Modern cihat: cihat bölgelerine giden Türk gençler üzerinde biyografik bir araştırma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nida Nur Bayram

Danışman: HALİL AYDINALP

Özet:

Teorik ve uygulama olmak üzere iki bölümden oluşan bu araştırma üç problem üzerine kuruludur. Bunlar işleniş sırasıyla; İslam’da cihat anlayışı, klasik cihat anlayışının modern dönemde dönüşümü ve günümüz cihat hareketlerine katılan Türk gençlerine ait biyografiler. Araştırmanın teorik kısmında özellikle tefsir, hadis, fıkıh ve tasavvuf açısından İslam’da cihadın anlamı özetlenmiştir. Bu özet üzerinden modern dönem sivil cihat hareketlerinin miladı sayılabilecek Müslüman Kardeşler üzerinde durulmuş ve 11 Eylül 2001’e uzanan cihat faaliyetleri ana hatlarıyla açıklanmaya çalışılmıştır. Bu anlamda diğerleriyle birlikte özellikle 1979 sonrası Afgan Cihadı ve İran Devrimi’nin etkilerine de yer verilerek konu ele alınmıştır. Araştırmanın teorik çerçevesi uygulama bölümüne geçişi sağlamış ve cihat bölgelerinden birinci elden bilgiler sunan biyografik eserler üzerinden Türk mücahitlerin modern cihat süreçleri tahlil edilmiştir. Araştırmanın uygulaması olan bu bölümde mücahitlerin sosyal profilleri, cihada katılım motivasyonları, izledikleri yollar, örgütsel destekleri, cihadın ekonomisi, cihat bölgelerindeki sosyal hayatları ve uyum süreçleri ana hatlarıyla değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, Türk mücahitlerin sosyal kimlik özellikleri genelleme yapılamayacak kadar karmaşık olduğu anlaşılmıştır. Ayrıcaişgal edilen Müslüman topraklarını savunmak; İslam’ı küçük bir grup halinde daha samimi yaşama arzusu ve özellikle çatışma bölgelerinde öldürülen kadın ve çocuklar en temel motivasyonlar olarak görülmüştür. Bununla beraber genelde mücahitler kendi birikimleri ve edindikleri küçük yardımlarla cihada katıldığı görülmüştür. Kısa süreli gidip gelenler olduğu gibi farklı bölgelerde cihadı meslek halinde getirenler de olmuştur. Cihada katılan kişiler cihat bölgelerinde hem askeri hem de ideolojik eğitim sürecinden geçmiştir. Kişilik ve algı farklılıklarına dayalı sürtüşmeler olsa da cihat bölgelerinde fedakarlık ve din kardeşliğinin ön plana çıktığı yoğun bir dini hava araştırmada tespit edilmiştir. -------------------- ABSTRACT This research which consists of two parts as theoretical and practical, is based on three problems. These problems are; The concept of jihad in Islam, the transformation of classical jihad in the modern time and biographies of Turkish youth people who’re participating to recent jihad movements. In the theoretical part of the research, the meaning of jihad in Islam is summarized especially in terms of tafsir, hadith, fiqh and sufism. With this summary, the Muslim Brotherhood, which can be regarded as the turning point of the modern civilian jihad movements, is emphasized and the jihad activities ,extending to September 11, 2001, are tried to be outlined mainly. In this sense, the issue was dealt with other jihad movements, especially the post-1979 Afghan Jihad and the effects of the Iranian Revolution. The theoretical framework of the research has provided to transition to the application section and the modern jihad processes of Turkish Mujahideen have been analyzed through biographical works that provide first hand information from jihad regions. In this section which is the application part of the research, the social profiles of the mujahideen, their motivation to participate in the jihad, the paths they follow, their organizational support, the economy of the jihad, their social lives in the jihad regions and their adaptation processes are outlined. As a result, it was understood that the characteristics of social identity of Turkish Mujahideen were too complicated to generalize. Defend the occupied Muslim lands, the desire to live İslam with small groups sincerely and in particulary women and children killed in conflict zones are seen as the main motivations. However, it was seen that the mujahideen generally participated in the jihad with their own savings or small aids. There were short-term commuters as well as those who brought jihad as a profession in different regions. Participants in the jihad have undergone both military and ideological training in the jihad regions. Even though there are frictions based on differences in personality and perception, an intense religious atmosphere has been identified in the jihad regions where sacrifice and brotherhood of religious fraternety come forward.