Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2001
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ebru Şen
Danışman: RAMAZAN ÖZEY
Özet:Bu çalışmanın amacı Ortadoğu Şehirlerini ve bunların fonksiyonel özelliklerini, bu bölgenin coğrafi ve tarihsel dokusu içinde inceleyip bunları bir arada sunabilmektir. Şehirler seçilirken söz konusu şehrin coğrafi konumu, nüfus yapısı, büyüklüğü, tarihi ve siyasi özellikleri göz önüne alınmıştır. Coğrafi olarak önemli bir bölge olan Ortadoğu; Mezopotamya,mısır ve Anadolu uygarlıklarının kurulduğu, başlıca dinlerin, Müslümanlık, Hıristiyanlık,Yahudilik, ortaya çıktığı yerdir. Günümüzde de gerek dinsel çatışmalara, gerekse siyasal çatışmalara ve savaşlara sahne olarak dünya kamuoyunun dikkatini çekmektedir. Ortadoğu'ya ait pek çok ciltlik eser yazılmıştır. Bunların çoğu, bu sıcak bölgedeki olaylar ve şehirler ile ilgilidir. Ortadoğu'daki şehirlerin, fonksiyonel özelliklerini belirtmek için burada kurulan devletler ve şehirlerin gelişimi üzerinde durmaktı. Böylece şehir coğrafyası ile şehirlerin fonksiyonel özellikleri arasındaki ilişki verilmeye çalışılmıştır. Yeryüzünde yaşamış medeniyetlerin tamamına yakınına yurtluk yapmış olan Ortadoğu aynı zamanda sıcak savaşların hiç bitmediği bir coğrafi bölgedir. Bölgenin bir özelliği de yeryüzündeki hemen hemen bütün dinlerin beşiği olmuştur. Medeniyetlerin gelişme dönemlerindeki daha fazla topraklara sahip olma isteği, dinlerin yayılması için yapılan çalışmalar ve dinler arası yaşanan çekişmeler, bölgede sürekli savaşların yaşanmasına neden olmuştur.Son yüzyılda ise, zengin petrol yataklarının bulunması, özellikle gelişmiş Batı ülkelerinin iştahını kabartmış ve bölge, barışın unutulduğu topraklar halini almıştır. Nehirler gibi yaşadığımız mekan ve olaylarda sürekli değişmektedir. Bu nedenle de tarihten ders almak için tarihi incelemeli ama bunu değişen coğrafyaya göre değerlendirmeliyiz. Tarihi bir geçmişi, geleceğin olaylarını kontrol için bir formül olarak karşılayan bir insan, düş kırıklığına ve başarısızlığa mahkumdur. Geçmişten ne zaman ayrılacağımızı bilmek önemli bir avantaj getirir. Ancak önemli düzeltmelere karşın, iki temel kavram değişmeden duruyor: ilki, tarım ve hayvancılığın dünyanın diğer bölgelerinden önce Ortadoğu'da çıktığı; ikincisi ise uzun bir zaman için Ortadoğu'nun ekonomik, toplumsal ve kültürel yönlerdeki değişmelerinin diğer bölgelerden önce ortaya çıktığı bir ilk uygarlık bölgesi olduğudur Bölgenin bu coğrafi ve tarihsel dokusu, bu bölgeye ait insanları ve onların kurdukları ve içinde yaşadıkları şehirleri incelemeyi gerektirmektedir. Bu inceleme sonucunda bölgenin kültür mozaiği, insanları ve bütün bunların coğrafi ve tarihsel gelişimini, bu şehirlerdeki fonksiyonları elde ettik. Unutulmamalıdır ki bu bölgeyi anlamak ancak buradaki şehirleri, insanları ve yaşayışlarını iyi bir şekilde incelemekle olabilir. ABSTRACT The aim of this work is to analyze the middle eastern cities, and their functional aspects, considering the history and the geographical structure of the environment. Choosing the cities to analyze, their geographical place, population structure, the extent, history and political maps have been taken into consideration. Being very important as a geographical place, The Middle East, is the place where Mesopotamians, Anatolian, and Egyptian cultures and the religions, Jewish, Christian and Muslims, were born and lived. There are many publications written about the Middle East. Many of them are on the problems and on the cities of the region. In order to point out the functional properties of the cities, one must take into account the civilizations and the history of the cities established in this region. Thereafter, the relationship between city geography and cities' functional properties are given. Being the region where all the ancient cultures and civilizations were born and lived, the Middle East is also a region where the endless wars still continue. Another property of region is that it is the place where almost all the religions were first started. The willingness to have more land in the development phase of civilizations, the actions to grow-up the religions and the fights between religions are the main causes of the continuing wars of the region. In the last century, the rich petroleum resources have been found and developed western countries are on the scene in order to have their share from petroleum. Peace seems to be forgotten in the region. The places where we live and the things we live are changing continuously like a river changing its beds in the time. For this reason we must analyze the history, we must take lessons from, but we must all take into account considering the changing geography. One using a historical past events, in order to foresee future events will certainly be disappointed and unsatisracted. To know, when to quit the past is a very important advantage. But two main aspects still exist without changing: first, agriculture first born in Middle East; second, the cultural, economical developments were first born and lived in the region. The geographical and historical structure of the region, make obligatory to analyze the people, and the cities established by them where they live in. At the end of this work the cultural mosaic of the region, the people and the geographical and historical developments and cities' functions are obtained. It may be possible to understand this region only by analyzing the cities' and the people and their way of living.