Bankacılık sektöründe sorunlu krediler ile makroekonomik değişkenler arasındaki ilişkinin incelenmesi : Türkiye örneği


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Cemal Karamustafa

Danışman: YAŞAR KABATAŞ

Özet:

ÖZET BANKACILIK SEKTÖRÜNDE SORUNLU KREDİLER İLE MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Bankaların aktif kalitesinin en önemli göstergelerinden biri olan sorunlu krediler, yakın dönemde yaşanan çok sayıda bankacılık krizinin ve buna bağlı yaşanan banka iflaslarının temelinde yatan önemli bir risk faktörüdür. Sorunlu varlıkların bankaların aktif kalitesi üzerinde yarattığı olumsuz etkiler, bu tür varlıkların oluşmasında etkili olan faktörlerin de tahminlenmesini gerekli kılmıştır. Çalışma bu noktadan hareketle hazırlanmış olup, bankacılık sektöründe sorunlu kredi oranları ile ilişkili makroekonomik değişkenlerin belirlenmesi hedeflenmiştir. Türk bankacılık sektöründe sorunlu kredi oranları ile makroekonomik değişkenler arasındaki ilişkinin analiz edildiği çalışmamızda, “dışlanmış değişken yanlılığını (omitted variable bias)” kontrol etmek amacıyla sektörel açıklayıcı değişkenler de regresyon analizine dahil edilmiştir. Bu yöntemle, bankalara özgü değişkenlerin analiz sonuçları üzerindeki etkisi kontrol edilmiştir. Çalışmada tanımlanan modeller “En Küçük Kareler Yöntemi” ile tahmin edilmiş olup, testler E-views 9 paket programı ile gerçekleştirilmiştir. Ortaya çıkan regresyon analizi sonuçları, makroekonomik değişkenler ve bankalara özgü değişkenler ile sorunlu kredi oranları arasında ilişkinin varlığını ortaya koymuştur. Diğer taraftan yapılan regresyon analizinde, kredi türleri itibariyle sonuçların ve açıklayıcı değişkenlerin farklılaştığı belirlenmiştir. Bankalar ve düzenleyici otoriteler tarafından sorunlu kredi oranlarının azaltılması amacıyla geliştirilecek politika süreçlerinde ortaya çıkan analiz sonuçlarının dikkate alınmasının, uygulama başarısına katkı sağlayacağı beklenmektedir. -------------------- ABSTRACT ANALYZING THE RELATIONSHIP BETWEEN NON-PERFORMING LOANS IN BANKING SECTOR AND MACROECONOMIC VARIABLES: THE TURKISH EXAMPLE Non-performing loans, the key indicator to measure the asset quality for banks, pose a serious risk to the resilience of the financial system triggering huge losses, and they have become one of the leading causes of bank defaults and banking crises in recent history. To understand the causes of non-performing loans and their negative effects on asset quality, a comprehensive analysis of the determinants of the non-performing loans is necessary. In that respect, this study aims to explore the macroeconomic determinants of non-performing loans. To avoid “omitted-variable bias” in estimation results, this study also employs a variety of bank-specific variables to control for other factors affecting non-performing loans. The estimation of the model is done using Ordinary Least Squares (OLS) estimators, several statistical tests are carried out to assess the reliability of the estimation results using E-views 9 computer software. Estimation results provide substantial evidence that macroeconomic and bank-specific variables have a strong impact on non-performing loans on the aggregate level. On a more granular level, results show that the strength and explanatory power of the macroeconomic and bank-specific variables on non-performing loans differ for different credit types. The analysis results help policy-makers and regulators by providing a basis for developing further measures and policies to reduce the non-performing loan ratios in the banking sector.