Lütfi Ömer Akad'ın fordizminden Nuri Bilge Ceylan'ın post-fordizmine Türkiye'de yabancılaşma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ERDEM YEDEKCİ

Danışman: FİLİZ AYDOĞAN BOSCHELE

Özet:

LÜTFİ ÖMER AKAD’IN FORDİZMİNDEN NURİ BİLGE CEYLAN’IN POST-FORDİZMİNE TÜRKİYE’DE YABANCILAŞMA Bu çalışmada; Türk Sinema Tarihi referans alınarak, Türkiye toplumunda yaşanan dönüşümler, yabancılaşma kavramı bağlamında incelenmiştir. Konunun doğru bir şekilde anlaşılmasını sağlamak amacıyla, yabancılaşma olgusu; tarihte ilk olarak ortaya çıktığı ilkel topluluklardan, günümüz ileri kapitalist toplumlarına doğru bir tarihsel çizgi takip edilerek, belirli düşünürlerin görüşleri ışığında açıklanmaya çalışılmıştır. Batı toplumlarında meydana gelen sosyal ve iktisadi gelişmelerin, Cumhuriyet sonrası Türkiye’sinde yol açtığı toplumsal dönüşümler, Türk Sinema Tarihi’ne paralel bir anlatımla ortaya konmuştur. Çalışmada ele alınan tarihsel süreç içerisindeki temel kırılma noktaları; 1950 yılında liberal ekonomi politikalarının uygulanmaya başlanması ile 1980 yılında neo-liberal ekonomi politikalarının 24 Ocak Kararları’yla hayata geçirilmesi olarak belirlenmiştir. Konu hakkında kavramsal ve tarihsel bilgilerin verilmesinin ardından, Lütfi Ömer Akad’ın 1974 yılında çevirdiği Diyet adlı filmi ile Nuri Bilge Ceylan’ın, 2014 tarihli son filmi Kış Uykusu, sosyolojik eleştiri kuramı çerçevesinde incelenmiştir. Film incelemeleriyle amaçlanan, konuyu somut bir temele oturtarak, toplumda görülen yabancılaşmanın boyutlarını net bir şekilde ortaya koymaktır. Anahtar Kelimler : Yabancılaşma, Sanayi Devrimi, Türkiye Toplumu, Türk Sineması, Lütfi Ömer Akad, Nuri Bilge Ceylan ABSTRACT THE ALIENATION IN TURKEY FROM THE FORDISM OF LÜTFİ ÖMER AKAD TO THE POST-FORDISM OF NURİ BİLGE CEYLAN In this research, the transformation in Turkey’s society studied in the context of alienation concept with Turkish Cinema History taken as reference. For clarity of this subject, the alienation concept is studied and explained with the views of certain intellects following a timeline from the first time it appeared in the history with primitive societies to advanced capitalist societies of our day. The society’s transformation in post-Republic Turkey that is caused by social and economical development in western societies is presented parallel to the history of Turkish cinema. The main breaking points in the time period of this study are defined as the start of implementing the liberal economical politics in 1950 and with the decision made January 24th, implementing neo-liberal economical politics in 1980. After the conceptual and historical information about this subject, Lutfi Omer Akad’s 1974 movie Diyet and Nuri Bilge Ceylan’s 2014 movie Kis Uykusu is studied in theory of sociological criticism. The goal with these movie critics is to show the clear effects of alienation in the society by using an epitome. Keywords : Alienation, Industrial Revolution, Turkey’s Society, Turkish Cinema, Lütfi Ömer Akad, Nuri Bilge Ceylan