Mesleğe yeni başlayan öğretmenlerin ilk yıllarda karşılaştığı zorluklar ve bu zorluklarla başa çıkma yolları

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ELİF GERGİN

Danışman: OSMAN SERHAT İREZ

Özet:

MESLEĞE YENİ BAŞLAYAN ÖĞRETMENLERİN İLK YILLARDA KARŞILAŞTIĞI ZORLUKLAR VE BU ZORLUKLARLA BAŞA ÇIKMA YOLLARI Öğretmenlik mesleğinin ilk yılları öğretmenlerin mesleki kariyerleri için oldukça önemlidir. Ancak, özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde, öğretmenlerin öğretmenliğin ilk yıllarında karşılaştıkları sorunlar, bu sorunlarla başa çıkma yöntemleri, bu dönemdeki yaşantıların mesleki yaşamları, mesleğe karşı tutumları ve kişilik yapıları üzerine etkileri yeteri kadar incelenmemiştir. Bu noktadan hareketle bu çalışma, Türkiye’de mesleğe yeni başlayan öğretmenlerin ilk yıllarında karşılaştığı zorluklar ve bu zorluklarla ne gibi başa çıkma yolları geliştirdiklerini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yaklaşımı benimsenmiş ve durum araştırması araştırma stratejisi olarak kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını İstanbul, Eskişehir, Kütahya ve Muş illerinde görev yapmakta olan 5 ortaöğretim biyoloji öğretmeni oluşturmuştur. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşme tekniğini kullanılarak toplanmış, sürekli karşılaştırma metodu ile analiz edilmiştir. Araştırmada mesleğe yeni başlayan biyoloji öğretmenlerin özellikle 9. sınıflarda sınıf yönetimi ve motivasyon konusunda zorluklar yaşadıkları, alan bazında konu eksikliklerinin olduğu, genel olarak klasik öğretim tekniklerini kullandıklarını, rehber öğretmenlerinden kısmen yardım alabildikleri ortaya çıkmıştır. Karşılaşılan bu zorlukların öğretmen arkadaşlarından yardım alarak, internette, gözlem yolu ile ve deneyerek üstesinden gelmeye çalıştıklarına bulunmuştur. Bu dönem içinde yeni öğretmenlerin mesleğe karşı sevgi ve tutumlarında bir değişme olmazken profesyonel kişiliklerinde değişimler olduğu gözlenmiştir. Mesleğin ilk yılında verilen hizmet içi kursların (intibak programı) öğretmen ihtiyacı göz önüne alınarak ve eksikliklerinin giderilerek tekrar düzenlenmesi gerekliliği görülmüştür. Anahtar kelimeler: Yeni öğretmen, biyoloji öğretmeni, mesleğin ilk yılları ABSTRACT PROBLEMS THAT BEGINNING TEACHERS FACE IN THE FIRST YEARS OF TEACHING AND THEIR WAYS TO OVERCOME THESE PROBLEMS The first years of the teaching profession is of paramount importance for teachers' professional development. However, there is a lack of research, especially in the developing countries like Turkey, on the problems teachers face in these years, teachers' ways of overcoming these problems, how these experiences affect their professional carriers, attitudes towords the profession and professional identities. To this end, this research set out to assess the problems of beginning teachers in Turkey and the ways and strategies they employ to overcome these problems. A qualitative research approach was adopted in the study and "case study" design was chosen as appropriate research strategy. The participants of this study were 5 secondary biology teachers teaching at secondary schools in Istanbul, Eskisehir, Kutahya and Mus. Data were collected through semi-structured interviews with the participants. In data analyis, constant comparison method was employed Findings of the study indicated that, the participant beginning biology teachers experienced problems in classroom management and motivation issues especially with ninth grade students, had problems with regard to their subject matter knowledge, overall preferred traditional teaching approaches in their teaching and, did not received expected support from their mentor teachers. Results pointed out that the participants usually preferred to ask colleagues for help, research in the internet and employ try-and-error strategy to overcome these problems. Results also indicated that while no changes occured in participants' attitudes towards the teaching profession, these first years are very influential in shaping professional identities of new teachers. These findings suggested that the induction programs design to support beginning teachers should reconsidered and structured in accordance with the psychological, pedagogical and professional needs of new teachers. Keywords: Beginning teachers, biology teachers, first years of teaching