1973’ krizi sonrası dünya ekonomisinin yeniden yapılanma evresinde özelleştirmenin yeri ve Türkiye’deki özelleştirme uygulamaları: Tüpraş örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Zeynel Abidin Oktay

Danışman: YEŞİM REEL

Özet:

Anahtar Kelimeler : Küreselleşme, Özelleştirme, TÜPRAŞ, Yeni liberalizm 2. Dünya Savaşı'ndan 1970'lere kadar uzanan dönemde teorik adı ile Keynezyen politikalar olarak bilinen uygulamalarda devlet işletmeciliği geliştirilmiş ve refah devleti uygulamaları yaygınlaşmıştır. Ancak 1970'li yıllarda yaşanan krizin sorumlusu Keynezyen politikalar olarak gösterilince Keynezyen politikaların yerini Neoliberal politikalar almıştır. Neoliberal iktisadın ortaya çıkmasıyla birlikte dünya gündemine yeni dünya düzeni, küreselleşme, özelleştirme gibi bir takım yeni kavramlar girmiştir. Bu çalışmada, Türkiye'de özelleştirme uygulamaları açısından en önemli örneklerden biri olan TÜPRAŞ örneği inceleme konusu olmuştur. TÜPRAŞ, 1990 yılında özelleştirme kapsamına alınmış ve sermayesi Özelleştirme İdaresi Başkanlığına devredilmiştir. TÜPRAŞ' şirketinin %51 hissesi blok satış yöntemiyle 26.01.2006 tarihinde Koç Holding-Aygaz-Opet-The Shell Company of Turkey Ltd-Shell Oversesas Investment B.V Ortak Girişim Grubuna devredilmiştir. Bu tez, özelleştirmenin TÜPRAŞ şirketi üzerindeki etkilerinin ortaya konması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın problem cümlesi “Özelleştirmenin TÜPRAŞ şirketi üzerinde olumlu etkileri olmuş mudur?” olarak belirlenmiştir. Burada cevaplanmaya çalışılan soruya toplanan araştırma verilerinin analiz edilmesiyle elde edilen bulguların değerlendirilmesi ve hipotez testleri yardımıyla cevap bulunmaya çalışılmıştır. Keywords : Globalization, Neo liberalism, Privatization, TÜPRAŞ ABSTRACT In the period between the WWII and 1970s, the state enterpreneutship had been improved and the applications of welfare state had been expanded in the applications which are theoretically known as Keynesian policies. Nevertheless, neoliberal policies replaced Keynesian policies when these policies are blamed as the main cause of the crisis of 1970s. some negolisms such as new world order, globalization, privatization has occupied global discussions with the emergence of neoliberal economics. In this study, the subject of inquiry is the Tupras which is one of the most prominent cases of privatization applications. tupras was included in the privatization list in 1990 and transferred to the Directorate of Privatization Administration. 51% of capital stocks of TUPRAS was transferrred via block selling method to Koç Holding-Aygaz-Opet-The Shell Company of Turkey Ltd-Shell Oversesas Investment B.V joint venture group on 26.01.2006. This thesis is carried out inorder to reveal the effects of privatization on TÜPRAŞ. Main question to answer in this research is “Did the privatization have positive effect on TÜPRAŞ? ”. Answers for this question will be evaluated by analysing the findings from research data and with the help of hypothesis testing.