Türk hukukunda basın özgürlüğünün sınırı olarak kişilik hakkı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2004

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gediz Kocabaş

Danışman: SERAP HELVACI

Özet:

Demokratik sistemde basının temel görevi, toplum çıkarını ilgilendiren konu ve olaylar hakkında bilgi vererek, kamuoyu oluşturmaktır. Bu görevin gereği gibi yerine getirilmesi basının özgür olması koşuluna bağlıdır. Günümüzde basın özgürlüğü, çağdaş toplum düzeninin olmazsa olmaz unsurudur. Basın özgürlüğü, basının haber alma ve haber verme görevini yerine getirebilmesi için, basına tanınmış bir ayrıcalıktır. Buna karşılık, demokratik toplum sistemi açısından, basının yaşamsal bir görev üstlenmesi, basın özgürlüğünün sınırsız olarak kullanılacağı anlamında anlaşılmamalıdır. Tüm özgürlükler gibi basın özgürlüğü de sınırsız değildir. Basın özgürlüğüne ilişkin farklı sınırlama sebepleri bulunurken, kişilik hakkı da bunlardan birini oluşturmaktadır. Basın, yukarıda anılan görevini yerine getirirken sık sık kişilik hakkı ile karşı karşıya gelmektedir. Bu durumda, hukuksal koruma altında bulunan iki değerin çatışmasından söz edilmektedir. Çatışan değerlerin birlikte korunması olanaksız olduğuna göre, çatışan değerlerden birinin diğerine kıyasla üstün tutulması gerekmektedir. Hangi değerin üstün tutulacağına yönelik değerlendirme, Yargıtay tarafından benimsenen ve karşılaştırmalı hukukta da kabul gören ölçütler doğrultusunda yapılmaktadır. Buna göre, basın açıklaması; gerçeklik, güncellik, toplumsal ilgi-kamu yararı ve konu ile ifade arasındaki düşünsel bağlılık açısından değerlendirilmekte ve buna göre açıklamanın hukuka uygun olup olmadığına karar verilmektedir. The basic duty of press in democratic system is, to give information about the events and to form the public opinion. The performance of this duty is committed to the freedom of press. Freedom of press is the most important condition of the contemporary society. Freedom of press is an exclusive right for receiving and giving information. Although the press has an essential place in the democratic system, the freedom of press is not limitless. In this respect, personal rights is one of the limitation reasons. While press is performing the duty, frequently it is confronted with the personal rights. When the two protected concepts confronted with, one of them has to be chosen. The elimination is done according to the criterion which are appropriated by Yargıtay and also accepted by comparative law. These are; reality, currency, social interest-public interest and the relation between subject and expression.