Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUSTAFA SERT
Danışman: Orhan Baytar
Özet:Zihinsel emeğin, kendisini daha yoğun hissettirdiği medya sektöründe, içerik üretim sürecinde adaletli, ilkeli ve net bir duruş sergilenebilmesi, insanların haber alma ihtiyacının gerektiği şekilde karşılanabilmesi açısından son derece önemlidir. Bu sebeple çalışanların üzerinde üretim gerçekleştirdikleri konuya tam olarak kanalize olabilmeleri gerekmektedir. Bunun gerçekleşebilmesi için de çalışanların motivasyonunun ve iş tatminlerinin yüksek tutulması ve bunun sürdürülebilmesi gerekir. Ne var ki, yapılan üretimin geniş kitleleri etkilemesi sebebiyle konunun muhatapları zaman zaman medyaya karşı olumlu ya da olumsuz söylemler geliştirebilmektedirler. Bu çalışmada, medyaya karşı çeşitli kaynaklar tarafından geliştirilen olumlu/olumsuz söylemlerin Türkiye’de çalışan gazete çalışanlarının motivasyon ve iş tatmini üzerine olan etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu çerçevede öncelikle, Osmanlı döneminden başlayarak günümüze kadar uzanan Türk medyasının tarihi gelişimine yer verilerek Türkiye’de medya sektörünün gelişimi ve gazetecilik mesleğinin serüveni anlatılmış ve günümüz medyasının mevcut hali ayrıntılı şekilde ortaya konularak Anadolu topraklarında medyanın nereden nereye geldiği izah edilmiş ve gazetecilik mesleğinin dünden bugüne gelişim ve değişim evreleri resmedilmiştir. Bu süreç anlatılırken Türkiye’nin toplumsal yapısında medyanın kapsadığı alan da dikkate alınarak; medya-siyaset ilişkisi, medyanın değişen sahiplik yapısı, medyada oluşan rekabet ortamı ve buna bağlı olarak medyada zaman içinde değişen çalışma şartları ele alınmıştır. Çalışmanın takip eden bölümünde, konunun hareket noktasını oluşturan medyaya yönelik geliştirilen söylemler, söylem kavramının gelişim ve kapsamının geniş izahıyla birlikte incelenerek, medyaya yönelik söylemlerin karşımıza çıkış şekilleri anlatılmaya çalışılmıştır. Çalışmada söylemin etkisinin anlatılmasının ardından, medya işletmelerinde çalışanlar açısından motivasyon ve iş tatmini kavramlarının önemi üzerinde durulmuş ve motivasyon ve iş tatmini üzerinde etkili olan faktörlerle söylem ilişkisi değerlendirilmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise; Türkiye’de faaliyet gösteren yerel, bölgesel ve ulusal gazetelerde çeşitli pozisyonlarda çalışan gazetecilere anketler uygulanmış ve elde edilen sonuçlar istatistiksel yöntemlerle değerlendirilerek yorumlanmıştır. Yapılan çalışma neticesinde gazete çalışanlarının, toplumun değişik kesimleri tarafından medyaya yönelik olarak geliştirilen söylemlerden çoğunlukla olumsuz etkilendikleri ve bunun da motivasyon, iş tatmini ve mesleğe bağlılıklarını olumsuz etkidiği sonucu ortaya çıkmaktadır. -------------------- In the media sector where mental labor is felt more intensely, it is very important that a fair, principled and clear posture can be displayed in the content production process in order to meet the need of people to receive information as required. For this reason, employees should be fully competent on the subject they produce. To do this, the motivation and job satisfaction of the employees should be kept high and this should be sustained. However, as the production affects the masses, the interlocutors of the subject may develop positive or negative discourses against the media from time to time. In this study, the effects of positive / negative discourses developed by various sources against media on motivation and job satisfaction of newspaper employees working in Turkey are intended to be assessed. Within this context, historical development of the media sector in Turkey starting from the Ottoman period and extending up to the present and the adventure of journalism profession were described and by illustrating the current state of today’s media in detail, where got where gone statement of the media in the territory of Anatolia was explained, and the phases of change and development of journalism from yesterday to today were illustrated. While describing this process, taking into account the area covered by the media in Turkey's social structure, the relationship between media and politics, the changing ownership structure of the media, the competitive environment in the media and the changing working conditions in the media over time were discussed. Thereinafter, the discourses developed against the media that constitute the starting point of the subject were examined together with the broad explanation of the development and scope of the discourse concept and the ways in which the discourses towards the media emerge. After explaining the effect of discourse in the study, the importance of the concepts of motivation and job satisfaction for the employees in media enterprises was emphasized and the relationship between discourse and the factors affecting motivation and job satisfaction were evaluated. In the final section of the study; data was collected using a questionnaire from journalists working in various positions in local, regional and national newspapers operating in Turkey and the results were interpreted with statistical methods. In conclusion, it was seen that newspaper employees were mostly affected negatively by the discourses developed by different segments of the society towards the media and this negatively affects their motivation, job satisfaction and commitment to the profession.