Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Abdussamed Söyler
Danışman: ÖMER ÇELİK
Özet:Anahtar Kelimeler : Bilimsel Tefsir, Süleyman Ateş, Yüce Kur’an’ın Çağdaş Tefsiri. “YÜCE KUR’AN’IN ÇAĞDAŞ TEFSİRİ” İSİMLİ ESERDE BİLİMSEL TEFSİR ANLAYIŞI İlk Müfessir Hz. Peygamberle başlayan tefsir faaliyeti, faklı boyutlar kazanarak günümüze kadar devam etmiştir. Kur’an’ı açıklama şekillerinden biri de, bilimsel olarak tefsir etmedir. İlk yüzyıllarda başlayan bu tefsir hareketi, Gazâlî ve Razî ile zirveye çıkmıştır. Daha sonra duraklama dönemi yaşayan bu tefsir hareketi, Müslümanların geri kaldığı Batının bilimde ve teknolojide ilerlediği son iki yüzyılda yaygınlık kazanmıştır. Artık günümüzde müfessirlerin birçoğu, belli ayetleri, bilimsel gelişmelerin ışığında açıklamaktadırlar. Çünkü bilimsel gelişmeler bazı ayetlerin daha iyi anlaşılmasına yardımcı olmaktadır. Tefsirinde belli ayetleri bilimsel açıdan inceleyen çağdaş müfessirlerden birisi de Süleyman Ateş’tir. Bu çalışmada onun tefsiri olan “Yüce Kur’an’ın Çağdaş Tefsiri” isimli eserin bilimsel yönü incelenmeye çalışılmıştır. Giriş bölümünde bilimsel tefsirle ilgili genel bir malumat sunularak, birinci bölümde Ateş’in hayatı ve eserleri hakkında, kendi yazdığı hatırata dayanılarak bilgiler verilmiştir. Çalışmanın asıl bölümünü oluşturan ikinci bölümün başına Ateş’le bilimsel tefsir hakkında yapılan bir mülakat konulmuştur. Daha sonra Ateş’in eserinde ele aldığı bilimsel konular, başka eserlerden de faydalanılarak, bilim dallarına göre incelenmeye çalışılmıştır. Ateş’in eserinde önemle işlediği konuların başında insanın yaratılışı ve astronomiyle ilgili konular başta gelmektedir. Ateş, zaman zaman diğer bilim dallarıyla ilgili bilimsel gelişmeleri, ayetleri açıklamada kullanmıştır. Netice olarak bilimsel gelişmelerin belli ayetleri daha iyi anlamaya katkıda bulunduğu kanaatine varılmıştır. Keywords : Scientific Tafsir, Süleyman Ateş, Yüce Kur’an’ın Çağdaş Tefsiri ABSTRACT SCİENTİFİC TAFSİR İN “YÜCE KUR’AN’IN ÇAĞDAŞ TEFSİRİ” First Mufassirs Hz. Interpretation of the prophets, beginning with the activities, the different dimensions and continued until the present day. One of the explanations as the Qur’an, is the scientific interpretation. Starting in the first century interpretation of the movement, and satisfied with the summit came into Ghazali. Period then pause live action, this commentary, behind that of Muslims in the West in science and technology progress has been gaining popularity in the last two centuries. Most commentators nowadays, certain verses, are explained in the light of scientific advances. Because scientific advances are helping better understanding of some verses. Interpretation of certain verses in the scientific study of the Süleyman Ateş is one of the contemporary commentators. The interpretation of this study is that the “Holy Qur'an Interpretation of the contemporary” scientific aspects of the work called for was to be examined. Entry section of scientific information by presenting a general commentary, in part about the Ateş's life and works, his memoirs are based on the information provided. The original studies that form part of the second section begins with the scientific interpretation of the Ateş was put on an interview.Then discuss the scientific issues in the works of Ateş, also benefited from other work is, according to science have been explored. About the importance of the work of the Ateş at the beginning of the process of human creation, and astronomy-related issues come first. Fever, sometimes with the other branches of scientific developments, has been used to explain the verses. As a result of scientific advances contribute to a better understanding of certain verses that have been concluded. i ĠÇĠNDEKĠLER KISALTMALAR ....................................................................................... ĠĠĠ ÖNSÖZ ........................................................................................................ ĠV GĠRĠġ ............................................................................................................. 1 A. ARAġTIRMANIN KONUSU-AMACI- KAYNAKLARI-YÖNTEMĠ .............................................. 2 B. BĠLĠMSEL TEFSĠR ............................................................................................................................ 3 1. Tarifi .............................................................................................................................................. 4 2. DoğuĢu ........................................................................................................................................... 5 3. Bilimsel Tefsirin Tarihi ................................................................................................................... 6 4. Bilimsel Tefsiri Savunanlar ............................................................................................................. 7 5. Bilimsel Tefsire KarĢı Çıkanlar....................................................................................................... 8 6. Bilimsel Tefsire Yöneltilen Tenkitlerin MünâkaĢası .......................................................................10 7. Bilimsel Tefsir Yapan Kimsede Aranan ġartlar .............................................................................12 8. Bilimsel Tefsirle Ġlgili Literatür .....................................................................................................13 a. Kitaplar ..................................................................................................................................................... 13 b. Makaleler, ................................................................................................................................................. 16 BĠRĠNCĠ BÖLÜM: SÜLEYMAN ATEġ’ĠN HAYATI VE ESERLERĠ ..................................................................................................... 21 A. AĠLESĠ VE GENÇLĠK YILLARI ......................................................................................................22 B. ĠDARÎ GÖREVLERĠ .........................................................................................................................25 C. ĠLMÎ HAYATI ..................................................................................................................................29 1. Hocaları ........................................................................................................................................29 2. Talebeleri ......................................................................................................................................32 3. Üniversite Yılları ............................................................................................................................32 D. ESERLERĠ ........................................................................................................................................33 1. Akademik ÇalıĢmaları, Eserleri ve Bazılarının Tanıtımı ...............................................................33 2. Diğer Eserleri ...............................................................................................................................40 3. Hakkında Yapılan ÇalıĢmalar (Tez, EleĢtiri vb.) ...........................................................................45 II. BÖLÜM: SÜLEYMAN ATEġ’ĠN BĠLĠMSEL TEFSĠRE BAKIġI VE TEFSĠRĠNDEN ÖRNEKLER ............................................................... 47 I. SÜLEYMAN ATEġ‟ĠN BĠLĠMSEL TEFSĠRE BAKIġI .....................................................................48 A) KUR‟ÂN‟IN BĠLĠMSEL ÎCÂZI ......................................................................................................48 B) BĠLĠMSEL TEFSĠR YAPMA ġARTLARI ........................................................................................51 C) BĠLĠMSEL TEFSĠRE YÖNELTĠLEN ELEġTĠRĠLERĠN DEĞERLENDĠRĠLMESĠ ........................53 D) TEFSĠRDE ĠNSANIN YARATILIġI KONUSUNUN GENĠġÇE ĠġLENME SEBEBĠ ......................56 II. TEFSĠRĠNDEN ÖRNEKLER ............................................................................................................57 A. BĠYOLOJĠ-ANATOMĠ-BOTANĠK ..................................................................................................57 1. ĠNSANIN YARATILIġI ........................................................................................................................... 57 a. Evrim ................................................................................................................................................... 58 ii b. Ġnsanın YaratılıĢı ve Evreleri ................................................................................................................ 67 1. Ġnorganik Evreler ............................................................................................................................. 67 2. Organik Evreler (Ġnsanın EĢeyli Olarak Yaratılması) ...................................................................... 74 c. Üreme Organları .................................................................................................................................. 75 1. Erkek Üreme Sistemi ....................................................................................................................... 75 i. Nutfe ........................................................................................................................................... 76 ii. Sulb ve Teraib ............................................................................................................................. 85 iii. Main Mehîn ............................................................................................................................... 88 2. Kadın Üreme Sistemi ....................................................................................................................... 89 3. Döllenme ve Sonrasındaki Evreler ....................................................................................................... 93 a. Nutfe-i EmĢac ................................................................................................................................. 93 b. Alaka............................................................................................................................................... 97 c. Mudğa Safhası ............................................................................................................................... 100 d. Kemiklerin Yaratılması ve Et Giydirilmesi ................................................................................... 101 e. Halk-ı Âhar ................................................................................................................................... 102 2. ANNE SÜTÜ ......................................................................................................................................... 103 3. ĠNSANI KORUYAN MADDÎ-MANEVÎ VARLIKLAR ....................................................................... 107 4. RÜZGARLARIN AġILAYICILIĞI ........................................................................................................ 109 B. ASTRONOMĠ ...............................................................................................................................112 1. Kâinatın YaratılıĢı .................................................................................................................................. 113 2. Göklerin ve Yerin Altı Günde YaratılıĢı.................................................................................................. 119 3. Göklerin Yerden Önce Yaratılması ......................................................................................................... 122 4. Göklerin ve Yerin Sayısı ......................................................................................................................... 123 5. Dünyanın Yuvarlaklığı ............................................................................................................................ 127 6. Dünyanın DönüĢü ................................................................................................................................... 128 7. GüneĢ-Ay ve Bu Ġkisinin Hareketleri ...................................................................................................... 130 8. KorunmuĢ Tavan .................................................................................................................................... 137 9. Gök TaĢları(ġihâb) ................................................................................................................................. 140 10. Aya Seyahat ve Galaksiyi Geçmenin Ġmkansızlığı ................................................................................ 143 11. Uzayda Hayat ....................................................................................................................................... 145 12. Kâinatın GeniĢlemesi............................................................................................................................ 150 13. Kainatın Sonu (kıyâmet) ........................................................................................................................ 152 C. JEOLOJĠ .....................................................................................................................................155 1. Dağların YaratılıĢ Hikmeti ...................................................................................................................... 155 2.Kömür ve TeĢekkülü ............................................................................................................................... 160 D. FĠZĠK ..........................................................................................................................................162 1. Hava Basıncı .......................................................................................................................................... 162 2. IĢığın Mahiyeti ve Elektrik ...................................................................................................................... 164 3. EĢyanın Çift OluĢu ................................................................................................................................. 170 E. COĞRAFYA ................................................................................................................................174 1. Ġki Deniz Arasındaki Engel ..................................................................................................................... 174 F. ZOOLOJĠ ....................................................................................................................................179 1. Hayvanlarla KonuĢma ............................................................................................................................. 179 2. Örümcek ................................................................................................................................................. 185 G. SOSYOLOJĠ................................................................................................................................186 1. Kur‟ân‟da Sosyolojik Yasalar ................................................................................................................. 187 2. Hz. Nuh ve Tevhid Dininin Ortaya ÇıkıĢı ............................................................................................... 191 H. PSĠKOLOJĠ ................................................................................................................................195 1. Kalplerdeki Kılıf Kulaklardaki Ağırlık ................................................................................................... 197 Ġ. DAKTĠLOSKOPĠ ..........................................................................................................................199 SONUÇ ...................................................................................................... 207 KAYNAKÇA ............................................................................................. 211