7. sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığı açısından incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÇETİN ULUDAĞ

Danışman: LATİF BEYRELİ

Özet:

Türkçe ders kitapları, Türkçe öğretiminin en önemli aracı konumundadır. Söz konusu ders kitaplarının Türkçenin söz varlığını öğrencilerin gelişim sürecini gerek başarılı bir şekilde yansıtması ve öğrencilerin söz dağarcıklarını geliştirmesi en önemli beklentidir. “7. sınıf ders kitapları söz varlığı açısından ne gibi özellikler göstermektedir?” sorusu araştırmamızın temelini oluşturmaktadır. Bu nedenle, Talim Terbiye Kurulu’nun 2009-2010 Eğitim Öğretim yılında okutulmasını tavsiye ettiği 7. sınıf ders kitaplarından basıma verilmiş beş kitap incelenmiştir. Bu kitaplar: Erdem Yayınları, Harf Yayınları, Koza Yayınları ve MEB Yayınları’na ait kitaplardır. Araştırmanın birinci bölümünde çalışmanın birinci bölümü olan giriş kısmını ‘konu seçimi ve amacı’, ‘tez başlığı’, ‘problem durumu’, ‘araştırmanın önemi ve amacı’ oluşturmaktadır. İkinci bölümde ‘dil ile ilgili kavram ve beceriler’, üçüncü bölümde ‘söz varlığı ve söz dağarcığı’, dördüncü bölümde ‘Türkçe ders kitabı ve metinler’ hakkında bilgiler verilerek gerekli görülen alt başlık türleri sınıflandırılmıştır. Beşinci bölüm ‘Türkçe dersinde okutulan 7. sınıf Türkçe ders kitapları üzerine yapılan bir araştırma’ ana başlığı altında, ‘kitapların tanıtımı’nı, ‘araştırmada kullanılan yöntemler’i, elde edilen ‘bulgular’ı ele almaktadır. Altıncı bölümde ise, ‘araştırmanın değerlendirme ve sonuçları’ ortaya konularak, ‘öneriler’ sunulmuştur. Yapılan çalışmanın, 7. sınıf ders Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığını ortaya koyarak, daha sonra yayımlanacak olan ders kitaplarına ışık tutacağı düşünülmektedir. Anahtar Sözcükler: Dil, söz varlığı ve dağarcığı, Türkçe ders kitabı. ABSTRACT Turkish textbooks are the most fundamental instruments in teaching Turkish. Reflecting the Turkish vocabulary in line with the development processes of pupils successfully and enhancing the vocabulary of pupils is the greatest acquisition expected from the aforementioned textbooks. The question “What kind of features do 7th grade Turkish textbooks possess with respect to the vocabulary?” constitute the basis of our research. In this respect, five textbooks among textbooks of 7th grade that were recommended to be studied by the Turkish Board of Education in 2009-2010 Academic Year and that were published have been analysed. These textbooks were published by Erdem Publishing House, Harf Publishing House, Koza Publishing House and the Turkish Ministry of Education Publishing House. The first chapter of the research displays the introduction part ‘selection of the subject and its objective’, ‘title of the subject’, ‘state of the problem’, ‘the importance of the research and its objective’. At the second chapter, knowledge on ‘notions and skills related to language’, at the third chapter knowledge on ‘vocabulary’, at the fourth chapter knowledge on ‘the Turkish textbook and texts’ have been given and required subheadings have been classified. Under the main heading ‘a research made on 7th grade Turkish textbooks studied at the Turkish lesson’ the fifth chapter deals with the ‘presentation of the books’, ‘ methods utilized during the research’ and ‘findings’ obtained. Finally, the sixth chapter displays ‘the evaluations and results of the research’ and offers ‘suggestions’. This research is intended to introduce the vocabulary at 7th grade Turkish textbooks and shed light on textbooks that are going to be published in the future. Key Words: Language, vocabulary, Turkish textbook