Rasyonalite kavramına deneysel ve davranışsal iktisat bağlamında yeni bir bakış açısı: “Nöroiktisat”

---

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Billur Şeniğne

Danışman: NURDAN ASLAN

Özet:

Anahtar Kelimeler : Rasyonalite, Homoeconomicus, Nöroiktisat Rasyonalite Kavramına Deneysel ve Davranışsal İktisat Bağlamında Yeni Bir Bakış Açısı: “Nöroiktisat” İktisat bilimi kıt kaynakların sınırsız insan istekleri arasında dağılımını inceleyen bir bilim dalıdır. Söz konusu kıt kaynakların etkin bir şekilde dağılımında, karar alma mekanizmaları devreye girmektedir. Geleneksel iktisat teorisinin temel varsayımlarından biri rasyonalite kavramıdır ve geleneksel iktisat teorisinde karar alma birimlerinin rasyonalite varsayımı altında tercihlerini yaptıkları iddia edilmektedir. Fakat rasyonalite kavramının ve rasyonel davranan akılcı bireylerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığı, geçmişten günümüze en çok tartışılan konuların başında gelmektedir. Bu çalışmada geleneksel iktisat teorisinin temel varsayımlarından olan homoeconomicus ve rasyonalite kavramları sorgulanmış ve söz konusu varsayımlara davranışsal iktisat, deneysel iktisat ve nöroiktisat tarafından getirilen eleştiriler incelenmiştir. Bireylerin akıllarıyla olduğu kadar duygularıyla da hareket etmeleri ve karmaşık bir biyolojik bir yapıya sahip olmaları, bireylerin rasyonaliteden sapmalarına neden olmaktadır. Keywords : Rationality, Homoeconomicus, Neuroeconomics ABSTRACT THE CONCEPT OF RATIONALITY IN THE CONTEXT OF EXPERIMENTAL AND BEHAVIORAL ECONOMICS A NEW PERSPECTIVE: “NEUROECONOMICS” Economics is defined as a science related to the distribution of scarce resouces between unlimited human wants. The decision making mechanism step in the efficient distribution of scarce resources. One of the basic assumption of the tradational economic theory is rationalism. Acconding to the traditional economic theory, decision making units make their choices under the rationalism assumption. But rationalism and theories derived from these assumptions are stil from past to present one of the most debated issues. In this study; firstly the criticism and observed deviations from the main assumptions of the traditional economic theory; rationality and homoeconomicus are analyzed from the point of view of behavioral economics, experimental economics and neuroeconomics. Within this contex the main cause of the devations from rationality is found because of the underestimating of the emotional part of the human being by the traditional economic theory.