Azerbaycan'da Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda eğitim gören çocukların velilerinin görüşlerine göre sorunların incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Aygün Aliyeva

Danışman: ALİ ÖZDEMİR

Özet:

Bu nitel tez ile Azerbaycan'da eğitim gören Türk öğrencilerin eğitim sürecinde karşılaştıkları sorunlar ele alınmıştır. Yaşanan sorunların çözümündeki gecikmişlikten, Azerbaycan'daki Türk veliler açısından geleceğe dönük eğitimden ve bu eğitim için gereken okulların ve eğitimcilerin yetersizliğinden, herkesin gerçekten en iyi şekilde yararlanabileceği bir yurt dışı eğitim politikasının oluşturulmamış olmasından, genel eğitim politikalarından; Türk vatandaşlarının çocuklarının yaşadıkları sosyal, ekonomik ve eğitimsel sorunlardan bahsedilmiştir. Yurt dışındaki vatandaşlarımızın göçün yaşandığı tarihten günümüze kadar yaşadığı sorunlar, gittikçe artmıştır. Yaşanan bu sorunlar, bütün Türk öğrencilerini farklı boyutlarda etkilemiştir ve etkilemeye de devam etmektedir. Sorunlar, nasıl ki bütün çocukları olumsuz yönde etkiliyorsa bu sorunların çözüme kavuşturulması da onları aynı oranda olumlu yönde etkileyecektir. Sorunun ya da çözümün bir parçası olma durumuna göre ortaya çıkan sonuçlardan etkilenme, sergilenen yaklaşımla doğru orantılı olarak gerçekleşmektedir. Bu nedenle sorunların çözüme kavuşturulması, herkesin daha duyarlı ve sorumluluk sahibi olmasıyla mümkün olacaktır. Bu tezde, yurt dışına göçün yoğun olarak yaşandığı Azerbaycan’da vatandaşlarımızın başta eğitim olmak üzere yaşadıkları sorunlara dikkat çekilmeye ve bu konuda bir duyarlılık oluşturulmaya çalışılmıştır. Bu tez, vatandaşlarımızın maruz kalınan hak ihlalleri durumunda haklarını aramaları kadar, sahip olunan birtakım imkânlardan da yararlanabilmeleri için büyük önem taşımaktadır. Nitel araştırma yönteminde yazılan bu tezde araştırma deseni olarak olgu bilim kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Bakü’de bulunan Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığına bağlı devlet okullarında eğitim gören öğrencilerin velileri oluşturmaktadır. Çalışma grubunda 15 kişi bulunmaktadır. Tez, çalışmanın amacını açıklayan giriş bölümünden sonra dört ana bölüm, alt bölümler, önsöz, özet, tablolar, ekler ve kaynakçadan oluşmaktadır. Birinci bölümde araştırmanın problem durumu, amacı, önemi, sınırlılıkları ve varsayımları anlatılmaktadır. İkinci bölümde Azerbaycan eğitim sistemi ve bu konuyla ilgili yapılmış çalışmalar ele alınmıştır. Üçüncü bölümde araştırmanın modeli, çalışma grubu, veri toplama araçları ve veri analizlerinden bahsedilmiştir. Dördüncü bölümde ise konuyla ilgili elde edilmiş bulgular ve yorumlar ele alınmıştır. Çalışmanın sayısal verilerle desteklenmesi amacıyla araştırmaya göre ortaya çıkan sonuçlardan tablolar oluşturulmuş, görüşme formu ve görüşmeye katılan veliler hakkında bilgiler ekler kısmında sunulmuştur. Araştırmanın bulguları değerlendirildiğinde, Azerbaycan’da eğitim gören Türk öğrencilerin velilerinin okul güvenliği konusunda oldukça memnun oldukları, son yıllarda dil öğrenimlerinde kalite düzeyinin yükseldiği, müfredat doğrultusunda ders aldıkları, sınıflarda sınırlı düzeyde teknolojinin kullanımının olduğu, sosyal aktivitelerin bazen yetersiz kaldığı, özellikle lise dönemindeki öğrencilerin rehberlik hizmetlerinden faydalanması konusunda eksikliklerin olduğu; ulaşım konusunda problem yaşadıkları, sınıf mevcutlarının fazla oldukları belirtilmiş, kültürel benlik bilincinin oluşması için daha çok desteğe ihtiyaç duydukları tespit edilmiştir. Ayrıca çalışmaya katılan veliler, öğrencilerinin Türkiye’de yükseköğretim düzeyinde eğitimlerine devam etme durumlarında büyük avantaj elde ettiklerini belirmişlerdir. -------------------- With this qualitative research, the problems faced by Turkish students while studying in Azerbaijan were discussed. There are mentioned about the lack of the delaying in solutions of the problems, future-oriented education and necessary schools for this education and educators in the aspect of the Turkish parent in Azerbaijan, not establishing of international education policy that everyone can get the most out of it, general education policy, social, economic and educational problems faced by Turkish citizens. The problems encountered have an impact on all Turkish children in different sizes and still continues to impact. How the problems affect all the children negatively, the solution of the problems affects them positively in the same way. Affected by the emerging results of depending on being a part of the problem or solution is realized in direct proportion with shown approach. Therefore, solving problems requires everyone being more sensitive and responsible. The encountered problems of our citizens in abroad from the date of migration to the present have become like growing ball. In this study, it was tried to draw attention to the problems encountered by our citizens especially in education sphere and to create sensitivity about this issue in Azerbaijan where the immigration intensely taking place. This is of great importance of benefitting from the opportunities for seeking their rights in the case of violation of rights that our citizens exposed. In this qualitative research as the research design was used phenomenology. The research group of this study constitutes the parents of students studying in state schools connected to the Ministry of Education of the Republic of Turkey. There are 15 people in research group. The thesis consists of four main sections after the introduction section explaining the purpose of the study, subchapters, preface, summary, additions and references. In the first section, problem status, purpose, importance, limits and assumptions of the research are explained. In the second section, education system of Azerbaijan and the studie’s on this subject are put forward. In the third section, model, examples, data collection tools and data analysis of the research are explained. In the fourth section, materials and comments related to the topic are come up. Furthermore, the tables were prepared according to the results of the research in order to support the study with tables, interview form and information about the parents participating in the interview is given in the appendix. At the result of this research, it is come to conclusion that parents of Turkish children who studying in Azerbaijan are pleased about the security of school, quality of teaching foregien langauges are increased last year but education limited to the curriculum only; the usage of technology is limited in the classes, sometimes social activities are inadequate, there are lack of counselling service especially in the high school period, also they’re having transportation problems, moreover there is not enough space as a result of having a great amount of students in classrooms and also children established more support about cultural self-consciousness. Furthermore, parents of Turkish children who studying in Azerbaijan emphasized that, their children are lucky about continuing their education in bachelor deegre in Turkey.