Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, İktisat Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 1999
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TUBA ERDOĞAN
Danışman: GÜLSÜM AKALIN
Özet:Ulaştırma alt sistemleri içinde yer alan demiryollarının gelişim süreci Sanayi Devrimi'nin yapıldığı yüzyıllara paralel bir seyir izlemiştir. Demiryolları ulusal alanda ekonomik gelişmeye yaptığı katkıların yanı sıra , uluslararası ekonomik ve sosyal ilişkilerin gelişiminde de önemli bir araç olmuştur. Öte yandan , 19. y.y. ve 20. y.y. başlarında sömürgeciliğin en etkili araçlarından biri demiryollarıdır. Özellikle verimli , işlek alanlarda inşa edilen demiryolları sömürgeci devletlerin bölgeye her yönden hakimiyet kurmalarını sağlamıştır. 1885 tarihli Berlin Antlaşması ve aynı tarihte yapılan Uluslararası Demiryolları Birliği Kongresi bu açıdan önem taşımaktadır. Gelişmiş ülkelerin bu dönemde değerlendirdikleri diğer bir pazar da Osmanlı İmparatorluğu'dur. Aynı uygulama bu bölgede de gerçekleştirilmiş ; hammadde kaynağı olan bölgede demiryolları inşa edilerek Doğu'dan Batı'ya kaynak aktarımı sağlanmıştır. 1.Dünya Savaşı öncesinde demiryollarının dünya pazarlarını birbirine yakınlaştırarak başlattığı globalizasyon sürecinin ilk uygulama alanı bulduğu sektör demiryolları olmuştur. Uluslararası demiryolları ilişkilerinin gelişiminde ve özellikle yeni dünya düzeninde yerini alan "yeni demiryolu çağı"nın gereksinmelerine uygun olarak hızlı tren, kombine taşımacılık , konfor , emniyet , çevre ve yeniden yapılanma ekseninde globalleşme sürecine katkıda bulunan en önemli yere sahip olan kuruluş , Uluslararası Demiryolları Birliği (UIC)'dir. UIC , Avrupa Birliği , Birleşmiş Milletler gibi kurumlarla ilişkili olarak alınan kararlar doğrultusunda hareket etmektedir. Ayrıca tüm dünyada ortaya çıkan bir diğer gelişme de demiryollarının özelleştirilmesi çalışmalarıdır. Türkiye'de ise , demiryolları yapımı Cumhuriyetin ilk yıllarında hız kazanmış ; ancak demiryollarına verilen önemin 1940'lı yıllardan itibaren giderek azalması , Marshall Planı , ulaştırma alt sektörleri arasında koordinasyonun sağlanmasına yönelik politikaların uygulanamaması nedeniyle demiryollarımızın işletme açıkları giderek artmış ve demiryolu sanayisinin gelişimi de yavaşlamıştır. Ulaştırma alt sistemleri içinde yer alan demiryollarının gelişim süreci Sanayi Devrimi'nin yapıldığı yüzyıllara paralel bir seyir izlemiştir. Demiryolları ulusal alanda ekonomik gelişmeye yaptığı katkıların yanı sıra , uluslararası ekonomik ve sosyal ilişkilerin gelişiminde de önemli bir araç olmuştur. Öte yandan , 19. y.y. ve 20. y.y. başlarında sömürgeciliğin en etkili araçlarından biri demiryollarıdır. Özellikle verimli , işlek alanlarda inşa edilen demiryolları sömürgeci devletlerin bölgeye her yönden hakimiyet kurmalarını sağlamıştır. 1885 tarihli Berlin Antlaşması ve aynı tarihte yapılan Uluslararası Demiryolları Birliği Kongresi bu açıdan önem taşımaktadır. Gelişmiş ülkelerin bu dönemde değerlendirdikleri diğer bir pazar da Osmanlı İmparatorluğu'dur. Aynı uygulama bu bölgede de gerçekleştirilmiş ; hammadde kaynağı olan bölgede demiryolları inşa edilerek Doğu'dan Batı'ya kaynak aktarımı sağlanmıştır. 1.Dünya Savaşı öncesinde demiryollarının dünya pazarlarını birbirine yakınlaştırarak başlattığı globalizasyon sürecinin ilk uygulama alanı bulduğu sektör demiryolları olmuştur. Uluslararası demiryolları ilişkilerinin gelişiminde ve özellikle yeni dünya düzeninde yerini alan "yeni demiryolu çağı"nın gereksinmelerine uygun olarak hızlı tren, kombine taşımacılık , konfor , emniyet , çevre ve yeniden yapılanma ekseninde globalleşme sürecine katkıda bulunan en önemli yere sahip olan kuruluş , Uluslararası Demiryolları Birliği (UIC)'dir. UIC , Avrupa Birliği , Birleşmiş Milletler gibi kurumlarla ilişkili olarak alınan kararlar doğrultusunda hareket etmektedir. Ayrıca tüm dünyada ortaya çıkan bir diğer gelişme de demiryollarının özelleştirilmesi çalışmalarıdır. Türkiye'de ise , demiryolları yapımı Cumhuriyetin ilk yıllarında hız kazanmış ; ancak demiryollarına verilen önemin 1940'lı yıllardan itibaren giderek azalması , Marshall Planı , ulaştırma alt sektörleri arasında koordinasyonun sağlanmasına yönelik politikaların uygulanamaması nedeniyle demiryollarımızın işletme açıkları giderek artmış ve demiryolu sanayisinin gelişimi de yavaşlamıştır. Ulaştırma alt sistemleri içinde yer alan demiryollarının gelişim süreci Sanayi Devrimi'nin yapıldığı yüzyıllara paralel bir seyir izlemiştir. Demiryolları ulusal alanda ekonomik gelişmeye yaptığı katkıların yanı sıra , uluslararası ekonomik ve sosyal ilişkilerin gelişiminde de önemli bir araç olmuştur. Öte yandan , 19. y.y. ve 20. y.y. başlarında sömürgeciliğin en etkili araçlarından biri demiryollarıdır. Özellikle verimli , işlek alanlarda inşa edilen demiryolları sömürgeci devletlerin bölgeye her yönden hakimiyet kurmalarını sağlamıştır. 1885 tarihli Berlin Antlaşması ve aynı tarihte yapılan Uluslararası Demiryolları Birliği Kongresi bu açıdan önem taşımaktadır. Gelişmiş ülkelerin bu dönemde değerlendirdikleri diğer bir pazar da Osmanlı İmparatorluğu'dur. Aynı uygulama bu bölgede de gerçekleştirilmiş ; hammadde kaynağı olan bölgede demiryolları inşa edilerek Doğu'dan Batı'ya kaynak aktarımı sağlanmıştır. 1.Dünya Savaşı öncesinde demiryollarının dünya pazarlarını birbirine yakınlaştırarak başlattığı globalizasyon sürecinin ilk uygulama alanı bulduğu sektör demiryolları olmuştur. Uluslararası demiryolları ilişkilerinin gelişiminde ve özellikle yeni dünya düzeninde yerini alan "yeni demiryolu çağı"nın gereksinmelerine uygun olarak hızlı tren, kombine taşımacılık , konfor , emniyet , çevre ve yeniden yapılanma ekseninde globalleşme sürecine katkıda bulunan en önemli yere sahip olan kuruluş , Uluslararası Demiryolları Birliği (UIC)'dir. UIC , Avrupa Birliği , Birleşmiş Milletler gibi kurumlarla ilişkili olarak alınan kararlar doğrultusunda hareket etmektedir. Ayrıca tüm dünyada ortaya çıkan bir diğer gelişme de demiryollarının özelleştirilmesi çalışmalarıdır. Türkiye'de ise , demiryolları yapımı Cumhuriyetin ilk yıllarında hız kazanmış ; ancak demiryollarına verilen önemin 1940'lı yıllardan itibaren giderek azalması , Marshall Planı , ulaştırma alt sektörleri arasında koordinasyonun sağlanmasına yönelik politikaların uygulanamaması nedeniyle demiryollarımızın işletme açıkları giderek artmış ve demiryolu sanayisinin gelişimi de yavaşlamıştır. SUMMARY The railways' development process which is located in the transportation below systems is the parallel the centuries which had occured of the Industrial Revolution. The railways had given some help to the economic development in the national area and it was the important tool for the development of international economic and social relations too. Besides , the railways are the one of the most effective tool of the colonialism im the beginning of the nineteenth and twentieth centuries.Especially the railways which had been constucted in the productive and much used areas provided the dominances whatever else in the turned into a colony for the colonialist countries. The Berlin Agreement dated 1885 and AICCF ( Association Internationale du Congres des Chemin de Fer ) are the important by this point of view. The Ottoman Empire was the important market for the developed countries in this period of time. The same application had materialized in this region and From East to West the source transfer had been provided by the constructed railways in the region which had raw material. In the previous history of the World War I. , the railways had become closer to each other of the world markets and so the railways were the first sector which started to apply the period of the globalisation. The organisation which had given some help to the international railways relations is the International Railways Union ( UIC). UIC especially undertakes the globalisation components to apply : rapidly train , the combined transportation , comfort , safety , environment and so UIC has worked to be suitable necessities of the "new railway age" which is located in the "new world system". UIC works in the cooperation with some associations such as : European Union , United Nations. Furthermore , one of the progresses which occured in the all of the world is the works of become privatisation of the railways. In the Turkish Republic , the constructed of the railways especially get up speed in the first years of the Republic ; but some causes such as : the decrease of the railways' importance beginning from 1940's gradually , Marshall Plan and the wrong politics which has been applied between transportation below systems , our railways' operating deficits have incresead gradually and the development of our railway industry has slow down.