Öğrencilerin hikâye edici metinlerinin çözümleyici puanlama yönergesine göre değerlendirilmesi (6. ve 7. sınıf örneği)


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÖKHAN ARI

Danışman: LATİF BEYRELİ

Özet:

ÖĞRENCİLERİN HİKÂYE EDİCİ METİNLERİNİN ÇÖZÜMLEYİCİ PUANLAMA YÖNERGESİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ (6. VE 7. SINIF ÖRNEĞİ) Bu araştırmada altıncı ve yedinci sınıfta öğrenim gören 623 öğrencinin yazdığı hikâye edici metinler, “çözümleyici puanlama yönergesi”ne göre dış yapı, dil ve anlatım, düzenleme özellikleri bakımından değerlendirilmiştir. Metinlerde çözümleyici puanlama yönergesine göre dış yapı olarak biçim ve kurallar (yazım ve noktalama); dil ve anlatım olarak sözcük, cümle, paragraf, anlatım; düzenleme olarak başlık, serim, düğüm, çözüm özelliklerinin ne düzeyde olduğu tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu özellikler, metindilbilim ve kompozisyon öğretimi bakımından öğrencilerin metinlerinde bulunması ve değerlendirmesi gereken özelliklerdir. Tarama modeline göre hazırlanan araştırmada doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Araştırmada öğrencilerden yaşadıkları veya şahit oldukları bir olayı hikâye etmeleri istenmiştir. Araştırma bulgularına göre her iki sınıf seviyesinde de kız öğrencilerin, erkek öğrencilerden daha başarılı metinler oluşturdukları tespit edilmiştir. Altıncı sınıf öğrencileri, başarı ortalamalarına göre cümle, düğüm ve çözüm özellikleri bakımından yedinci sınıf öğrencilerinden daha başarılı bulunmuştur. Yedinci sınıf öğrencilerinin yazdığı metinlerin değerlendirme ortalamalarına göre biçim, kural, sözcük, paragraf, başlık, serim özellikleri bakımından altıncı sınıf öğrencilerinden daha başarılı bulunmuştur. İki sınıfın anlatım özelliği ortalaması aynıdır. Araştırmada öğrencilerin metin oluşturmada özellikle yazım ve noktalama kurallarına uymada sıkıntılar yaşadıkları tespit edilmiştir. Metin alanı içinde ve dışında boşluklar bırakma, bitişik el yazısı ile yazma, cümle kurma, paragraf oluşturma, konunun anlatımında asıl olaydan uzaklaşma, ayrıntılara yer verememe; serim bölümünde zaman, kişi, yer, olay ögelerini eksik ya da belirsiz anlatma; olayı tam olarak bitirememe gibi sorunlarla karşılaştıkları belirlenmiştir. Öğrencilerin genel olarak hikâye edici anlatımı kullanarak metin türüne uydukları, başlık yapabildikleri, gözlemlerini yansıtabildikleri belirlenmiştir. Kimi öğrencilerin etkili biçimde sebep-sonuç ilişkilerine yer verdiği, betimleme ve açıklama yapabildikleri, olayın anlatımına duygu ve düşüncelerini ekleyerek metin oluşturabildikleri tespit edilmiştir. Değerlendirmeciler arası uyumun belirlenmesinde tesadüfî olarak 200 metin (100’ü altıncı sınıf, 100’ü yedinci sınıf) seçilmiş, bunlar altı değerlendirmeci tarafından değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonuçları Pearson korelasyon analizi ve Kendall uygunluk kat sayısı kullanılarak analiz edilmiştir. Değerlendirme sonucunda cümle, anlatım ve düğüm özelliklerinde orta derecede uyum, diğer özelliklerde yüksek derecede bir uyum bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre öneriler getirilmiştir. Anahtar Sözcükler: Türkçe öğretimi, hikâye edici metin, yazma, değerlendirme, puanlama yönergesi ABSTRACT ASSESSMENT OF STUDENTS’ NARRATIVE TEXTS BY ANALYTIC RUBRIC (GRADE 6 AND 7) In that research, according to analytic rubric, narrative texts which were written by 623 students who are studying in sixth and seventh class were evaluated. At the time of this evaluation, texts were assessed in terms of external structure, language and voice, organization. In texts, as external structure; forms and conventions (spelling and punctuation), as language and voice; words, sentences, paragraphs, voice and as organization; title, starting, developing and ending were assessed to ascertain. How these traits are used by students. These traits must be included and evaluated, according to rules of text linguistics and composition learning. In that research, a narration was expected from the students. These narrations must be lived in writer’s life. During the evaluation of texts, analytic rubric was used to analyse texts which were written by students. According to search results, girl students were more successful than boy students in both sixth and seventh class. Also, according to success average, sixth class students were more successful than seventh class students in terms of using sentences, developing and ending traits. However, according to assesment average of texts which were written by seventh class students who were more successful then sixth class students in terms of form, conventions, words, paragraphs, title and starting traits. Voice traits of both class students are equal to each other. During the research, it showed that students have some important problems on text writing especially about spelling and punctuation rules. It was obtained that these problems are putting blanks in and out of text area, writing with adjacent handwriting, making sentences, forming paragraphs, flying off at tangent, not having detail, ambiguous and missing explanation about time, person, place, event component in starting part and not completing the story as a whole. That study showed that, in generally, students obey text type with using narrative explanation, creating title and reflecting their observation successfully. Also it was determined that, some students use cause-effect relations effectively and they make succesful descriptive narration and explanations well. Also they are successful to combine their emotions and ideas wth the text. At the time of research, 200 texts (100 from sixth class students, 100 from seventh class students) were choosen randomly and these texts were evaluated by six evaluator. Evaluation results were analyzed by using Pearson corelation analyzer and Kendall’s coefficient of concordance (w). At the end of that investigation, middle level accordance was founded on properties of sentence, explanation and developing parts of texts. Also, on other properties, high level accordance has founded. According to results of research get suggestions. Key words: Turkish teaching, narrative, writing, assessment, analytic rubric.