Kenan Özbel Koleksiyonu Özelinde Anadolu Geleneksel El Örmesi Çoraplarının Semboller Ekseninde İncelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Tekstil Anasanat Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYŞE DEĞER

Danışman: Semra Gür Üstüner

Özet:

Anadolu  coğrafyası  günümüze  kadar  pek  çok  kültüre  ev  sahipliği  yapmıştır. Her kültür kendine ait izleri günlük yaşayış biçimlerine aktarmış ve farklılığını ortaya koymuştur.  Farklılıklar  zamanla  zenginliğe  dönüşmüş,  kimi  zaman  bir  kilimde,  kimi zaman bir halının motifinde kendini göstermiştir. Bu benzersiz kültür birikiminin izlerini Anadolu geleneksel el örmesi çoraplarda da görmekteyiz. İnsanın temel  güdülerinden olan  giyinme  ihtiyacı,  estetik bir  dille  doğadan  ilham  alınarak  yapılmış  el  sanatları ürünleri  ile  karşılanmıştır.  Zengin  anlamlar  içeren  sembollerle  dolu  bu  eserler  aynı zamanda  da  bir  iletişim  aracıdır.  Eserlerde  kullanılan  motifler,  semboller  Anadolu insanının  sessiz sözleridir.  Etnograf Prof. Dr.  Kenan Özbel,  bu kültür birikimine sahip çıkarak Anadolu köylerini gezmiş ve bu eserlerin günümüze kadar ulaşmasında büyük katkı sağlamıştır.            
Çalışma  kapsamında,  Marmara  Üniversitesi  Güzel  Sanatlar  Fakültesi Kütüphanesi  Nadir  Eserler  Koleksiyonu  bünyesinde  bulunan  Prof.  Dr.  Kenan  Özbel Örme Çorap Koleksiyonundaki  semboller incelenmiştir. Kullanılan sembollerin geçmiş ve  günümüzle  bağlantısı  araştırılmıştır.  Kütüphanede  bulunan  bu  koleksiyon  yeni  bir bakış açısı ile günümüz tasarımcılarına bir kaynak olarak sunulmuştur.
Eski  kültürlere  ait  sanatsal  formların  günümüz  sanatçıları  tarafından yorumlanması  sanat  tarihi  açısından  ilham  verici  bir  sentez  olarak görülmektedir. Çalışma  kapsamında;  Anadolu  kültürünü  ve  sembollerini  çağdaş  bir  yaklaşım  ile eserlerine  yansıtan  sanatçı,  tasarımcılara  ve  dünyadan  tasarım  örneklerine  yer verilmiştir.  Kültürel  öğeleri,  imleri,  motifleri,  Anadolu’da  kullanılan  sembolleri günümüze  uyarlayan  sanatçıların  çalışmaları  sunularak  genç  tasarımcı  ve  tasarımcı adaylarına ilham olması hedeflenmiştir.