internet üzerinden anket uygulanarak sınanmıştır. Katılımcılar, çeşitli özel sektör şirketlerinin farklı departmanlarında çalışan beyaz yakalılardan oluşmaktadır. Anket, iş kökenli talepler, işten-eve etkileşim, ev kökenli talepler, evden-işe etkileşim, kişisel kaynakların dağılımı, erken dönem uyumsuz şemaları ve demografik bilgiler olmak üzere toplamda 7 bölümden oluşmaktadır. Toplanan verilerin analizi SPSS 16 paket programıyla yapılmıştır. Yapılan güvenilirlik analizleri sonucunda değişkenlerin güvenilirliklerinin yüksek olduğu saptanmıştır. Faktör analizi, iş-aile çatışmasının işten-eve etkileşim ve evden-işe etkileşimden; yaşam taleplerinin ise iş ve ev taleplerinden oluştuğunu ortaya koymuştur. Kişisel kaynakların dağılımı soru sayısının azlığından dolayı tek faktör olarak ele alınmıştır. Araştırma içeriğine göre seçilen 7 erken dönem uyumsuz şeması, 7 ayrı faktör olarak analizlere sokulmuştur. Hipotezlerin testi için 3-aşamalı çoklu regresyon ve hiyerarşik regresyon analizleri kullanılmıştır. Sonuçlara göre, çalışanların ev kökenli talepleri kişisel kaynakların dağılımı aracılığıyla işten-eve etkileşimlerini etkilemektedir. Diğer yandan, araştırmadaki hiçbir erken dönem uyumsuz şemasının, yasam talepleri ile kişisel kaynakların dağılımı arasındaki ilişkide şartlı değişken etkisine rastlanmamıştır. Araştırmanın bağımsız ve bağımlı değişkenleri olan yaşam talepleri ve iş-aile çatışması açısından demografik gruplar arasındaki farklar incelenmiş; cinsiyet, medeni hal, yaş ve toplam çalışma süresi için anlamlı bulgular elde edilmiştir. Keywords : Life demands, Personal resource allocation, Work-family conflict, Early maladaptive schemas ABSTRACT THE RELATIONSHIPS AMONG LIFE DEMANDS, RESOURCE ALLOCATION, WORK-FAMILY CONFLICT, AND EARLY MALADAPTIVE SCHEMAS The aim of the study was to investigate the mediating effect of personal resource allocation on the relationship between life demands and work-family conflict. Besides, early maladaptive schemas are examined as a moderator on the relationship between life demands and personal resource allocation. The research model was tested with 212 participants (126 male and 86 female) from different sectors through online survey. The participants were white-collar employees of various departments from private sector that work in different industries. The survey consists of 7 sections: Job demands, work-to-family conflict, home demands, family-to-work conflict, personal resource allocation, early maladaptive schemas, and demographic information. SPSS 16 program was used to make statistical analysis of the data. The reliability analysis revealed that internal consistency was high for all the variables. Factor analysis showed that work-family conflict consists of two dimensions labelled as work-to-family conflict and family-to-work conflict. Similarly, life demands are found to be consisting of home and work demands. Personal resource allocation is considered as a single factor because of insufficient items for conducting factor analysis. Lastly, 7 EMS that are chosen for the study are revealed as they are in the original form. For hypothesis testing, three-step multiple regression and hierarchical regression analyses were used. It was confirmed that employees’ home demands influenced their work-to-family conflict through personal resource allocation. On the other hand, there was no moderating effect of any EMS on the relationship between life demands and personal resource allocation. Difference tests were conducted to examine the differences among demographic groups in terms of the independent and dependent variables (life demands and WFC). Significant results were obtained for gender, marital status, age, and total work tenure.